تیمسار سپهبد مبصر1 ریاست کمیته انتظامی شورای عالی تاجگذاری
تاریخ سند: 14 خرداد 1346
تیمسار سپهبد مبصر1 ریاست کمیته انتظامی شورای عالی تاجگذاری
متن سند:
شماره : 567 با ایفاد رونوشت نامه شماره 1324 مورخه 13 /3 /46 باشگاه ورزشی جعفری دستور فرمایید به استثناء ماده 5 مورد تقاضا نسبت به انجام برنامه مزبور که سازمان تربیت بدنی و تفریحات سالم نیز نظارت مستقیم خواهد نمود طوری ترتیب این قبیل برنامه ها داده شود که صورت جدی و آبرومندی در انظار داشته باشد.رئیس شورای عالی تاجگذاری سپهبد یزدان پناه رونوشت برابر با اصل است و اصل در پرونده تربیت بدنی ضبط است.
توضیحات سند:
1ـ سپهبد محسن مبصر فرزند عبدالعلی، در سال 1296 شمسی در تبریز به دنیا آمد.در سال 1315 دبیرستان نظام را در تبریز به پایان رسانیده و پس از طی دانشکده افسری در سال 1317 با درجه ستوان دومی رسته توپخانه وارد ارتش شد.
او فعالیت اطلاعاتی خود را به عنوان افسر رکن 2 ستاد لشکر 2 آغاز کرد و سپس افسر دایره تجسس ستاد ارتش شد.
مبصر به عنوان یک افسر فعال اطلاعاتی در همین سالها مورد توجه سرویس جاسوسی انگلستان و عوامل آن در ارتش قرار گرفت و راه تصدی مشاغل حساس به رویش گشوده شد.
ابتدا رئیس رکن 3 ستاد لشکر 19 (اهواز) و سپس رئیس بازرسی صنایع نظامی شد و پس از آن در پست حساس ریاست تجسس و اطلاعات رکن 2 ستاد ارتش قرار گرفت.
او در توطئه کودتای 25 ـ 28 مرداد 1332 از مهره های مؤثر بود و طبق گزارش ساواک، از طریق شعبه تجسس رکن دوم ارتش به دستگیری و شکنجه مبارزان می پرداخت و دستورات را مستقیما از مستشاران آمریکایی دریافت می نمود.
او در چند نقطه تهران، چندین مرکز شکنجه مخفی ایجاد نموده و جهت گرفتن اعتراف از زندانیان و ترفیع درجه و انعام، از هیچ گونه شکنجه ای مضایقه نمی کرد.
در سال 1347 بنا به دعوت محرمانه پلیس رژیم صهیونیستی از آن کشور بازدید و در زمان تصدی ریاست شهربانی، به ساخت زندان قزل حصار اقدام کرد.
پس از کودتا به ریاست ستاد فرمانداری نظامی تهران و راه آهن رسید و در کنار تیمور بختیار در سرکوب نیروهای ضد رژیم نقش فعال داشت.
در تاریخ 8 /7 /1335 به ساواک مأمور شد و ریاست حفاظت ساواک را به عهده دار گردید.
مبصر سپس به عنوان رئیس هیأت وابستگی های نظامی ایران در کشورهای عربی به بغداد رفت و تا بهمن 1337 در این پست بود.
در بازگشت به تهران پس از مدتی رئیس پلیس تهران و سپس معاون شهربانی کل کشور شد وی بعد از مدت کوتاهی، پس از نصیری به ریاست شهربانی کل کشور رسید.
مبصر حدود شش سال (1343 لغایت 1349) در این سمت بود.
در پی بروز اختلاف بین او و نصیری و درخواست اشرف پهلوی، مبصر از شهربانی کنار گذاشته شد.
پس از برکناری، در خرداد 1351 به معاونت نخست وزیر و سرپرستی سازمان دفاع غیر نظامی منصوب و سرانجام در 29 /6 /1352 بازنشسته گردید.
مبصر به اخاذی، سوءاستفاده های مالی، قاچاق مواد مخدر و فساد اشتهار داشت.
وی در جریان انقلاب اسلامی، به طور قاچاق به ترکیه رفت و از آنجا راهی انگلیس شد.
ر.ک : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 2 یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید اندرزگو، صص 41ـ 42