تاریخ سند: 26 مرداد 1343
موضوع: اظهارات علی امینی (فرج اله رهنورد)
متن سند:
شماره: 11166 /20الف تاریخ:26 /5 /1343
موضوع: اظهارات علی امینی (فرج اله رهنورد)
روز چهارشنبه 21 /5 /43 علی امینی (فرج اله رهنورد) ضمن صحبت خصوصی در مورد جبهه ملی اظهار نموده است که با نامهای که دکتر مصدق نوشته دیگر فاتحه جبهه ملی را خوانده است و به طوریکه قاسمی میگفت اللهیار صالح اظهار کرده که من با امریکا مشغول مذاکره بودم و کم مانده بود که نظر آنها را جلب نمایم که دکتر مصدق با نامهاش کار را خراب کرد. نامبرده در جواب این سئوال که آیا اللهیار صالح راست میگوید و آیا او این حق را داشته است که تنها با امریکاییها مذاکره نماید؟ گفت خیر، صالح راست نمیگوید، برای اینکه چند ماه است از طرف شورای جبهه ملی به وی اختیار تام داده شده است و اگر فعالیتی میخواست بکند در این چند ماه کرده بود و نامه اخیر دکتر مصدق هم آتوئی به دست صالح داده و از قراری که میگویند پسر دکتر متین دفتری که نوه دکتر مصدق و عضو جبهه ملی میباشد، پیش مصدق رفته و معلوم نیست که چه گفته که او هم بدون مطالعه آن نامه را نوشته است. متین دفتری که پدرش نوکر انگلیس است، در زمانی که مصدق نخست وزیر بود چندین بار خیانت کرد؛ بعد در چند سال پیش به عنوان مخالف با دستگاه سروصدائی راه انداخت ولی حالا که سناتور شده دیگر خبری از او نیست.1
نامبرده سپس گفت موقعی که مصدق میخواست به لاهه برود، دکتر متین دفتری را هم به عنوان مشاور انتخاب کرد. هرچه گفتیم ایشان از نوکرهای انگلستان است، مصدق قبول نکرد و او را همراه برد. در لاهه یک شب مصدق با نماینده امریکا قرار ملاقات میگذارد و دکتر متین دفتری هم در این ملاقات حضور داشته است. در این جلسه سه نفری مصدق با نماینده امریکا توافق میکند که قراردادی با آمریکا ببندد، امریکا چندین میلیون دلار به ایران بدهد و نفت را هم از طریق 75% بخرد، ولی فردای آن روز نماینده انگلیس در کنفرانسی گفت که امریکا متحد ما است ولی از پشت به ما خنجر میزند. آیا در این جلسه سه نفری چه کسی جز دکتر متین دفتری گزارش این قرارداد سری را به انگلستان داده است و ما برای همین کارهای مصدق بود که دست از همکاری با او کشیدیم، حالا ببینید که ما خیانت کردهایم یا آنها؟
نظریه. کوچکترین اقدام مستقیم باعث شناسایی مأمور نفوذی خواهد گردید.
آقای عطارپور. بهرهبرداری شود.
اصل در الف. م. 1447. به پرونده اللهیار صالح ضمیمه و بایگانی شود. 2 /6 /43
توضیحات سند:
1. در گزارش دیگری به شماره 11722 /20الف- 8 /6 /43 به نقل از فرجاله رهنورد، نوشته شده است: «نامبرده سپس در مورد وضع جبهه ملی گفت فعلاً خبری نیست. پسر دکتر متین دفتری بین دکتر مصدق و سران جبهه ملی را به هم زده و همه سران جبهه ملی نیز با هم اختلاف دارند. تازه میخواستند اللهیار صالح و شاپور بختیار را با هم آشتی دهند که نامه دکتر مصدق جبهه را از هم پاشید و با پیغام بعدی که به باقر کاظمی داده، فعالیت از سران جبهه ملی خواسته مثل اینکه صالح هم قبول کرده خود را برای فعالیت حاضر نماید. باور نمیکنم برای اینکه سران جبهه ملی نمیتوانند کار کنند. تازه اگر دولت در دست آنها قرار بگیرد باز ما با آنها مخالف خواهیم بود، برای اینکه کسی که در شورای جبهه ملی باندبازی کند، در دولت کثافتکاری از سرش بالا میرود و من اگر ببینم یک دسته تند از جبهه ملی و حزب ایران هست و فعالیت مینماید به او ملحق خواهم شد.» بخش ضمائم
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد دوم صفحه 198