تاریخ سند: 10 بهمن 1345
موضوع : اظهارات سناتور دشتی1
متن سند:
به : 322
از : 20 ه / 5 شماره : 27204 /20 ه / 5
چندی پیش سناتور دشتی در یک
صحبت خصوصی به یکی از دوستانش اظهار
می داشت ماندن آقای هویدا در پست
نخست وزیری برای برادران مرحوم جمال
امامی نافع بود زیرا آقای هویدا اقدامی نموده
که دولت یک صد و هشتاد هزار تومان
قرضهای جمال امامی را پرداخت نماید و دو
عمل دیگر نیز با نظر شاهنشاه آریامهر انجام
داده است که بعدا به شما خواهم گفت.
دوست دشتی اظهار داشت پس از این قرار
آقای هویدا بایستی در این پست بماند سناتور
دشتی گفت تا چند ماه بعد از عید را که خودم اطلاع دارم برای اینکه در ماه خرداد باید در پست
نخست وزیری سفری به خارج از کشور بنماید بعد از این سفر ممکن است تغییر کند.
نظریه رهبری عملیات : صحت خبر مورد تایید بوده و هرگونه اقدام باعث شناسایی منبع خواهد
شد.
توضیحات سند:
1ـ علی دشتی فرزند عبدالحسین در سال 1274 شمسی در یک خانواده ایرانی در کربلا بدنیا آمد.
تحصیل را در
حوزه های علمی نجف شروع کرد و در همانجا به پایان رساند.
جاذبه آزادی بعد از عزل محمد علیشاه و اوایل سلطنت
احمد شاه، او را در سال 1298 به ایران کشاند.
دشتی در 11 اسفند سال 1300 روزنامه «شفق سرخ» را منتشر کرد.
او هدف
خود را «تولید انقلاب افکار و تهییج روح و بیداری جامعه» اعلام کرد.
اما این هدف خوشایند دولتهای وقت نبود.
در
نتیجه «شفق سرخ» بارها به سبب چاپ مقالات تند، دچار توقیف شد.
در کابینه قوام السلطنه نیز یکبار تمام روزنامه ها
توقیف شدند که «شفق سرخ» هم یکی از آنها بود.
دشتی که در سال 1301 پس از شلاق خوردن مدیر روزنامه ستاره ایران از سردار سپه انتقاد کرده بود، کم کم به او نزدیک
شد.
در ماجرای انقراض قاجاریه و تغییر سلطنت هم دشتی و هم «شفق سرخ» نقش موثری داشتند.
از این تاریخ،
دشتی به صورت یکی از محارم «رضا شاه» در آمد که در سفر و حضر با او بود.
دشتی در دوره پنجم شورایملی به دستور
سردار سپه از ساوه و زرند انتخاب شد.
اما مدرس با اعتبار نامه او مخالفت کرد رضاخان، دشتی را در دوره های ششم،
هفتم، هشتم و نهم از بوشهر به مجلس فرستاد.
امّا بعدا چون نسبت به او بدبین شده بود، جلوی انتخاب او را در
دوره های دهم و یازدهم گرفت.
با آنکه دشتی بعد از شهریور 20 با جبهه گیری علیه رضا شاه به شهرت رسید ولی همه
راههایی را که به دربار منتهی می شد بست.
او در همان حال که به شدت به شاه سابق حمله می کرد، جسته گریخته از
بعضی کارهای او تعریف می کرد.
به این جهت بعد از مدتی جبهه خود را عوض کرد و به شاه جدید نزدیک شد.
فاصله ای که
شیخ علی (دشتی) عمامه به سر و عبا به دوشِ ریشو از سناتور علی دشتی، شیک پوشی که لباس آخرین مد می پوشید،
کراوات سولکامی زد و روی کفشهایش «گتر» می بست جدا می کرد، خیلی سریع طی شد.
او از نظر فکری هم همین قدر
زود تغییر کرد.
او که در آغاز یک روزنامه نویس مذهبی بود، بعدها روحانیون به دفعات درباره مقالات «شفق سرخ» از او
شکایت کردند، بطوری که حتی در دوره رضا شاه هم با همه تجدد نمایی که داشت، چند بار ناچار شدند دستور توقیف
«شفق سرخ» را به سبب مقالات ضد مذهبی صادر کنند.
پس از انقلاب وی دستگیر و زندانی گردید و نهایتا در سن 85
سالگی به علت بیماری و کهولت سن در گذشت.
منبع:
کتاب
امیر عباس هویدا به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 330