موضوع: سرهنگ بازنشسته حمید بختیار
متن سند:
[گزارش خبر]
به: ۳۰۲ شماره: ۴۰۲۳/۱۹ه
از: ۱۹/ ه تاریخ: ۱۴/۶/۵۰
موضوع: سرهنگ بازنشسته حمید بختیار
پیرو: ۴۰۱۰/۱۹ه - ۲۴/۶/۵۰ سرهنگ بازنشسته حمید بختیار و منوچهر بختیار برادران تیمور۱ بختیار ساعت ۲۰:۰۰ روز ۲۳/۶/۵۰ که در منزل بیبی ملیحه بختیار در شهرکرد میهمان بودند پس از صرف شام و نوشیدن مشروبات الکلى بحثهای متفرقهای در مورد تیمور بختیار به میان آمد سرهنگ بازنشسته حمید بختیار اظهار داشت که پروین خواهرم واقعه قتل تیمور بختیار را بدین شرح تعریف نموده است.
یک افسر ایرانی مأمور قتل بختیار میشود و به عنوان اینکه از ایران فرار نموده به عراق میرود و پس از نزدیکی با تیمور بختیار با همکاری شخصی بنام الجمیری که قبلاً در شرکت نفت آبادان کار میکرده با نظر پسر بختیار به نام بهمن جریان رفتن به شکار را تدارک میبینند پس از رسیدن به محل تعیین شده الجمیری ابتدا به منظور شکار، تیمور بختیار را سرگرم میکند در نتیجه افسر مزبور ابتدا با شلیک یک گلوله به بازوی راست وی که اسلحه در دست داشته او را از کار میاندازد و سپس دو گلوله دیگر به ناحیه کمر و کتف وی شلیک کرده و بعد از کشتن اسکورت بختیار که یک نفر عراقی بوده فرار میکند. تیمور بختیار که زخمی شده بود سعی میکند خود را با اتومبیل به بیمارستان برساند ولی اتومبیل مذکور قبلاً توسط شخص لجمیری خراب میشوددر نتیجه دراثر خونریزی زیاد پس از دو روز در بیمارستان فوت میکند.
سپس درباره زن و اطفال ۲ تیمور بختیار که فعلاً در عراق زندگی میکنند بحث شد. سرهنگ بازنشسته حمید بختیار پاسخ داد تا زمانی که رژیم کنونی در عراق حکومت میکند بالاخره به آنان کمکهایی میشود ولی بعد از برکناری رژیم کنونی خدا میداند چه سرنوشتی پیدا خواهند کرد. سرهنگ بازنشسته حمید بختیار اضافه مینماید که برادرم مجید بختیار در قتل تیمور دست داشته و به خاطر همین کارش فعلاً از سازمان امنیت حقوق میگیرد. نظریه شنبه: چنین استباط میشود که نامبردگان برای امور ملکی به شهرکرد وارد و در منزل بیبی حلیمه خواهر خود میهمان میباشند.
نظریه یکشنبه: اعمال و رفتار نامبردگان در مدت اقامت در حوزه استحفاظی تحت مراقبت میباشد.
نظریه چهارشنبه: نظریه یکشنبه مورد تأیید است. نتیجه مراقبت و علت مسافرت نامبردگان متعاقباً بعرض خواهد رسید.
توضیحات سند:
۱- سپهبد تیمور بختیار فرزند فتحعلی در سال ۱۲۹۲ شمسی در یکی از طوایف بختیاری به دنیا آمد. پدرش فتحعلی بختیار از خوانین بزرگ و نیای او جعفرقلی خان بختیاری بود. دوره ابتدایی را در اصفهان و تحصیلات متوسطه را در تهران به پایان رسانید. در سال ۱۳۰۹ به بیروت رفت و در یک مدرسه لائیک به تحصیل پرداخت. در سال ۱۳۱۱ عازم فرانسه شد و در مدرسه نظامی «سن سیر» مشغول تحصیل گردید. وی در اواخر سال ۱۳۱۴ به تهران بازگشت و در فروردین ۱۳۱۵ با درجه ستوان دومی به خدمت ارتش درآمد و تا سال ۱۳۲۴ در واحدهای مختلف ارتش خدمت میکرد. بختیار فردی مستبد، خونریز و جاه طلب بود که علناً به فسق و فجور میپرداخت و با سوار کردن فواحش در کنار خود، با اسکورت به میان جمعیت میآمد. پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ فرماندار نظامی تهران و حومه گردید و با تأسیس ساواک در دی ماه ۱۳۳۵ به ریاست آن سازمان منصوب و به «پدر ساواک» معروف شد. او به دلیل قدرت طلبی بیش از حد، مورد غضب محمدرضا شاه واقع شد و پس از درگیری آشکار و رقابت جاه طلبانه با دکتر امینی در بهمن ۱۳۴۰ به طور غیررسمی به اروپا تبعید گردید.
در مهرماه ۱۳۴۱ به دستور شاه، از ارتش بازنشسته شد و از آن پس مخالفت وی با شاه شدت گرفت. پس از چند سال اقامت در فرانسه و سوئیس، به لبنان رفت و در سال ۱۳۴۷ به جرم قاچاق اسلحه در لبنان بازداشت شد. در اردیبهشت ۱۳۴۸ به دعوت رژیم بعث به عراق رفت و در شهریور همان سال پس از مصادره اموالش در ایران که بنا به ارزیابیهای رسمی در آن زمان به بیش از چهار میلیارد بالغ میگردید، توسط دادگاه ارتش غیابأ به اعدام محکوم گردید. او در عراق از امکانات رژیم بعثی برخوردار بود و در بغداد تعدادی افسر فراری و بازنشسته را دور هم جمع و با دکتر رادمنش دبیرکل حزب توده روابطی ایجاد کرد. بختیار پس از ورود به عراق، تلاش زیادی کرد تا جمع اطرافیان امام خمینی (سلام الله علیه) نفوذ و با ایشان ارتباط برقرار کند. دستیار اصلی وی در طرحهای بختیار برای سوءاستفاده از روحانیون و ایجاد انحراف در نهضت امام، موسی موسوی اصفهانی آیتاللهزاده اصفهانی) بود. حضرت امام هرگونه دیدار و گفتگو با وی را قاطعانه رد میکرد و دیگران را نیز از هرگونه همکاری و ارتباط با او بر حذر میداشت.
ایشان با صراحت اظهار میداشت: با آنکه تا دودمان پهلوی در ایران بر سر کار است ملت ما روی خوش نخواهد دید. لیکن اگر بنا باشد روزی بختیار در ایران زمام امور را به دست گیرد، وظیفه همه مسلمین است که با او مبارزه کنند و از رسیدن او به قدرت جلوگیری نمایند. او به موازات فعالیت علیه شاه، با گروههای مسلح مستقر در خاک عراق نیز روابطی برقرار کرده بود. به همین دلیل ساواک تصمیم به حذف او گرفت و سرانجام تیمور بختیار در مرداد ۱۳۴۹ توسط یکی از اطرافیانش که رئیس شبکه مخفی حزب توده و مأمور ساواک بود، به قتل رسید. ر.ک: تیمو بختیار به روایت اسناد ساواک، ج ۳. (کتاب تیمور، بختیار به روایت اسناد ساواک، ۳ جلد، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، تهران) باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران، ج۲. ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج ۱، صص ۴۱۰، ۴۱۵، .۴۶۹ ،۴۲۲
سید حمید روحانی، نهضت امام خمینی، ج ۲، صص ۳۶۶،۳۷۰. قیام ۱۵ خرداد به روایت اسناد ساواک، ج ۳.
۲- بنابر یکی از اسناد دهه چهل ساواک، اسامی فرزندان تیمور بختیار عبارت است از ١- گلی ۲۵ ساله همسر پسر تیمسار یزدان پناه ۲- شاهرخ محصل در آمریکا ۳- حسین محصل ۴- نیلوفر محصل ۵ بهمن ۱۰ ساله ۶- اسفندیار که از همسر دیگرش به نام قدرت میباشد. همین سند دارای اطلاعاتی راجع به ریشه فامیلی بختیاریها و منتسبین به بختیار به شرح ذیل میباشد: در حدود صد سال قبل مرحوم جعفرقلی در منطقه بختیاری زندگی میکرده است. نامبرده دارای سه فرزند پسر به شرح زیر بوده است. ۱- مرحوم حسینقلی خان ایلخانی ۲- مرحوم امامقلی خان حاج ایلخانی ۳- مرحوم رضاقلی خان ایلبگی خانوادههایی که از سه نفر مزبور (اولادان جعفرقلی خان) منشعب شده است: الف: اولادان مرحوم حسینقلی خان ایلخانی ١- خانواده اسفندیاری که در حال حاضر تیمور اسفندیاری شغل ملاک، دکتر امیر اسفندیاری استاد دانشکده پزشکی اصفهان، سیروس اسفندیاری رییس سازمان جلب سیاحان که همگی ساکن اصفهان هستند مربوط به این خانواده میباشند. ۲- خانواده صمصام که در حال حاضر سناتور جهانشاه صمصام، امیر بهمن صمصام. چراغعلی صمصام، هوشنگ صمصام، سرتیپ سیاوش صمصام به این خانواده امربوطند)
٣- خانواده اسعد، منوچهر اسعد بختیاری به این خانواده مربوط است. ۴- خانواده امیر بختیار، رستم امیربختیار، شکراله امیربختیار، جمشید امیربختیار مربوط هستند. ۵- خانواده ایلخان ظفر: مجید ایلخان ظفر، حمید ایلخان ظفر، ایران ایلخان ظفر، همسر تیمور بختیار توران ایلخان ظفر معلم دانشکده ادبیات که همگی خواهر و برادرند از این خانواده میباشد. ب: اولادان مرحوم امامقلی خان حاج ایلخانی خانوادههای بختیار از اولادان حاج ایلخانی هستند. امامقلی حاج ایلخانی دارای ۸ پسر بوده که یک نفر آنان به نام امیرمفخم جد تیمور بختیار و پسر امیرمفخم سردار معظم پدر تیمور بوده است. مجید بختیار، حمید بختیار، منوچهر بختیار، ملیحه بختیاری نسرین بختیار، تیمور بختیار که همگی خواهر و برادرند از تیره بختیار هستند، ضمناً سلطان مراد بختیار با نامبردگان نوه عمو میباشد. پ: اولادان مرحوم رضاقلی خان ایلبگی ١- خانواده ضرغام ۲- خانواده اوژن دکتر حسینقلی اوژند استاد دانشگاه از این خانواده است. ٣- خانواده ایلبگ اضمناً طوایف هفت لنگ بختیاری و چهارلنگ بختیاری با هم ریشه فامیلی دارند.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک/ استان چهارمحال و بختیاری صفحه 63