موضوع : وضع دولت
تاریخ سند: 10 مهر 1344
موضوع : وضع دولت
متن سند:
شماره : /322 روز پنجشنبه گذشته جهانگیر سرتیپ پور نماینده مجلس شورای ملی ضمن مذاکرات خصوصی اظهار میداشت پس از افتتاح مجلس ترمیم کابینه آقای هویدا قطعی میباشد و از جمله وزرائی که تعویض و برکنار میشوند دکتر صدر وزیر کشور.دکتر آموزگار وزیر دارائی.
دکتر شاهقلی1 وزیر بهداری.
دکتر هدایتی وزیر آموزش و پرورش و عباس آرام وزیر امور خارجه خواهند بود.
اطلاعات و نظریه رهبر عملیات : شایع است که بجای آرام دکتر علی نقی اردلان2 سفیر کبیر سابق ایران در آلمان غربی بوزارت خارجه منصوب میشود و بمنظور اصلاح وضع دادگستری در نظر است فردی که سابقه کار در کادر قضائی نداشته باشد بوزارت دادگستری بجای دکتر عاملی منصوب گردد و نام دکتر پیراسته ودکتر باهری نیز برای تصدی این پست برده میشود و عده ای از محافل سیاسی احضار دکتر پیراسته را بمنظور تصدی امور وزارت قطعی میدانند.
ضمنا دکتر صدر بسفارت ایران در آرژانتین و دکتر آموزگاردر سازمان جهانی بهداشت منصوب میشوند.
بررسی گردید و در پرونده های مربوطه این اطلاعیه در پرونده دکتر آموزگار بکلاسه 294 ـ الف ـ م بایگانی شود.
احمدی 14 /7 /44 بایگانی گردید اقدام دیگری ندارد.
رئیس بخش 322 رشیدی 13 /7
توضیحات سند:
1ـ منوچهر شاهقلی فرزند امامقلی در سال 1302 در تهران به دنیا آمد.تحصیلات خود را تا دکترای پزشکی ادامه داد و مشاغلی منجمله: وزیر بهداری، وزیر علوم و آموزش عالی و عضو هیئت اجرائیه حزب ایران نوین را عهده دار بود.
طبق سند بیوگرافیک ساواک، نامبرده از محارم نزدیک نخست وزیر (هویدا) بود و با اغلب تحصیلکرده های امریکائی دوست و معاشرت داشته و در محافل سیاسی و بین پزشکان به جناح طرفدار امریکا معرفی شده، فردی است متین، رفیق باز، متهم به بهائیگری و بی اطلاع از امور اداری، تاجر پیشه و به فکر تامین منافع خود بود.
هنگامی که وزیر بهداری بود به جهت بی تجربگی و وضع نابسامان بهداری و شیوع بیماری شبه وبا از طرف مجلس شورا مورد انتقاد قرارگرفته و در زمان تصدی وزارت علوم متهم گشته است که دستوراتی در جهت جلوگیری از حرکتهای دانشجوئی و مقابله با آنها داده است.
2ـ علیقلی اردلان فرزند حاج ابوالحسن خان فخرالملک و برادر کوچک امان اللّه اردلان، در سال 1280ش تولد یافت.
در رشته علوم اقتصادی از دانشگاه برلن، درجه دکترا گرفت.
تحصیلات حقوق خود را نیز در دانشگاههای تهران، برلن و پاریس ادامه داد.
قبل از ورود به وزارت امور خاجه در سال 1302ش، وابسته افتخاری سفارت برلن بود.
تا سال 1308ش در وزارت امور خارجه، مترجم اداره اطلاعات و ترجمه شد.
و تا آذر 1312 که به وزارت دارائی انتقال یافت، وکیل عمومی بارکه بدایت تهران، بارکه دیوان جزا، عضو اداره اقتصادیات، نایب سوم و دوم سفارت واشنگتن بود.
دو ماه در وزارت دارائی مانده، دوباره به وزارت امور خارجه منتقل و به مدیریت شعبه تحریرات در اداره اطلاعات منصوب گردید.
تا سال 1319ش در سفارت پاریس به ترتیب، دبیر دوم، دبیر اول، رایزن و کاردار شد سپس به مدت دو سال بازرس وزارتی شد که بعد از آن به عنوان متصدی ریاست اداره سجلات و احوال، متصدی ریاست اداره سوم سیاسی مشغول خدمت گردید.
در مهرماه 1322 رایزن و بعد کاردار موقت سفارت کبرای آنکارا (ترکیه) شد.
در سال 1327 به معاونت سیاسی وزارت امور خارجه ارتقاء مقام یافت که حدود دو سال بعد رئیس هیات نمایندگی دائمی ایران در سازمان ملل متحد با داشتن سمت سفیر کبیری شد.
دکتر اردلان در شورای سیاسی عضویت داشت.
مدتی وزیر مشاور و سپس وزیر صنایع و معادن گردید.
در کابینه های حسین علاء و منوچهر اقبال به مدت 28 ماه وزیر امور خارجه شد که در سال 1337ش به جای علی امینی، به عنوان سفیر ایران در واشنگتن رهسپار امریکا شد.
همچنین دکتر علی قلی اردلان، زمانی که وزیر دربار بود در شورای سلطنت محمد رضا پهلوی عضویت داشت.
منابع: اردلان، امان الله، خاطرات حاج عزالممالک اردلان، تهران، خورشید، 1372؛ سرور، غلامعلی، اعزام محصل به خارج از کشور در دوره قاجاریه، تهران، چاپ و نشر بنیاد، 1372؛ سوابق کارمندان وزارت امور خارجه، نشریه وزارت امور خارجه، دوره دوم، شماره 7.