صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : فعالیت اکراد

تاریخ سند: 5 خرداد 1342


موضوع : فعالیت اکراد


متن سند:

شماره : 791 ـ و ـ 2 بخش 311 برابر اطلاع واصله بر اثر اقدامات افراد پارت دموکرات تبعه دولت عراق،کلیه شهرستانهای کردنشین عراق به نفع حزب پارت و مستقل بودن کرد دکاکین خود را بسته آماده گرفتن اسلحه از نیروهای انتظامی می باشند.
عکس العمل فعالیت کرد عراق آمد و رفت تازه ای در منطقه مرزی پیدا شده که آشکارا اکراد ایرانی به طرف عراق می روند و مرز به کلی باز و مورد استقبال عمال پارت قرار می گیرد.
در قبال فعالیت اخیر اکراد عراق توسط دولت متبوعه خود در منطقه مرزی میان عشایر جنب و جوشی به چشم می خورد و حتی برای همکاری مادی و معنوی آمادگی خود را به سران پارت فرستاده و مورد استقبال گرم عمال پارت قرار گرفته اند ضمنا ملاکین در این جریان بیشتر جهت همکاری با آنها در تلاش اند و مرتبا مبلغین حزب پارت به داخل مرز وارد و اقدامات مربوطه را انجام می دهند.
آخرین اطلاع کردستان بدین است که ناصر حاضر شده از استقلال کرد جانبداری نماید کما اینکه در برنامه یکساعته رادیو قاهره به زبان کردی علائم آن استماع می گردد و ضمنا کلیه عشایر مرزی گوش به زنگ و مراقب جلال طالبانی1 می باشند که نتیجه اقدامات ناصر را درباره اکراد مستحضر شوند.
گیرندگان : اداره دوم کل سوم و اداره سوم کل سوم پرونده اکراد ضمیمه شود کامیاب 10 /3 /42

توضیحات سند:

1ـ جلال طالبانی : نامبرده پیرو مذهب تسنن، لیسانسیه حقوق از بغداد، آشنا به زبان های کردی و عربی و انگلیسی می باشد.
از سال 1953 داخل کمیته مرکزی حزب پارت شده و در 1957 به عضویت کمیته سیاسی حزب نائل آمده و در سال 1960 به نمایندگی روزنامه خبات به بلغارستان مسافرت نموده است.
مشارالیه فردی باهوش و فهمیده بوده و در امور سیاسی اطلاعات وسیعی دارد.
مدتها با دولت مرکزی عراق جنگیده و قبل از روی کار آمدن عارف برای رفع غائله اکراد شمال عراق با جمال عبدالناصر ملاقات کرده است.
در سال 42 مخفیانه از اروپا به عراق آمده و با افراد خود در منطقه چم زیران و ماوت تماس گرفته و با دولت وارد مبارزه گردیده و برای بار اول در این منطقه شکست خورده و عقب نشینی نموده است.
نامبرده در سال 43 با افراد خود به ایران پناهنده و علت آن را اختلاف با ملامصطفی عنوان نموده پس از مدتی ظاهرا اختلافات رفع و به عراق مراجعت نموده ولی مجددا به علت بروز همان اختلافات با افراد خود به دولت عراق پیوست، نامبرده در سال 45 با کمک دولت عراق حزب ربیعه را تشکیل می دهد تا بتواند با ملامصطفی بهتر مبارزه کند اما بر اثر برتری و قدرتمندی ملامصطفی، طالبانی همیشه از ملا شکست می خورده است.
چنانچه بعدها از ملا امان می خواهد و سالها با وی زندگی می کند.
از جمله حامیان طالبانی دولت مصر از زمان جمال عبدالناصر تا زمان سادات بوده است و همیشه به وی برای خرابکاری در ایران و بعضا در عراق کمک های مادی و سیاسی می کردند.
مشارالیه از امکانات دولت عراق از قبیل پول، پادگان، اسلحه، ماشین، هلیکوپتر [بالگرد] برای کارهای خود استفاده می کرده است.
با سخت گیری هایی که در سال 46 ملامصطفی نسبت به ایرانیان متواری که علیه ایران اقدام می کردند انجام داده لذا متواریان ایران متوجه طالبانی می شوند و بر له وی تبلیغ می کنند.
و در همین سال رابطه جلال طالبانی با دولت عراق تیره می شود و در همین موقع با اشاره دولت عراق و شوروی رابطه وی با ملامصطفی خوب می شود و ملامصطفی هم از جلال اظهار رضایت می کند و از وی در می گذرد و امان نامه به وی می دهد و رابطه ملا با دولت عراق نیز بهبود می یابد (البته باید توجه داشت که رابطه بین دولتین ایران و عراق در نزدیکی طالبانی ها و بارزانی ها تأثیر داشته است).
نامبرده در فروردین سال 49 اظهار تمایل می کند که به ایران پناهنده شود که ساواک مرکز شرایطی برای وی و گروهش قرار می دهد که عبارت بوده از تحویل اسلحه خود به محض عبور از مرز و پذیرفته شدن هیچ گونه قید و شرطی از طرف دولت ایران ولی اداره کل هشتم ساواک با پناهندگی وی و گروهش به ایران مخالفت می کند و درخواست وی پذیرفته نمی شود.
در سال 50 دولت عراق به نامبرده و عده ای دیگر از همکاران وی دستور خرابکاری در ایران را می دهد که ملامصطفی با آن مخالفت می کند.
مشارالیه در سال 51 برای جلب نظر اکراد به اروپا مسافرت می کند و بعد از اخذ لیسانس برای گرفتن دکترای خود به تحصیل ادامه می دهد و مخفیانه با دولت عراق برعلیه ملامصطفی تماس داشته است.
در سال 54 نامبرده به سوریه می رود و با مقامات سوری جهت جنگ برعلیه عراق مذاکره می کند اما دولت عراق در صدد جلب توجه وی برمی آید تا برای پیشبرد اهداف اکراد شغل حساسی به وی ارجاع نماید.
در سال 56 مرتب به مصر و لیبی مسافرت کرده و به تبادل نظر و اطلاعات برعلیه دولت عراق با آن کشورها پرداخته است.
اما با همه این احوال در اواخر سال 56 نامبرده با مسافرت های مکرر به شوروی و چین تصمیم به امضاء قرارداد صلح با دولت عراق و استقرار در مرزهای شمالی عراق را می گیرد.
بهرحال یکی از ویژگی های بارز سیاسی طالبانی، انعطاف پذیری بی حد و حصر و لحظه به لحظه اوست.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی

منبع:

کتاب تحولات داخلی عراق و امنیت ملی ایران به روایت اسناد ساواک صفحه 273

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.