تاریخ سند: 2 آبان 1357
[بولتن]
متن سند:
4ـ روز 2 /8 /57، عده ای از معلمین اسدآباد در اداره آموزش و پرورش اجتماع و
عنوان کرده اند:« با تأمین نداریم.
» ضمنا عده ای نیز بمنظور پشتیبانی از معلمین در
اداره مخابرات اسدآباد اجتماع نموده اند.
1
5ـ روز 2 /8 /57، حدود 6000 نفر از طبقات مختلف مردم برای اعتراض
بحوادث اخیر شهر همدان، در دادگستری این شهر اجتماع و سپس واعظی بنام
شیخ غلامحسین بهرامی در مورد وقایع مذکور به سخنرانی پرداخته و در قسمتی
از اظهارات خود ضمن وارد کردن اتهاماتی بیکی از مأمورین شهربانی از جمعیت
خواسته است که از دادن شعار خودداری نمایند.
اجتماع کنندگان پس از استماع
اظهارات نامبرده، از دادگستری خارج شده و از مسیر خیابان بوعلی بطرف میدان
پهلوی حرکت و در بین راه مأمورین انتظامی را گلباران نموده و آنها را برادر خود
خطاب کرده اند.
جمعیت مورد بحث در ساعت 1230 روز مذکور پس از برگزاری
نماز جماعت ظهر در میدان پهلوی مجددا مأمورین محافظ پیکره اعلیحضرت
همایون شاهنشاه آریامهر را در این میدان گلباران کرده و سپس یکی از وعاظ بنام
شیخ محمد تقی عالمی (روحانی سرشناس و قشری همدان برای جمعیت
سخنرانی نموده و میدان پهلوی را بنام «میدان خمینی» نام گذاری نموده است.
راه پیمایان با عنوان این مطلب که «رئیس اطلاعات شهربانی همدان آدم کش
است»، شیشه های کیوسک اداره راهنمائی و رانندگی را در میدان پهلوی شکسته و
سپس بتدریج متفرق گردیده اند.
2
ضمنا از ساعت 1400 روز 2 /8 /57، عده ای از طبقات مختلف مردم متدرجا
بمنظور برگزاری مجلس ختم جهت کشته شدگان حوادث اخیر در مسجد جامع
همدان اجتماع نموده اند.
6ـ بقرار اطلاع، اخیرا تابلوئی بابعاد 30×40 که روی آن عبارت «درود بر
خمینی» نوشته شده از یکی از تیرهای چوبی سقف بازار بخش کبوتر آهنگ ـ
استان همدان آویخته اند که توجه مراجعین ببازار را در هنگام ورود، جلب مینموده
است.
7ـ روز 2 /8 /57، کلیه مغازه های شهر همدان باستثناء دکاکین فروش مواد
مایحتاج عمومی در این شهر بسته بوده اند.
8ـ مقارن ساعت 1500 روز 2 /8 /57 بمأمورین انتظامی و نظامی در همدان
دستور داده شده که از سطح شهر فقط بحفاظت اماکن حساس، مجسمه ها و
کلانتریها بپردازند.
در نتیجه مانع از سر راه اخلالگران برداشته شده و با تشدید
اقدامات تخریبی خود، اماکن عمومی و خصوصی و ادارات دولتی و مغازه ها و
مردم را مورد حمله، آتش سوزی و غارت قرار داده اند و بعدازظهر روز مذکور
وضع در همدان کاملاً متشنج و غیرعادی گزارش شده است.
1
9ـ روز 2 /8 /57 وضع بازار و مغازه های خیابانهای شهرهای ملایر، نهاوند و
تویسرکان ـ استان همدان عادی گزارش شده است.
ارزیابی خبر :
خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده :
مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
مراتب در ساعت 1750 بسرهنگ دوم ملک محمدی از دفتر ویژه تلفنگرام گردید.
مراتب در ساعت 1800 به آقای قاسمی از نخست وزیری تلفنگرام گردید.
توضیحات سند:
1ـ بولتنی که می خوانید با
عنوان «حوادث و وقایع
شهرهای مختلف استان
همدان» است که سه بند اول
آن مربوط به روز اول آبان در
ابتدای سندهای این کتاب
آمد.
اینک بقیه بندها که
مربوط به امروز (2 /8 /57)
است پیش رو دارید.
2ـ تظاهرات صبح همدان
بدون درگیری گذشت.
«مردم
مأموران ارتش را گلباران
کردند.
ارتش هم اقدام به
جمع آوری تانک ها و
زره پوش ها و مسلسل های
سنگین و مأموران خود کرد.
»
(آیندگان، ش 3249، صص 1
و 13) روزنامه اطلاعات
شمار تظاهرکنندگان را هفتاد
هزار نفر نوشت.
(ش 15742،
ص 4) همین منبع نوشت که
فرهنگیان همدان هم پس از
راه پیمایی (سربازان را روی
دست بلند کردند و گلباران
نمودند.
در میدان پهلوی
ضمن دادن دسته های گل به
سربازان در حوض بزرگ
میدان وضو گرفتند و رهسپار
مسجد جامع شدند و در
مجلس ختم کشته شدگان
واقعه اخیر همدان شرکت
کردند.
»
1ـ ادامه وضعیت شهر همدان
در سند بعدی آمده است.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 14 صفحه 55