موضوع: روابط ایران و شوروی
تاریخ سند: 3 مهر 1339
موضوع: روابط ایران و شوروی
متن سند:
شماره: 2 – 3 - 3467 تاریخ: 3 /7 /39موضوع: روابط ایران و شوروی
عبداله خاوری مباشر و دوست نزدیک سیدضیاءالدین طباطبائی از قول مشارالیه اظهار داشته با وجود مذاکرات مفصل که تاکنون با دولت شوروی انجام گرفت و دولت روسیه حاضر به همه گونه کمک اقتصادی و گذشت گردیده و در مقابل فقط بی‌طرفی دولت ایران را خواستار گردیده و حتی حاضر به پرداخت ۵۰۰ میلیون دلار کمک اقتصادی و اعتبار به دولت ایران شده معهذا نارضایتی شدید آمریکاییها و گزارشی که اخیراً توسط آقای اردشیر زاهدی1 در این مورد ارسال شده اعلیحضرت همایونی را ناراحت کرده و از آن می‌ترسد که مجدداً شاهنشاه در ادامه مذاکرات با روسها تردید نماید و در این صورت بیش از پیش موجبات عصبانیت دولت روسیه و عدم امکان شروع مذاکرات دیگری با این دولت فراهم خواهد شد.
سیدضیاءالدین طباطبائی از پیشنهادات اخیر دولت شوروی تعریف کرده و آن را عالی‌ترین پیشنهاد دولت شوروی دانسته است.
رونوشت برابر اصل، اصل در پرونده کلاسه.
توضیحات سند:
1- اردشیر زاهدی: پسر فضل‌الله زاهدی در مهرماه ۱۳۰۷ در تهران بدنیا آمد. او پس از تحصیلات ابتدائی در تهران و اصفهان تحصیلات متوسطه را در سال ۱۳۲۵ در دبیرستان اسلامیه بیروت به پایان برد و راهی آمریکا شد و در سال ۱۳۲۸ گواهینامه کشاورزی را از کالج کشاورزی ایالت یوتا آمریکا دریافت داشت. او در اردیبهشت ۱۳۳۱ به استخدام وزارت کشاورزی درآمد و در پست معاونت خزانه‌داری «کمیسیون مشترک ایران و آمریکا برای بهبود امور روستایی» (اصل چهار ترومن) قرار گرفت. اردشیر زاهدی به خاطر نقش فعال در کودتا به دریافت نشان درجه یک رستاخیز نایل شد و در ۳ آبان ۱۳۳۲ آجودان کشوری شاه گردید. شاه در سال ۱۳۳۵ دخترش شهناز را به نامزدی او درآورد. اردشیر در آبان ۱۳۳۶ با شهناز پهلوی ازدواج کرد این ازدواج در سال ۱۳۴۳ به متارکه انجامید و حاصل آن، دختری بنام مهناز بود. محمدرضا پهلوی در سال ۱۳۳۸ اردشیر زاهدی را به عنوان نماینده خود برای تماس با دانشجویان ایرانی در اروپا اعزام داشت. مدت کوتاهی بعد، در اسفند ۱۳۳۸ اردشیر زاهدی سفیر شاه در واشنگتن شد. اردشیر در دوران امینی نیز سفیر ایران در آمریکا بود و از طریق «دوستان آمریکایی» خود در جهت حذف امینی تلاش می‌کرد. در دولت اسداله علم اردشیر زاهدی در شهریور ۱۳۴۱ به عنوان سفیر کبیر ایران عازم لندن شد و تا آذر در این سمت بود. وی در بهمن ماه ۱۳۴۵ در دولت امیرعباس هویدا وزیر امور خارجه گردید. در اسفندماه ۱۳۵۱ محمدرضا پهلوی داماد سابق خود را به سفارت در واشنگتن اعزام داشت. یکی از اقدامات زاهدی در آمریکا تحریک محمدرضا پهلوی به سرمایه‌گذاری در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بود که منشاء حیف و میل‌های کلان او را تشکیل می‌داد. اردشیر زاهدی تا زمان دولت شاپور بختیار سفیر ایران در آمریکا بود و در دی ماه ۱۳۵۷ از این سمت برکنار شد.اردشیر زاهدی یکی از هرزه‌ترین نخبگان سیاسی و دولتمردان رژیم محمدرضا پهلوی بود و به این صفت نه تنها در میان خواص بلکه در سطح جامعه نیز شهرت کافی داشت که از جمله می‌توان به روابط او با الیزابت تیلور هنرپیشه معروف اشاره کرد