وزارت کشور
تاریخ سند: 19 فروردین 1348
وزارت کشور
متن سند:
شماره : 60 / م دفتر وزیر جناب آقای معینیان1 ریاست دفتر مخصوص شاهنشاه آریامهر عطف به مرقومه شماره 5809/م ـ11 /1 /48 راجع به دادخواست تیمسار ارتشبد آریانا رئیس ستاد بزرگ پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر به استحضار عالی می رساند در اجرای مقررات ماده 39 قانون ثبت احوال مصوب اردیبهشت 1319 که مقرر می دارد : «نامهای خانوادگی پس از ثبت در دفاتر ثبت احوال قلمرو هر دفتر آمار و ثبت احوال مختص اشخاصی است که بنام آنها ثبت شده و دیگری حق اختیار آن نام را در قلمرو آن ندارد مگر با اجازه دارنده حق تقدم» هر شهرستان دفتری تهیه شده نام اولین کسی که برای او سند سجلی و شناسنامه صادر می شود ثبت و این شخص دارنده حق تقدم نام خانوادگی فوق شناخته و چنانچه دیگری بخواهد در همان شهرستان از آن نام خانوادگی استفاده کند باید با اجازه از دارنده حق تقدم اقدام نماید بر طبق مقررات ماده 92 آیین نامه ثبت احوال صدور قلمرو دفتری که نباید نام خانوادگی در آن تکرار شود عبارت است از کلیه حوزه های تابعه آن دفتر اعم از حوزه های شهری و دهستانی.بنابراین اتخاذ نام خانوادگی مخصوص انحصارا در حدود شهرستان و قراء تابعه آن است نه تمام کشور مقررات قانون هرگاه فردی بخواهد نامخانوادگی خود را تغییر دهد اگر کلمه مورد نظر در اداره ثبت احوال محل صدور شناسنامه بلامعارض باشد.
اداره کل ثبت احوال ملزم است آنرا برای متقاضی پیشنهاد و پس از طی و تصویب اعلیحضرت همایونی شاهنشاه آریامهر به وی اعطاء نماید .
در مورد تیمسار ارتشبد آریانا و اشخاص دیگری که اخیرا یا در گذشته نام خانوادگی خود را به آریانا تغییر داده اند نیز بر طبق مقررات قانون و آئین نامه ثبت احوال رفتار شده است زیرا محل صدور شناسنامه تیمسار تهران است و ایشان قبلاً نام خانوادگیشان (منوچهری) بوده که به (آریانا) تغییر یافته است البته چنانچه در تهران کسی بخواهد نام خانوادگی خود را تغییر دهد باید از صاحب حق اجازه بگیرد اما چنانچه در سایر شهرستانها باشد از نظر قانون اشکالی ندارد به همین لحاظ در مورد متقاضیان شهرستانها پس از پرسش از شهرستان مربوطه و اعلام بلامعارض بودن این کلمه در آن شهرستان چون منع قانونی وجود نداشته با آنان موافقت شده است به همین ترتیب هم با خود تیمسار رفتار شده است چون در تهران نام آریانا آزاد بوده است بایشان داده شده چه ممکن است در همان موقع در بعضی از شهرستانها این نام را قبلاً گرفته باشند البته در طرح جدید ثبت احوال که در دست تهیه و اقدام است پیش بینی شده که در آینده نسبت به کسانی که مایل به تغییر نام خانوادگی خود هستند از نام خانوادگی هایی که تا کنون به اشخاص داده شده استفاده نشود و واژه های نام خانوادگی در سراسر کشور انحصاری گردد.
وزیر کشور ـ عطاءاللّه خسروانی2
توضیحات سند:
1ـ نصرت اللّه معینیان: نصرت اللّه معینیان در سال 1304 در اصفهان به دنیا آمد و تحصیلات ابتدایی خود را در آن جا گذراند.بعد از آن برای ادامه تحصیلات به تهران عزیمت نمود و از هنرستان راه آهن فارغ التحصیل شد و آنگاه رشته سیاسی را در همین هنرستان سپری کرد.
اولین سمتی که او رسما در ادارات دولتی به دست آورد، کارمندی راه آهن بود.
با توجه به علاقه و ذوقی که در نویسندگی داشت، به خدمت در مطبوعات درآمد و طی سالهای متمادی سردبیری چند روزنامه و مجله را به عهده داشت.
در این زمان وی برای آزمایش ذوق نویسندگی به خدمت در اداره رادیو درآمد و معاونت اداره کل انتشارات را قبول کرد.
در سال 1332 کفالت اداره کل انتشارات را به عهده داشت.
تا اینکه در سال 1334 به مدیر کلی انتشارات و رادیو رسید.
در سال 1337 در کابینه دکتر اقبال به سمت معاونت نخست وزیر و سرپرستی اداره کل انتشارات و رادیو برگزیده شد و این سمت را در کابینه شریف امامی امینی و اسداللّه علم برای خود حفظ کرد.
در کابینه علم که در تاریخ 30 تیر 1341 به محمدرضا پهلوی معرفی شد با سمت وزیر راه به عضویت دولت درآمد و در کابینه سوم علم، سمت وزیر مشاور و سرپرستی انتشارات و رادیو را عهده دار بود.
وی در دولت حسنعلی منصور به وزارت جدیدالتأسیس اطلاعات رسید که وزارت او تا 7 بهمن 1343 ادامه داشت.
نصرت اللّه معینیان که تدریجا توجه شاه و اسداللّه علم را به خود جلب کرده بود به دربار رفته و رئیس دفتر مخصوص شاه گردید که این شغل را تا اوایل انقلاب در اختیار داشت.
رک: وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال، جلد 2، ص 700 2ـ عطاء الله خسروانی عطاء الله خسروانی متولد 1298 از مهره های قدیمی وابسته به بریتانیا و دربار بود که در سال 1322 به همراه برادرش خسرو خسروانی نشریه افکار ایران را منتشر کرد.
عطاءاللّه خسروانی در دولت منوچهر اقبال معاون وزیر کار در امور پارلمانی شد و در سال 1340 به همراه دوستان قدیمی خود در دبیرستان ایرانشهر (حسنعلی منصور، جمشید بازرگان و...) در نقش «نخبگان» آمریکایی ظاهر گردید و در دولت امینی و علم و منصور وزارت کار را به دست گرفت.
در پی ترور منصور و همزمان با انتصاب امیر عباس هویدا به صدارت در اسفند 1343، محمدرضا پهلوی، خسروانی را به دبیر کلی «حزب ایران نوین» گمارد و این امر از آغاز نارضائی جواد منصور، دکتر حسن زاهدی و دیگر بنیانگذاران «کانون مترقی» را برانگیخت.
وی که فاقد تجربیات لازم برای امور حزبی بود، برای اداره و سازماندهی حزب ایران نوین از مشورت برخی اعضای سابق حزب توده سود می برد و شاه به این امر وقوف داشت.
خسروانی علاوه بر دبیر کلی «حزب حاکم» در دولت هویدا، وزارت کار و سپس وزارت کشور (1347) را به عهده داشت.
وی که فردی عوامفریب و حراف محسوب می شد، تصور می کرد که به سادگی خواهد توانست رقیب بی صلاحیت خود را کنار زند و به ریاست دولت برسد، از این رو، وی در سال 1345 از طریق برادرش خسرو خسروانی سفیر ایران در واشنگتن به ایجاد ارتباطاتی با برخی مقامات آمریکایی دست زد.
تحقیقات غیر محسوس ساواک که از بدو تحریکات سیاسی خسروانی وی را زیر نظر داشت تا سال 1348 ادامه یافت و شاه که اقدامات جاه طلبانه خسروانی را خطرناک تلقی می نمود، در این سال وی را از وزارت کشور و دبیر کلی حزب ایران نوین برکنار ساخت و بدین سان یکی از فعالترین رقبای هویدا برای همیشه از صحنه سیاست خارج شد.
ر.ک: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 2، ص 378.