گزارش
تاریخ سند: 2 اسفند 1341
گزارش
متن سند:
مشخصات متهم ـ شاپور فرزند محمدرضاخان (سردار فاتح) شهرت بختیار دارنده شناسنامه 8334 بخش 1 اصفهان متولد 1293 مذهب اسلام تابعیت ایرانی بدون عیال دارای اولاد پایه تحصیلات دکتر در حقوق بین المللی شغل مشاور حقوقی در شرکت هامون محل سکونت فرمانیه منزل شخصی نوع اتهام ـ اقدام بر ضد امنیت داخلی مملکت سابقه ـ محتویات پرونده منظور از ارجاع پرونده ـ تکمیل تحقیقات و احاله به دادستان آرتش اقدامات ـ از نامبرده بالا که به اتهام فوق در زندان قصر بازداشت گردیده تحقیقات و بازجویی لازم معمول درباره هویت خود اظهار می دارد تحصیلات ابتدایی را در اصفهان و بیروت شروع در سال 1934 به فرانسه می رود و در سال 1943 موفق به اخذ دیپلم دکترای حقوق می شود.در مورد فعالیت های سیاسی خود اظهار می دارد : در سال 1328 پس از آمدن به ایران وارد در فعالیت های سیاسی می گردد و بر طبق اظهار خودش در سال 1329 وارد حزب ایران می شود ابتدا به سمت عضو کمیته مرکزی این حزب انتخاب و در تیرماه 1329 که جبهه ملی فعالیت مجدد خود را آغاز می نماید با حفظ موقعیت خود در حزب ایران وابسته به جبهه ملی می گردد تا یک ماه پیش عضو کمیته اجرایی و پس از انتخاب اخیر به سمت عضو شورای جبهه ملی برگزیده می شود.
نامبرده از محل طبع نشریات و اعلامیه های جبهه ملی اظهار بی اطلاعی می نماید لیکن اضافه می کند (فقط می دانم که نشر اعلامیه های جبهه ملی با اشکالات فراوان روبرو است).
مشارالیه در مقابل سؤالی مبنی بر این که آیا از مطالب اعلامیه اخیر اطلاع داشته و غرض جبهه ملی از صدور این اعلامیه چه بوده است می گوید در تهیه اعلامیه اخیر برای آن که عضو هیئت اجرایی مورخه شرکت نداشته لیکن چاپ شده آن را دیده است و تا آنجا که اطلاع و به یاد دارد اعتراض شدیدی علیه رفراندم و یادآوری قانون اساسی بوده است.
درباره سوالی مبنی بر آن که عقیده شما و جبهه ملی در مورد رفراندم چیست جواب می دهد که موضوع باید از یکدیگر تفکیک شود اول مواد رفراندم (اصلاحات ارضی ـ جنگلها ـ سپاه دانش) مورد تایید جبهه ملی و کنگره آن و کلیه اجزاء حزب ایران منجمله خود او می باشد سهیم کردن کارگران جنبه تبلیغاتی دارد و اصولاً میسر نیست.
موضوع فروش کارخانجات دولتی اشخاص برخلاف عقاید حزب ایران و اکثر افراد جبهه ملی است.
دوم نحوه عمل اصولاً رفراندم برای استجازه از ملت است (مثلاً دوگل قبل از استقلال الجزایر با ملت فرانسه مشورت کرد) نه عمل کردن و بعد از ملت سوال کردن به علاوه در همه جای دنیا به یاد ندارم که شش ماده را یکجا به رفراندم گذارده باشند تکلیف چیست اگر با یک یا چند ماده مخالفتی باشد؟ به علاوه رفراندم باید از طرف دولت مسئول پیشنهاد بشود زیرا که اگر بر فرض ممکن ملت مخالفت کرد پای اعلیحضرت شاه که مقام غیرمسئول ـ شامخ و ثابت مملکت است در میان کشیده نشود متأسفانه مراعات هیچ یک از این نظرات نشده است.
مشارالیه در مقابل سوالی مبنی بر این که (در اعلامیه صادره مطلب مهمی در مورد اصلاحات ارضی یا مطلبی که جنبه ارشاد عمومی داشته باشد به چشم نمی خورد جز حمله به پیشگاه هیئت حاکمه و مقام سلطنت در حالی که اگر واقعا جبهه ملی قصدش بر این بود که در یک مسئله اجتماعی شرکت و اظهارنظر نماید لازم بود تنها در حدود همان امر اجتماعی بحث آورده باشد بنابراین باتوجه به اعلامیه اخیر قصد و غرض خاص جبهه ملی به خوبی هویدا است) می گوید : جبهه ملی روابط ملت ایران و مقام سلطنت مشروطه را بر طبق قانون اساسی استوار می داند در قانون اساسی دو فصل مهم وجود دارد یکی حقوق سلطنت و دیگری حقوق ملت ایران بر ما است که حقوق سلطنت را محترم شماریم تاریخ آینده زمانی که هیچ یک از ما زنده نباشیم با بی غرضی و بی طرفی قضاوت خواهد کرد من اطمینان دارم که محققین امور سیاسی و اجتماعی خواهند نوشت که حزب ایران و جبهه ملی با وجود آن که دائما مورد بی مهری اعلیحضرت پادشاه واقع می شدند طرفدار سلطنت مشروطه بودند بنده صلاح نمی دانم که ده ها مورد راجع به عدم مراجعت و حتی بی طرفی مقام سلطنت نسبت به افراد برجسته جبهه ملی بیان کنم ولی موضوع اصلاحات ارضی همان طور که عرض شد مورد تایید کنگره بوده و پس از رفراندم نیز در منشور جبهه ملی مندرج است.
انتقاد از هیئت حاکمه وظیفه هر جمعیت و هر فرد ایرانی می باشد جبهه ملی معتقد است که اعلیحضرت پادشاه با دخالت در امور جاری (حتی کارهای کوچک) برخلاف مصالح خود و ملک و ملت اقدام می فرمایند و قانون اساسی برای بقا و دوام سلطنت پادشاه مملکت را از دخالت در امور حکومت مصون داشته است.
راجع به لحن اعلامیه مذکور باید قبل از هر چیز جریان تصمیمات و اقدامات چند سال اخیر را مورد مطالعه قرار داد و دید چگونه جبهه ملی به طورکلی نسبت به سلطنت مشروطه پای بند بوده و هنوز هم می باشد اصولاً اخیرا دولتهایی که خودشان می گویند ما مسئولیتی نداریم کار را به صورت فعلی درآورده است والا اگر نخست وزیران مسئول و باشخصیتی داشتیم اسمی از اعلیحضرت یا انتقادی از عمل معظمالها نمی شد.
در جای دیگری جراید ...
به ما می گویند شما دشمن اعلیحضرت هستید، اگر جان خودمان را در این راه بگذاریم زهی افتخار ولی بدون بیم از کسی و امید از شخصی باز گفته و می گوییم که با سلطنت مشروطه موافق هستیم و آرزو داریم که پادشاه ما معزز و محبوب باشد و همان طور که عرض کردم اگر وارد مخالفت و نقادهای افراد و دستجات نشوند اگر لحن اعلامیه اخیر صریح تر بود این نتیجه ده سال تذکر خواهش و استدلال بود که به جایی نرسید آقای علم به لفظ خود می گفتند من به دستور اعلیحضرت و به فرمان ایشان تمام کارها را انجام می دهم و خلاصه بنده کاره ای نیستم و وقتی با پیشنهادهای بسیار مؤدبانه و در چارچوب قانون اساسی داریم ایشان فرمودند «الحق لمن غلب» و اعلیحضرت تفسیر شما را از قانون اساسی قبول ندارند نامبرده در مقابل سوال مبنی بر آن که حزب ایران در بحثها و گفتگوهای خود از ایدئولوژی سوسیالیزم و طرفداری از این عقیده سخن می راند نظر شما چیست؟ اظهار می دارد : در حزب ایران یک نوع سوسیالیزم شبیه به رادیکال سوسیالیزم اروپا می باشد این سوسیالیزم در مرحله اول مبتنی بر تحول تدریجی و به وسیله پارلمان است، نه با انقلاب و دیکتاتوری...
و بالاخره حزب ایران یک نوع سوسیالیزم غیرمادی را پذیرفته است نظریه : نامبرده در بیان و اثبات عقاید خود و افکار جبهه ملی پافشاری می ورزد در مورد لحن غیرمؤدبانه اعلامیه اخیر گرچه به دلایل و جهاتی آن را بر اثر تضییقاتی که دولت ها بر ایشان اعلام نموده اند اعلام می دارد لکن تلویحا پذیرفته که در اعلامیه اخیر لحن صریح بکار رفته به همین جهت پاسخ های مشروح وی در دفاع از آن بی مورد است مشارالیه برای شخص بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاهی احترامی خاص قائل بوده و معتقد است که دولتهای گذشته هر وقت به علت بی کفایتی و عدم قبول مسئولیت موجبات ...
و بی حرمتی اعلیحضرت همایونی را نسبت ...
جبهه ملی فراهم کرده اند.
با عرض مراتب بالا معتقد است 1ـ اظهاراتشان دقیقا تحت نظر مجمع صلاحیتداری مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد تا حرف حسابشان روشن شود 2ـ تعبیر و تفسیری که او از قانون اساسی می نماید متأسفانه در جمع نظرات و عقاید جبهه ملی نسبت به قانون اساسی و رژیم سلطنت مشروطه نسبت به شرایط و آتمسفرهایی که انسان در طول حیات سیاسی خود در طبقات مختلفه اجتماعی مملکت بوجود آورده اند به هیچ وجه مورد قبول نمی باشد.
...
2 /12 /41