مدیریت کل اداره سوم
مدیریت کل اداره سوم
متن سند:
گزارش خبربه: کل سوم تاریخ: ۳/۷/۴۷
از: لبنان شماره: ۷۷۸۶
پیرو: ۷۷۶- ۲/۷/۴۷
مدیریت کل اداره سوم
ساعت ۹۵۰ روز جاری با سفیر پاپ در لبنان مذاکره شد در سرآغاز تعارفات معمولی بی‌نهایت ابراز عبودیت به شاهنشاه آریامهر نموده و و در طول مذاکره نهایت نزاکت و صمیمت را از خود نشان داد و اظهار نمود دوست مشترک ما آقای ویکتور موسی جریاناتی به اینجانب سفیر پاپ اظهار نمود که بحدت مرا ناراحت و تحت تاثیر قرار داده است و خواستم با شما شقاقی آشنا شده و در این زمینه مذاکره کنم به سفیر پاپ جواب دادم از اینکه با جنابعالی اشنا می‌شوم با توجه به روابط احترام آمیز ایران و واتیکان و به ویژه اینکه توده بزرگی از مسیحیان در ایران در نهایت آزادی و آسایش زندگی می‌کنند و یکی از اصیل‌ترین تیره‌های ایرانی هستند بسیار مسرورم و میل دارم هر وقت اوامری بوده به اینجانب ارجاع خواهید فرمود ولی متأسفانه در هنگام غیبت جنابعالی مسائلی پیش آمده است که مشکل است بتوان حساسیت و اهمیت آن را کتمان نمود سفیر پاپ جواب داد ویکتور موسی اینجانب سفیر پاپ را در جریان گذاشت ولی هنوز مساله برای من زیاد روشن نیست میل دارم شما شقاقی بیشتر مرا در جریان بگذارید
۱ - کلیه جریانات بختیار و سوابق وی و محبت‌ها و عنایات شاهنشاه آریامهر به استحضار سفیر پاپ رسید و سپس اعمالی که مرتکب شده و در پایان کلیه جریانات لبنان و چگونگی محکومیت و بالاخره اینکه از نظر قانون و اصول بین المللی ثابت شده است که بختیار مردی است جنایتکار و قاچاقچی.
۲- به سفیر پاپ اظهار شد حال چگونه می‌تواند برای ایران قابل تحمل باشد که کاردینال معوشی و پاپ با صورت حمیده، یک جنایتکار و یک قاچاقچی که در شرف تکوین جنایت دیگری بوده است تجلیل نمایند در حالی که ایران به شدت و در نهایت قاطعیت به دوستی پاپ ایمان و اعتماد داشته و از نظر جهانی در صف اول جهان آزاد دوش به دوش هم قرار گرفته‌اند.
۳- سفیر پاپ جواب داد غیر ممکن است که پاپ در این مورد کوچکترین دخالتی نموده باشد.
۴- به سفیر پاپ جواب داده شد اینجانب شقاقی هم یقین دارد چنین است که می‌فرمائید ولی متأسفانه پدر روحانی مارتینی که این عمل را انجام داده به نام پاپ و جنابعالی جلوه می‌نماید و سپس عین عمل مارتینی که طی فوق به استحضار مرکز با جزئیات آن رسیده است برای سفیر پاپ تشریح نموده‌ام.
۵- سفیر پاپ بسیار ناراحت شده و این ناراحتی به قدری آشکار و مسلم بوده که قاطعیت پیام ویکتور موسی را ثابت می‌نمود.
۶- سفیر پاپ پس از مدتی تفکر اظهار داشت نظر شما شقاقی را تصدیق می‌کنم و از شما خواهش می‌کنم که توسط مقامات ایران به شرف عرض شاهنشاه آریامهر برسد این یک سوء تفاهم بوده است که در غیاب اینجانب که به عیادت مادرم به سیسیل رفته بودم اتفاق افتاده است واتیکان نامه به عنوان اینجانب سفیر پاپ فرستاده بود که در صورت امکان و وجود اMCHMAL (نامفهوم) بررسی نمایم که آیا بختیار قابل ترحم هست یا خیر و پاپ در این زمینه هیچ گونه اطلاعی نخواسته است. متأسفانه دوست جوان ما مارتینی صحیح عمل ننموده است و چون پاپ حق بزرگی به گردن لبنان دارد احتمالاً مقامات لبنان خواسته‌اند اوامر پاپ را اجرا نمایند زیرا در مقابل اسرائیل به قدری پاپ از لبنان حمایت نموده است که قابل توصیف نیست مسلماً موقعی که اسرائیل دهکده لبنان را در وقایع اخیر اشغال نمود پاپ به امضای خود نامه‌ای به لوی اشکول نوشت و اخیراً نیز پاپ به سفیر اسرائیل دستور داد که به لوی اشکول بگوید تضمین کرده‌ام و در اخرین پیام جهانی خود پاپ از لبنان و احترام به استقلال لبنان سخن‌ها بر زبان رانده است. اینک اینجانب سفیر پاپ قول شرافت می‌دهم که جبران مافات بنمایم و نه تنها عمل مارتینی را جبران خواهم نمود بلکه مصر از رئیس جمهور به نام پاپ خواهم خواست که قانون را در مورد بختیار اجرا نماید و از شخص شما شقاقی انتظار دارم که جریان را فوراً به عرض مقامات ایران برسانید تا مبادا سوء تفاهمی در پیشگاه شاهنشاه آریامهر پیش آید اگر دوست نادان من تحت تاثیر عده‌ای قرار گرفته اینک اینجانب سفیر پاپ شخصاً در مسیر عملیات شما پیش خواهم رفت. اینجانب شقاقی ضمن تشکر اظهار کردم بدیهی است جنابعالی به حساسیت و فوریت مسئله توجه دارید و اینجانب شقاقی ضمن تشکر اظهارات جنابعالی را به ایران منعکس خواهم نمود و انتظار دارم جنابعالی هم فوراً اقدام بفرمائید زیرا اینجانب شقاقی طبق مدارک مستدل و قاطع می‌توانم به جنابعالی ثابت نماید که تنها دلیل تعلل رئیس جمهور در امضای لایحه استرداد بختیار ابلاغ اوامر پاپ به وسیله مارتینی بوده است که خود جنابعالی هم تصدیق می‌فرمائید که مسئله به کلی تحریف شده و احتمالاً هم دست‌های ناپاکی برای در هم ریختن روابط ایران و واتیکان در کار باشند سفیر پاپ جواب داد تا ساعت دوازده همین امروز رسماً به رئیس جمهور پیغام داده و به وسیله ویکتور موسی به شما شقاقی اطلاع خواهم داد.
مدیریت کل اداره سوم با توجه به اسراری که سفیر پاپ در مورد اسرائیل فاش نموده و استنباطی که اینجانب کردم به قول سفیر پاپ اعتماد دارم و چگونگی اقدامات وی به عرض خواهد رسید ضمناً ثابت می‌شود که اقدامات ویکتور موسی بسیار درخشان بوده و از امروز می‌توان او را نیز همانند حبیب مطران و پیر جمیل* و موریس جمیل یکی از دوستان واقعی ایران نام برد. شقاقی
به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید – تاریخ ۶/۷
در اجرای اوامر در بولتن جاری ۷/۷/۴۷ درج گردید.
توضیحات سند:
*- پیر جمیل: جمیل داروسازی از شهر کوچک "بکفیا" از بخش شمالی "متن" در جبل لبنان بود و از شمال مجاور شهر بیروت بود، این محل اهمیت زیادی داشت. ساکنان بکفیا هر چند مارونی‌های کوهستان به شمار می‌آمدند اما آنقدر به شهر بیروت نزدیک بودند که فضا و تاثیر آن را احساس کنند. جمیل فرزند یکی از خاندان‌های مهم محلی به شمار می‌آمد (وی لقب شیخ داشت). جمیل پایه گذار حزب فالانژ لبنان بود. شخصیت نافذ و استوار پیرجمیل بیش از چهل سال بر حزبی که خود پایه گذارش بود حاکم بود. در تمام این دوران طولانی وی همواره بر اهداف اصلی حزب خود پافشاری می‌کرد.ر.ک. جنگ برای لبنان، رابینوویچ، ص ۷۱