تاریخ سند: 7 بهمن 1343
موضوع: روضه خوانی در مسجد ارک و اظهارات آقای شیخ نوری همدانی
متن سند:
شماره: 23138 /20 الف تاریخ: 7 /11 /1343
موضوع: روضه خوانی در مسجد ارک و اظهارات آقای شیخ نوری همدانی
بعد از ظهر روز 3 /11 /43 شیخ نوری همدانی در مسجد ارک1 در حضور عدهای در حدود 2000 نفر به منبر رفته و چنین اظهار میدارد: سیاست از اسلام جدا نیست، بلکه سیاست و اسلام لازم و ملزوم یکدیگرند. مداخله در سیاست و اقتصاد و قانون و حفاظت از استقلال و قشونکشی برای نگاهداری کشور و گاهی جنگیدن با بیگانگان، با آنهائی که نظر تجاوز به کشور را دارند، همه و همه وظیفه روحانیت است. سپس نامبرده اظهار میدارد طبق دستور قرآن اسلام، قاضی باید آنقدر قدرت داشته باشد که بتواند سرلشگر، سپهبد، ارتشبد و بالاترها را پشت میز محاکمه بکشد و دستور فوری روی پروندهها بدهد، نه مانند کشور ما که سالها پروندهها عقب میافتد تا خود به خود جرم از بین میرود.
علی[(ع)] فرموده کاخ از خون مردم نسازید، از مطبوعات و دستگاه تبلیغات سوءاستفاده نکنید، از تلویزیون عکسهای لخت نشان ندهید، مجرم را فوری مجازات کنید، از وجود علماء برای دفاع از استقلال و تمامیت استفاده کنید، زیرا تربیتشدگان مکتب اسلام2 در امانت خیانت نمیکنند و تا آخرین قطره خون خود در راه کشور جانبازی میکنند. ناصرالدین شاه هنگامی که رفت به انگلستان، ملکه انگلیس دستور داد قشون انگلیس در مقابل شاه ایران رژه رفت. ملکه از شاه ایران پرسید که قشون ایران در چه حال است؟ شاه ایران گفت قشون ایران ناچیز است و برای نظم داخلی است و آنچه ایران را نگهداری میکند، قدرت روحانیت است و قرآن که با یک فرمان، زن و مرد و کوچک و بزرگ را آماده برای جهاد میکند. ملکه در فکر فرو رفت و از آن دقیقه انگلیس تصمیم گرفت که برای همیشه قدرت روحانیت را در ایران از بین ببرند و شاید فرمانی که آیتاله شیرازی راجع به تنباکو از سامره صادر کرد، قدرت نمائی روحانیت بود.
گیرندگان . اداره کل سوم . بخش 321. اطلاعیه شد. 7 /11 /43
توضیحات سند:
1. مسجد ارک یکی از مساجد مشهور و تاریخی شهر تهران است که در سال 1328ش به دست جمعی از بازاریان تهران در محوطه مقابل کاخ گلستان که اکنون به نام میدان 15 خرداد است، در دو طبقه ساخته شد و در ابتدا تنها دارای یک شبستان و صحن عمومی بود که در سال 1340 ش صحن دیگری به آن اضافه شد.
حجتالاسلام فلسفی(ره) درباره تاریخچه این مسجد میگوید: « به آیتالله بروجردى اطلاع داده بودند که عوامل دولت مىخواهند مسجد مادر شاه را خراب کنند و زمین آن را ضمیمه ساختمان جدیدالاحداث و دولتى نمایند. ایشان براى جلوگیرى از تخریب، به دولت وقت پیغام دادند، ولى موثر واقع نشد، تا بالاخره موضوع به شاه گفته شد. او نیز به دولت وقت دستور داد که تخریب مسجد متوقف شود و آن مکان در اختیار آیتالله بروجردى قرار گیرد، تا دوباره ساخته شود.
چون زمین مسجد متعلق به دولت بود لذا هیئت دولت تصویب کرد که ابتداء مسجد را در اختیار اوقاف و بعد از آن طى نامهاى آن را در اختیار معظم له به عنوان حاکم شرع و مرجع عصر قرار دهد؛ ولى بعد متوجه شدیم که مسجد به خیابان راه ندارد، لذا با دکتر اقبال که در آن زمان وزیر کشور بود موضوع را مطرح کردم. قرار شد در این مورد نیز تصمیم بگیرند. بالاخره دولت موافقت کرد که مسجد به خیابان راه پیدا کند و درب آن به خیابان باز شود. بعد مرحوم حاج محمود آقا کاشانى (فرزند مرحوم حاج محمدحسین کاشانى) خدمت آیتالله بروجردى رفت و گفت: حاضرم این مسجد را شخصا بسازم و سپس با موافقت ایشان، مسجد ارک را به شکل فعلى احداث نمود.
2. مجله مکتب اسلام در دهه 1330 ش در قم، راهاندازی شد و شماره اول آن، که با همکاری آقایان: ناصر مکارم شیرازی، سیدمرتضی جزایری، مجدالدین محلاتى، حسین نورى، واعظ زاده خراسانى، عبدالکریم موسوى اردبیلى، امام موسى صدر، على دوانى، غلامحسین حقانى و جعفر سبحانى تهیه شد، در آذرماه سال 1337ش منتشر گردید. استقبال از این مجله که دارای مباحث عمیق دینی بود، به میزانی بود که در دورههایی از انتشار، تیراژ آن به 120000 جلد رسید.
از دیگر نویسندگان این مجله که تحت نظر علامهی طباطبایی (ره) و شریعتمداری اداره میشد، از آقایان: عباسعلی عمید زنجانی، زینالعابدین قربانی، سیدهادی خسروشاهی، علی حجتى کرمانى، محمد مجتهد شبسترى و رضا گلسرخى میتوان نام برد.
این مجله نیز با توجه به شرایط دوران پهلوی و اختلاف نظرهایی که در بین گردانندگان وجود داشت، دستخوش فراز و نشیبهایی بود که از جملهی آن، به توقیف شش ماههی آن در سال 1355ش میتوان اشاره نمود.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی حسین نوری همدانی به روایت اسناد ساواک صفحه 54