موضوع : وضع دولت
تاریخ سند: 30 خرداد 1345
موضوع : وضع دولت
متن سند:
به : بخش 322 از : 300 / الف شماره : 315 ـ 300 / الف اسداللّه رشیدیان ضمن یک مذاکره خصوصی می گفت که هویدا خیلی ناراحت می باشد و بین وزرای کابینه او اختلافات زیادی بروز نموده است.رشیدیان اضافه نمود همین امروز مهندس روحانی وزیر آب و برق که نزد من آمده بود می گفت نمی دانم این بروبچه های کابینه از این دولت چه می خواهند و بعد هم علیه وزیر آبادانی (دکتر نهاوندی1) بدگویی و انتقاد زیادی می کرد.
رشیدیان علاوه کرد که وضع کابینه به هیچ وجه رضایت بخش نیست و در آخرین ملاقاتی که من با آقای هویدا نمودم ایشان اظهار داشتند به طور قطع پس از بازگشت شاهنشاه ناچار خواهم شد مراتب را به عرض برسانم و ترمیم کلی در صورت موافقت معظم له در کابینه بوجود آورم.
رشیدیان می گفت من اطمینان دارم که این کار به طور قطع انجام خواهد شد زیرا ادامه آن به هیچ وجه صلاح نیست.
رشیدیان درباره شایعه کنار رفتن آقای مهندس سرلک2 از شهرداری گفت که این موضوع صحت دارد و سرلک از شهرداری خواهد رفت و فعلاً بیش از همه مهندس شهرستانی3 شهردار مشهد شایستگی جانشینی او را دارد و به عنوان شهردار تهران پس از بازگشت شاهنشاه منصوب خواهد شد و روابط مهندس شهرستانی با وی و همچنین بانک تعاونی توزیع و شورای عالی اصناف خوب است و نامبرده یکی از دوستان صمیمی او به شمار می رود.
بررسی گردید در بولتن سه ماه درج گردید و در پرونده های مربوطه نیز بایگانی شد در پرونده د ـ 468 بایگانی شود...
8 /4 /45 رئیس بخش 322 کامیار آقای غفاری 7 /4 /45 در بولتن سه ماهه درج گردید
توضیحات سند:
1ـ هوشنگ نهاوندی فرزند علی اکبر در سال 1312 ه ش به دنیا آمد.تحصیلات دانشگاهی را در رشته حقوق دانشگاه تهران آغاز کرد و پس از دریافت مدرک لیسانس به فرانسه رفت و در رشته اقتصاد دکترای دولتی گرفت.
نهاوندی خواهرزاده دکتر فریدون کشاورز ـ عضو سابق رهبری حزب توده ـ می باشد و سوابق فعالیتهای سیاسی او در فرانسه مبهم است.
ساواک وی را «مشکوک به داشتن فعالیتهای کمونیستی» می داند.
با توجه به نقشی که نهاوندی بعدها در صحنه سیاسی و فرهنگی ایران ایفا نمود و ارتقاء سریع او در هرم دیوانسالاری پهلوی، این نظر را کاملاً معقول می دانیم که او از همان زمان تحصیل در پاریس ـ مانند بسیاری از عناصر مشابه ـ به ارتباط ویژه با سرویس های اطلاعاتی غرب کشیده شد.
سند بیوگرافیک ساواک، نامبرده را «متهم به بهائی گری» نیز می داند.
نهاوندی پس از بازگشت به ایران مدتی کارمند بانک اعتبارات بود و ترقی وی زمانی آغاز شد که حسنعلی منصور در دولت منوچهر اقبال به دبیرکلی شورای عالی اقتصاد و وزارت کار رسید.
بدین ترتیب از مرداد ماه 1337 مشاغل عدیده نهاوندی آغاز شد: ـ مشاور شورای عالی اقتصاد (مرداد 37ـ آبان 40) ـ مشاور عالی وزارت کار (آبان 38) ـ استاد دانشکده افسری (37ـ 40) ـ مشاور اقتصادی سفارت ایران در بروکسل (آبان 40 ـ آذر 42) ـ نایب رئیس نمایندگی ایران در اتحادیه اقتصادی اروپا (فروردین 41 ـ آذر 42) ـ عضویت هیئت مدیره باشگاه فردوسی (دی 42 ـ اردیبهشت 43) ـ رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شرکت معاملات خارجی (آذر ـ اسفند 42) ـ تدریس در دانشگاه تهران (از مهر 38) هوشنگ نهاوندی از جمله عناصری بود که در چارچوب سناریوی نخبگان آمریکائی، فعالیت خود را آغاز کرد و در دولت حسنعلی منصور در رأس وزارت نوبنیاد آبادانی و مسکن قرار گرفت و این سمت را در دولت امیر عباس هویدا تا سال 1347 حفظ کرد.
اسناد موجود در ساواک، هوشنگ نهاوندی را در این زمان از اعضای فعال باند آمریکائی جمشید آموزگار نشان می دهد.
هوشنگ نهاوندی در سال 1347 به عنوان «آجودان کشوری» شاه منصوب شد و به جای امیر متقی ریاست دانشگاه پهلوی (شیراز) را به دست گرفت.
او در همین زمان عضو هیئت امناء دانشگاه مشهد نیز بود.
در این دوران وی به عنوان یکی از چهره های علمی و فرهنگی رژیم پهلوی مطرح شد و پس از 3 سال ریاست بر دانشگاه شیراز، در رأس دانشگاه تهران قرار گرفت.
هوشنگ نهاوندی در این زمان عضو هیئت امناء دانشگاه هنر (1352) و دانشگاه گیلان (1353) و عضو شورای عالی آموزش و پرورش (1351) نیز بود.
اسناد ساواک عموما از اختلافات نهاوندی با همکاران و رؤسای خود خبر می دهد که یا ناشی از مسائل مالی و یا جاه طلبی و تفرعن بیمارگونه اوست.
هوشنگ نهاوندی در آبان 1353 به ریاست دفتر مخصوص فرح پهلوی منصوب شد.
با آغاز امواج انقلاب اسلامی، نهاوندی در ارتباط فعال با برخی مقامات مؤثر امریکا قرار گرفت.
از جمله ریچارد هلمز ـ رئیس پیشین سیا ـ در سفر خرداد ماه 57 به تهران با وی ملاقات های خصوصی و پنهانی نمود.
در نتیجه این ارتباطات، نهاوندی منادی تأسیس «جناح اندیشمندان» شد و سناریوی ضعیف و مضحکی را آغاز کرد.
نهاوندی در دولت «آشتی ملی!» در رأس وزارت علوم و آموزش عالی قرار گرفت.
وی به عنوان یکی از چهره های بدنام رژیم، در چارچوب عقب نشینی ها و مانورهای این رژیم در قبال انقلاب در تاریخ 15 /11 /57 دستگیر و زندانی شد و در اثنای حوادث 22 بهمن از زندان گریخت و به خارج از کشور فرار کرد.
نهاوندی عضو تشکیلات فراماسونری بود و در لژهای : آفتاب، فارابی، شیراز، ژاندارک، بزرگ ایران، امیرکبیر، فروغی و...
عضویت داشت.
2ـ محمدتقی سرلک فرزند تیمور (تقی بختیاری سرلک) (محمدتقی سرلک بختیاری) متولد 1290 ه ش از وزرای رژیم پهلوی، در رشته برق از دانشگاه کشور بلژیک درجه مهندسی گرفت.
پس از بازگشت در راه آهن مشغول به کار شد و پس از چندی به معاونت راه آهن سراسری ایران منصوب شد و مدتی بعد معاونت وزارت راه به او تفویض شد.
او که زمانی در رشته ارتباطات در آمریکا تحصیل و تحقیق کرده بود به سمت رئیس ارتباطات سازمان برنامه و بودجه منصوب و با سمت وزیر صنایع و معادن وارد کابینه علی امینی شد.
مدتی هم استانداری گیلان و آذربایجان شرقی را در اختیار داشت.
چندی شهردار تهران بود تا اینکه با سمت مدیر عامل سازمان عمران و نوسازی غرب تهران در آبان 1355 ش در گذشت.
3ـ جواد شهرستانی فرزند هاشم متولد 1306 در مشهد از رجال سیاسی رژیم پهلوی و در کابینه امیرعباس هویدا به عنوان وزیر راه بود.
وی در دو مرحله شهردار تهران بود یک بار از آبان 1347 تا مهر ماه 1348 و همچنین پس از نیک پی باز هم به عنوان آخرین شهردار تهران در زمان محمدرضا پهلوی مسئولیت شهرداری را تا بهمن 1357 بر عهده داشت.
شهرستانی با پیروزی انقلاب و آمدن حضرت امام (ره) به کشور، اولین مقام دولتی بود که استعفای خود را در مدرسه علوی تقدیم حضرت امام کرد.
در همان زمان بختیار او را ممنوع الخروج کرد.