موضوع : تظاهرات مخالفین
تاریخ سند: 28 خرداد 1342
موضوع : تظاهرات مخالفین
متن سند:
شماره : 1014/ بخش 312 اطلاع رسیده حاکی است عده ای از متعصبین مذهبی و مخالفین دولت قصد دارند صبح امروز در شهرری دست به تظاهراتی زده و در صورت موفقیت به مقبره رضاشاه1 آسیبی برسانند.توضیح این که چون امروز مصادف با رحلت حضرت سجاد است بازاریها قصد داشته اند طبق معمول سنواتی تعطیل نموده و اقدام به تشکیل دستجاتی در بازار بنمایند ولی با انتشار شایعه فوق از ترس این که ممکن است اقدامات اخلالگران به حساب آنها گذارده شود از تعطیل بازار خودداری کرده اند.
در پرونده تظاهرات 15 خرداد بایگانی شود.
شهابی تعداد نسخه : 5 نسخه گیرندگان : سه نسخه در بخش 231 ـ اداره سوم ـ اداره دوم.
توضیحات سند:
1ـ رضاشاه پهلوی فرزند عباسقلی خان سوادکوهی مشهور به داداش بیک در 24 اسفند 1256 / 14 مارس 1878، در آلاشت از توابع سوادکوه مازندران به دنیا آمد.او، در 22 سالگی وارد بریگاد قزاق شد و تا درجه میرپنجی پیش رفت.
سپس در 1299، به کمک انگلیسها و نیروهای مستقر آنها در ایران، به اتفاق سیّدضیاءالدین طباطبائی ـ که مدیر روزنامه رعد بود ـ علیه سلطنت احمدشاه ـ که در آن زمان در خارج از کشور به سر می برد اقدام به کودتا کرد.
رضاخان، در 1304، عملاً به رغم مخالفت عده ای از روحانیان آگاه چون آیت الله حسن مدرس، قدرت مطلق را در دست گرفت و حکومت قاجاریه را رسما منقرض کرد.
وی، در اردیبهشت سال 1305، در تهران تاجگذاری کرد و از این تاریخ، خدمت سربازی را در ایران اجباری نمود.
او ـ که مجری قلدر سیاستهای استعماری فراماسونهائی چون محمّدعلی فروغی و کمیسیونی از غربزدگان مورد حمایت انگلیس بود ـ از هیچ جنایتی و خیانتی علیه ملت، رویگردان نبود و طی 17 سالی که در ایران سلطنت کرد، به شدت با مذهب و روحانیون مبارزه نمود.
او، تحت تأثیر فرهنگ غرب و به تقلید از آتاترک دیکتاتور کشور ترکیه، مبارزه وسیعی با حجاب اسلامی زنان ایران آغاز کرد.
رضاخان، در سال 1305، تاجگذاری نمود و از این تاریخ، شاه ایران خوانده شد.
پیش از آن، به نام سردار سپه یاد می شد.
در شهریور 1320، زمانی که جنگ دوم جهانی به اوج خود رسیده بود، رضاخان، به توصیه انگلیس و برای ممانعت از مداخله شوروی سابق در ایران ـ که در آن زمان، با آلمان نازی متحد بود ـ به دولتهای محور و بویژه به آلمان نازی تمایل نشان داد.
او، اگر چه ظاهرا موضع بی طرفی اتخاذ کرده بود، لیکن عملاً به صدها مستشار آلمانی و انگلیسی به طور همزمان اجازه فعالیت در ایران داده بود.
با وجود بستن قرارداد استعماری صدور نفت به انگلیس، متفقین، او را ـ که در نزد عموم مردم، منفور بود ـ در 25 شهریور 1320، از مقام خود برکنار کردند.
رضاخان، بناچار از طریق بندرعباس، با یک کشتی انگلیسی به جزیره سن موریس در آبهای شرق ماداگاسکار تبعید شد و انگلیسها، محموله جواهرات همراه او را ضبط کردند.
او، سپس از آنجا به بندر دوربان در غرب آفریقای جنوبی و پس از آن، به ژوهانسبورگ، پایتخت آن کشور تبعید گردید.
رضاخان، سه سال بعد، پس از طی یک دوره طولانی بیماریهای سخت جسمانی و روانی، در چهارم مرداد 1323 در تبعید درگذشت.
گفته می شود: او، هنگام مرگ، تنها 35 کیلو وزن داشته است.
جنازه رضاخان، به مصر برده شد و 6 سال در آن کشور نگاه داشته شد.
در آن زمان، به علت نفرت شدید مردم ایران از رضاخان، امکان انتقال جسد وی به ایران، وجود نداشت.
جنازه او، در 1328، به تهران انتقال داده شد.
رضاخان، در تمام طول حکومتش، فقط یک بار به خارج از کشور سفر کرد و آن هم به ترکیه و دیدارش با آتاترک بود.
(ساجدی، احمد : مشاهیر قرن بیستم، انتشارات محراب قلم، تهران 1374، ص 117)، با اندکی حک و اصلاح.
دارایی او هنگام تبعید عبارت بود از 44 هزار پارچه آبادی، 360 میلیون دلار پول نقد در بانکهای خارج، 68 میلیون تومان سپرده داخلی، و مراکزی چون کارخانه حریربافی چالوس و چندین کارخانه برنج پاک کنی، پنبه پاک کنی، کارخانجات سنگبری، کارخانه پارچه بافی علی آباد، هتلهای آبعلی، گچسر، رامسر، دربند شمیران، فردوسی و مجتمع ویلایی مبارک آباد و غیره.
یکی از نمایندگان مجلس انگلیس که از نزدیک با رضاخان آشنا بود، نوشته بود: «رضاخان راههای ایران را از دزدان و راهزنان پاک کرد و مردم ایران را آگاه ساخت که از این پس در ایران فقط یک راهزن وجود دارد!».
رجوع کنید به زندگینامه امام خمینی (ره)، ص 88 و ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 1، ص 111 این پادشاه قبل از این که سر کار بیاید دیناری نداشت و وقتی که از مملکت رفت غیر از پولهایی که در بانک لندن ودیعه گذارده بود 58 میلیون تومان پول به دست شاه فعلی داد.
این پادشاه ابقا به جان و مال کسی نکرد و 5600 رقبه از املاک مردم را بدون آن که کسی اعلان ثبت یکی از آنها را در جراید (هنگام استخراج به همین صورت ناقص بود (کتاب روزشمار اصفهان)