تاریخ سند: 28 اردیبهشت 1346
موضوع : مطبوعات
متن سند:
به : 324
از : 20 /7/م شماره : 836 /20 /7/ م
اولین شماره ماهانه مجله فردوسی با تشریک مساعی آقایان جهانبانوئی
مسئول و عباس پهلوان مدیر سردبیر مجله فردوسی و ایرج نبوی اداره می شود و
قرار است منافع حاصله از فروش نیز به نسبت بین نامبردگان تقسیم گردد.
مطالب مهمی که در این شماره قابل توجه است گوشه و کنایه هائی است که عباس
پهلوان به عنوان سرمقاله نوشته که بسیار جالب و در خورد بررسی است و نیز در
همان صفحه اول مجله شعری زیر عنوان (آتنا) که منظور از آتن پایتخت یونان
است چاپ و در این شعر شدیدا به حکومت فعلی یونان حمله شده و از عمال
چپ آن طرفداری کرده است.
عباس پهلوان در یک مذاکره خصوصی راجع به
روش مجله صریحا می گفت که مجله فردوسی در حال حاضر تنها نشریه ضد
آمریکائی تهران است که در همه محافل نیز به همین عنوان معروف شده است و به
همین جهت هم عمال سیا که در میان دانشجویان دانشگاه رخنه کرده اند با
استفاده از جریانات اخیر می خواهند به کلی تشکیلات مجله فردوسی را زیر و
رو کنند و از بین ببرند که خوشبختانه موفق نشدند.
در هر حال وضع فعلی و مقالات مجله فردوسی مخصوصا نخستین شماره مجله
ماهانه آن که مقاله ای هم از دکتر مهدی بهار1 نویسنده کتاب میراث خوار
استعمار در آن چاپ شده قابل توجه است.
عباس پهلوان ضمنا درباره فشارهای سیاسی آمریکا به ایران چنین می گفت که
آقای دکتر آزمون عضو سازمان امنیت به او گفته است که پس از انتصاب آقای
انصاری به سفارت ایران در آمریکا مقامات سفارت آمریکا مدت 24 ساعت
شدیدا به مقامات ایرانی فشار می آورده اند که آقای یوسف مازندی خبرنگار
یونایتدپرس در ایران را به وزارت اطلاعات منصوب نمایند ولیکن مقامات
مربوطه ایستادگی کرده و نپذیرفته اند.
عباس پهلوان اضافه می نمود اولین روزی که آقای جواد منصور عضو رسمی
سیای آمریکا در وزارت اطلاعات مشغول کار می شود به مطبوعات ابلاغ
می شود که از این به بعد از درج اخبار ضد امریکائی درباره ویتنام در مطبوعات
خودداری شود و چاپ نکنند و این اولین دسته گلی است که جناب وزیر
آمریکائی اطلاعات به آن [آب] داده است.
رونوشت برابر اصل است.
به پرونده جواد منصور 12826 ضمیمه و بایگانی شود اصل در وزارت 122761
توضیحات سند:
1ـ مهدی بهار فرزند محمد
جواد در سال 1299 ه ش در
شهر مقدس مشهد به دنیا آمد.
در تهران تحصیل کرد و به
دانشگاه تهران راه یافت و در
سال 1326 برای تحصیل در
رشته پزشکی به فرانسه رفت و
از دانشگاه پاریس، با تخصص
اطفال، فارغ التحصیل شد و در
دانشگاه لوزان سوئیس نیز در
رشته فلسفه تحصیل کرد.
پدر وی از سران مشروطه
مشهد بوده و چندین دوره نیز از
طرف اهالی مشهد در اوایل
مشروطیت، به مجلس راه یافته
است.
مشارالیه در فرانسه با
ایرج اسکندری و فریدون
کشاورز ارتباط داشت و مدتی
معاون بیمارستان کودکان ژنو
بود و در سال 1331 به ایران
مراجعت کرد.
دکتر مهدی بهار که از
نویسندگان روزنامه دمکرات
ایران معرفی شده، در سال
1332 به عنوان دکتر حزبی
مطرح گردید که بیماران حزب
توده را مجانا معالجه می کرده و
جزو هیئت تدارک سومین کنگره
جهانی جوانان بوده است.
ساواک در تحقیقات پیرامون
مشارالیه در سال 1344 چنین
نوشته است : «تحصیلات خود را
در فرانسه به پایان برده، وی در
فرانسه طرفدار توده بود ولی
بعد از مراجعت به ایران و
ازدواج با زن ثروتمندی، در
زمان نخست وزیری دکتر
مصدق، از مخالفین توده شد.
اخیرا کتابی بنام «میراث خوار
استعمار» به چاپ رسانده و شاه
گفته : اینکه ضد امریکائی است،
خوب باشد و خندیده بود.
» «...
طرفداران مصدق گفته اند :
نویسنده این کتاب عضو
سازمان امنیت و طرفدار شخص
شاه می باشد و از ایشان برای
نوشتن این کتاب الهام گرفته
است...
برخلاف آنچه شهرت
می دهند او حتی یک روز هم
عضو حزب توده نبوده است...
»
و در خصوص انتشار کتاب
«میراث خوار استعمار» رئیس
ساواک گفته است: «ساواک خود
را به نادانی بزند»
مشارالیه که با محمد درخشش،
عبدالمجید مجیدی، احسان
نراقی، اسماعیل رائین و...
ارتباط تنگاتنگ داشته و در
سال 1346 در ضیافت سه
ساعته ناهار هویدا شرکت کرده
است، در سال 1356، این چنین
مورد ارزیابی، قرار گرفته است:
«مشارالیه باطنا دارای
احساسات شاهدوستی و میهن
پرستی می باشد، لیکن به سبب
این که تا به حال مورد توجه
مقامات مملکتی قرار نگرفته، در
انزوا به سر می برد و بدینوسیله
زمینه های بدبینی به وضع
موجود پیدا نموده است.
چنانچه
به نحو مقتضی به وسیله یکی از
مقامات مؤثر اداری و یا دولتی
با وی تماس و ضمن مذاکرات
لازم از او تحبیب و نسبت به
تحریک و تقویت بیشتر حس
شاهدوستی مشارالیه اقدام
گردد، از وجودش می توان در
آینده به نفع هدف های ملی و
میهنی استفاده و ارتباطش را با
عناصر مخالف قطع نمود...
وی
که اعلامیه کانون نویسندگان
ایران را امضاء کرده بود، پس از
آنکه متوجه شد در ذیل امضای
او و دیگران، موضوع انعکاس
مفاد نامه توسط انجمن قلم
امریکا را هم ذکر کرده اند،
شدیدا ناراحت شد و افرادی را
که از او امضا گرفته بودند.
تهدید کرده با اعلام موضوع در
جراید امضاء خود را تکذیب
خواهد کرد.
»
بر اساس این نظریه، دبیر کل
حزب رستاخیز، با کسب اجازه از
محمدرضا پهلوی، با دکتر مهدی
بهار ملاقات کرده است.
دکتر
مهدی بهار که شهرت قبلی وی
«تهرانیان» ذکر گردیده، و گفته
شده با نام مستعار «م.
تهرانیان»
در روزنامه داریا، متعلق به
حسن ارسنجانی مطالبی
می نوشته و کتاب وی، با نظر و
تائید شاه و ساواک، چاپ و
منتشر گردیده و مدتی پزشک
دربار بوده و گزارشات او با نام
دکتر مهدیان به ساواک ارسال
شده است، در تماسی در تاریخ
12 /6 /57، با احسان نراقی، در
رابطه با انقلاب اسلامی و
رهبری معظم امام «ره» چنین
اظهار نظر کرده است :
«...
خدا نکند خمینی پیروز
شود، چون در آن صورت هیچ
چیز نخواهیم داشت...
باور کن
اگر نمی ترسیدم علیه خمینی به
میدان می آمدم، برای اینکه
خیلی وحشتناک است...
»
دکتر مهدی بهار که پس از
پیروزی انقلاب اسلامی در
کودتای نوژه شرکت کرده بود،
پس از شکست آن، از کشور
متواری شد.
منبع:
کتاب
کابینه حسنعلی منصور به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 294