تاریخ سند: 10 شهریور 1345
چند نفر از محصلین حوزه علمیه قم نامهای نوشتند به آقای حاج حسن1 طباطبایی قمی که در مشهد مقدس سکونت دارد
متن سند:
شماره: 1352/د 2 تاریخ:10 /6 /1345
از: ستاد بزرگ ارتشتاران
به: سازمان اطلاعات و امنیت کشور
برابر اطلاع واصله:
1. چند نفر از محصلین حوزه علمیه قم نامهای نوشتند به آقای حاج حسن1 طباطبایی قمی که در مشهد مقدس سکونت دارد. مشورت کردند که کتابی به نام «قیام ملت» برعلیه دولت ایران نوشته و به چاپ برسانند تا در دسترس عموم مردم قرار دهند. نویسندگان نامه آقایان شیخ رضا گلسرخی،2 شیخ جعفر سبحانی تبریزی، محمدحسین بهجتی شفق3 ، شیخ زینالعابدین قربانی گیلانی،4 احمد بهشتی،5 محمد شکری [و] سیدهادی خسروشاهی6 میباشد.
2. آقای سیدمهدی حرمی که یکی از اطرافیان آقای نجفی مرعشی7 میباشد، روز دوشنبه چهار عدد نامه از طرف آقای نجفی، دو عدد برای آیتالله میلانی و دو عدد به آیتالله قمی و 6 کیلو سوهان درجه 1 و پول زیادی به طرف مشهد عزیمت نمود.
3. آقای مهدی حرمی پیشکار آقای نجفی که محرم اسرار8 اوست، نامهها و پول [و] سفارشات آقای نجفی را به علمای مشهد میرساند و از طرفی آقای نجفی تلاش بسیار دارد و آقای حسین وزیری را در آستانه مقدسه قم مشغول کار کرد، همه روزه جزئیات آستانه را به عرض آقا میرساند. آقای نجفی دارای پسری است به نام جواد که تازه عمامه به سر گذاشته است. مدت 10 روز است به مشهد رفته و معلوم نیست در مشهد با علما چه بستوبندی بکند.
4. آقایان محمود وزیری بهاءالدینی و مرتضوی عودی که مدتی از قم فراری بودند، سفارش آقای نجفی در تهران [از] تجارتخانه حاج علی آقا روزانه برای مخارج خودشان مبلغ یک هزار ریال دریافت میدارند. آقایان در تهران میگفتند زودتر آقای نجفی کارمان را درست میکند تا به قم مراجعت کنیم.
5. تعداد سه نفر به اسامی حاج تقی عودی خادم حرم، محمد وزیری فراش، محمد بهاءالدینی روضهخوان که برعلیه آقای مهران (تولیت آستانه مقدسه) نسبت به بهائیگری داده بودند، از قم متواری به تهران رفته و برای دستگیری آنان اقدام و بعد اهالی واسطه شدند، آقای مهران صرفنظر نموده و به قم مراجعت و مشغول کار شدند.
گیرندگان: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور
رونوشت برابر اصل است.
اصل در پرونده ط ـ ب /190
در پرونده مهدی حرمی بایگانی شود ـ 27 /6
توضیحات سند:
1. در اصل: حسین
2. حجتالاسلام شیخ غلامرضا گلسرخى کاشانى از فضلا، گویندگان و نویسندگان حوزه علمیه قم و اساتید دارالتبلیغ اسلامى، در سال 1312ش. در شهر کاشان متولد شد. دروس ابتدایى و متوسطه را در مدارس آن شهر آموخت و برای تحصیل علوم اسلامى وارد حوزه علمیه قم گردید. تبعید آیتالله خالصىزاده از علماى مبارز عراق به کاشان که با استعمار انگلیس در ستیز بود، زندگى گلسرخی را با سیاست گره زد. بعدها به قم آمد و به صف فدائیان اسلام پیوست. او اول بار نواب صفوى را در زندان قصر دید و پس از آن در سازماندهى مبارزه، به ویژه در شهر کاشان، تلاش کرد. پس از شهادت نواب صفوى، به زندگى مخفى روى آورد و بعد از مدتى، در حوزه علمیه قم به تحصیل پرداخت و از درس خارج آیات عظام بروجردى و موسوى بهرهها برد. سپس به تبلیغ و تألیف پرداخت و مقالات ارزندهاى در مجله مکتب اسلام به یادگار گذاشت. حجتالاسلام گلسرخى همگام با آغاز نهضت امام خمینى (ره) به مبارزه علیه رژیم ستمشاهى پرداخت و از سوى ساواک، مورد تعقیب قرار گرفت. او در دوران رژیم پهلوى بارها به زندان و تبعید محکوم گردید. در جریان قیام 15 خرداد و دوران پیروزى انقلاب اسلامى با ایراد سخنرانیهاى انقلابى به فعالیت پرداخت. پس از پیروزى انقلاب اسلامى در شبه جزیره هندوستان و برخى از کشورهاى دیگر به فعالیت فرهنگى روى آورد و سفرهاى تبلیغى متعددى انجام داد. در جریان جنگ تحمیلى نیز در جبهههاى جنوب و غرب فعالیتهاى پیگیرى براى رفع نیازهاى فرهنگى و تدارکاتى جبهه داشت. حجتالاسلام گلسرخی پس از یک دوره کوتاه بیمارى، در پاییز سال 1369 به دیار باقى شتافت. (گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازى، ج 2، ص 394)
3. در اصل: بهجتی مشفق. محمدحسین بهجتی اردکانی متخلص به شفق در سال ۱۳۱۳ش. در اردکان و در خانوادهای مذهبی به دنیا آمد. از هفتسالگی به مکتب رفت و در ۱۲ سالگی وارد مدرسه علوم دینی شد. او پنج سال در اردکان و یزد درس خواند. از جملۀ اساتید او در این دوره، آیتالله سیدروحالله خاتمی بود. بهجتی در سال ۱۳۳۱ در قم تحصیلات حوزوی خود را در مدرسه خان (بروجردی) دنبال کرد و از محضر اساتید مختلفی بهره برد. ایشان مدتی نیز در مدرسۀ دین و دانش زبان انگلیسی آموخت.
محمدحسین شفق را اولین شاعر شعر انقلاب اسلامی دانستهاند. او که شعر را از نوجوانی آغاز کرده بود، پس از سخنرانی امام خمینی (ره) علیه لایحۀ انجمنهای ایالتی و ولایتی و انتشار آن، استاد بهجتی قصیدهای با مطلع «درود باد بر این انقلاب پاک، درود/ که زیر سایۀ آن جان ملتی آسود» سرود که نخستین شعر انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی معرفی شده است.
پس از انقلاب اسلامی، آیتالله صدوقی امام جمعۀ یزد شد و پس از شهادت ایشان، آیتالله خاتمی به امامت جمعه یزد و نماینده ولی فقیه در آن استان منصوب شد. آیتالله خاتمی نیز که با حجتالاسلام بهجتی آشنایی دیرینی داشت، او را به امامت جمعه اردکان منصوب کرد. استاد بهجتی در آن شهر ماندگار شد و سرانجام در تابستان 1386 درگذشت.
4. حجتالاسلام زینالعابدین قربانی فرزند غلامحسین در سال 1312ش. در لاهیجان متولد شد. دروس مقدماتی را در لاهیجان خواند و پس از آن به قم مهاجرت و به درس خارج آیتالله بروجردی و امام خمینی (ره) حاضر شد و به تألیف، تدریس و تبلیغ دین و نوشتن مقالات دینی در مجله مکتب اسلام پرداخت.
حجتالاسلام قربانی از جمله روحانیون مبارزی بود که چندین بار توسط مأموران رژیم شاه دستگیر گردید. آخرین بار در سال 1352 دستگیر و به 6 ماه حبس محکوم گشت. ساواک در گزارش خود درباره ایشان چنین مینویسد: «سوابق موجود از مشارالیه حاکی است که وی از سال 1342 در منابر خود از سیاست صحبت نموده و به نفع خمینی فعالیتهایی از جمله تعریف از وی گرفتن امضا برای او داشته که به همین جهت در سال مزبور به شهربانی لاهیجان هدایت و تعهدی از وی اخذ که صحبتهای خارج از امور دینی ننماید.» حجتالاسلام قربانی تا اواخر سال 1396 نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه شهرستان رشت بود. (اسناد ساواک - پرونده انفرادی)
5. آیتالله دکتر احمد بهشتی فرزند حجتالاسلام شیخ عبدالمجید بهشتی، در سال 1314ش. در روستای میانده از توابع شهرستان فسا به دنیا آمد. او تحصیلات حوزوی را نزد پدر آغاز کرد و سپس به حوزه علمیه شیراز رفت. پس از ده سال اقامت در آن شهر، در سال 1338ش. به قم مهاجرت نمود و در درس اساتید بزرگ آن روزگار حوزه علمیه قم شرکت کرد و به درجه اجتهاد رسید و به تدریس علوم دینی و عقلی در آنجا مشغول شد.
آیتالله احمد بهشتی همزمان با تحصیل در حوزه، وارد دانشگاه شد و در رشته فلسفه به تحصیل پرداخت. سپس در دانشسرای علوم تربیتی، دورۀ یک ساله کارشناسی ارشد علوم تربیتی را طی کرد و پس از استخدام در آموزش و پرورش، در دبیرستان حکمت قم به عنوان دبیر رشته ادبیات مشغول خدمت شد. او در کنار تدریس در حوزه و دبیرستان، تحصیلات آکادمیک خود را نیز ادامه داد و در سال 1356 موفق به دفاع از رساله دکتری خود در رشته فلسفه شد. پس از اخذ مدرک دکتری، درخواست انتقال به پردیس دانشگاه تهران را داد که با دخالت ساواک، رد شد. پس از انقلاب اسلامی، در سال 1365 از آموزش و پرورش قم به دانشگاه تهران منتقل شد و از سال 1367 تا 1386 مدیرگروه فلسفه این دانشگاه بود و علاوه بر دانشگاه تهران، در دانشگاههای دیگری مانند واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد و دانشگاه قم به تدریس علوم عقلی و نقلی اشتغال داشت. دکتر احمد بهشتی در سال 1387 همراه با 22 نفر دیگر از اساتید دانشگاه تهران، با درجه استادی بازنشسته شد. او که از نویسندگان مکتب اسلام بود، تألیفات و آثار بسیاری نیز دارد.
احمد بهشتی در حوزه علمیه قم، همزمان با آغاز نهضت امام خمینی (ره) و مبارزه با رژیم پهلوی، با ایراد سخنرانیهای انتقادی و انقلابی در مکانهای مختلف، همراهی خود با نهضت را اعلام کرد و محدودیتها و ممنوعیتهای بسیاری نیز در این راه دید و دو بار در سالهای 51 و 52 دستگیر شد. در سال 1357، با اوجگیری مبارزات علیه رژیم، او در قم به همراه عدهای دیگر، انجمن اسلامی معلمان را تشکیل دادند و اعتصابات و مبارزات معلمین در آن شهر را سازماندهی کردند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی، احمد بهشتی در دورههای اول و دوم مجلس شورای اسلامی بهعنوان نماینده مردم فسا به مجلس راه یافت و در آن دو دوره مسئولیتهایی داشت که عبارتاند از: رئیس کمیسیون آموزش و پرورش، معاون کمیسیون فرهنگ و آموزش عالی و عضو کمیسیون تحقیق مجلس شورای اسلامی. (به نقل از پایگاه اطلاعرسانی آیتالله احمد بهشتی)
6. حجتالاسلام سیدهادى خسروشاهى در سال 1317ش. در شهر تبریز متولد شد. مقدمات دروس را در زادگاه به پایان رساند. سپس عازم حوزه علمیه قم شد و از محضر اساتیدی چون آیتاللهالعظمی بروجردی، امام خمینی (ه) و علامه طباطبایی بهرهمند شد. خسروشاهی با آغاز نهضت امام خمینی (ره) در مسیر مبارزه قرار گرفت و چندین بار بازداشت، زندانی و تبعید گردید. آخرین بار به سه سال تبعید در انارک یزد محکوم گردید که با پیروزی انقلاب اسلامی خاتمه یافت. ایشان در کنار تحصیل، از دهۀ 40 شمسی به تألیف و ترجمه و تحقیق نیز مشغول بود. تألیفات و ترجمههاى ایشان افزون از شصت مجلد است که برخی از آنان مورد استقبال نسل جوان قرار گرفته و امروز به عنوان منابع و مآخذ انقلاب اسلامى شناخته میشود.
حجتالاسلام خسروشاهى از سال 1362 به مدت پنج سال نماینده ایران در واتیکان بود و پس از بازگشت فصلنامه فرهنگ و تاریخ معاصر ایران را منتشر نمود. او در سال 1352 «مرکز بررسیهای اسلامی قم» را تأسیس کرد و به ثبت رساند که تاکنون دهها اثر از آن مرکز منتشر شده است.
7. در اصل: مرعضی
8. در اصل: محرم و اسرار
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 05 صفحه 204