تاریخ سند: 18 آبان 1357
در ساعت 1230 روز جاری تظاهراتی با شرکت حدود 2000 نفر از طبقات مختلف مردم
متن سند:
از: 9/ﻫ 1 تاریخ:18 /8 /1357
به: 312 شماره: 20697 /9/ﻫ
1. در ساعت 1230 روز جاری تظاهراتی با شرکت حدود 2000 نفر از طبقات مختلف مردم در محله دروازه طلایی مشهد صورت گرفته که بر اثر تیراندازی و گاز اشکآور توسط مأمورین فرمانداری نظامی متفرق گردیدهاند. ضمناً یک نفر به نام حسن بصری شغل پلاستیکفروش بر اثر اصابت گلوله پلاستیکی از ناحیه صورت مجروح که در بیمارستان مداوا و وضعیت وی رضایتبخش است.
2. از ساعت 1430 گروهی از عناصر مخرب در دستههای 5 یا 6 نفری در نقاط مختلف شهر مشهد دست به اقدامات تخریبی زده و تا این لحظه شیشههای بیش از 25 شعبه بانک صادرات، ملی، سپه و فرهنگیان را شکسته و وسایل و اسناد بانکی را در خیابان به آتش کشیدهاند. شهود عینی و گزارش همکاران حاکی از آن است که این عمل توسط حداکثر 6 نفر جوان در حوالی محل استقرار مأمورین فرمانداری نظامی صورت گرفته است و هیچگونه عکسالعملی از مأمورین مشهود نگردیده است.1 ضمناً به طوری که از منبع 1585 کسب خبر گردیده، افراد ناشناسی به پسر آیتالله قمی و شیرازی موضوع را اطلاع و آنها پاسخ دادهاند این اقدامات از طرف کمونیستها و یا مأمورین دولتی انجام میگیرد تا جهت تیراندازی و کشتار آینده، بهانه و مستمسکی داشته باشند.
شیخان
گوینده. غفوریان
گیرنده. شاهسون
تیمسار ریاست ساواک. به عرض رسید.
دفتر ویژه. به جناب سرهنگ... اعلام گردید.
نخست وزیری. به آقای مزینانی اعلام گردید.
مرکز فرماندهی. به سرهنگ ستاد ناصر امیری اعلام گردید.
در بولتن درج گردید. جهت بهرهبرداری به استحضار رئیس دایره عملیات میرسد. کندری 21 /8 /57
آقای مجتبوی 21 /8
توضیحات سند:
1. از ساعت 3 بعدازظهر حادثهای در مشهد روی داد که از جانب افراد مشکوک تعدادی از بانکها و سینماهای شهر را به آتش کشیده و شیشههای آن را شکستند. برای نمونه بانک تهران در خیابان خسروی را آتش زده و به سرقت رفت که ابتدا اثاث و لوازم بانک را در روز روشن وسط خیابان آورده و سپس بانک را آتش زدند پلیس و مأمورین حکومت نظامی هم که در اطراف و روی تانک با بیاعتنایی تماشا میکردند، کوچکترین دخالتی نمیکردند. به همین دلیل مردم اعتقاد داشتند که اینگونه آتشسوزیها که هر از چندگاه در گوشه و کنار شهر روی میداد از جانب عمال دولت و به منظور بد جلوه دادن مبارزات اصیل ملت ایران است. بعد از این حادثه و به مناسبت هفتم شهدای دانشگاه تهران از طرف گروههای مختلف مردم مشهد تظاهرات و راهپیمایی به عمل آمد و در این راهپیماییها علیه دولت و مسببین آتشسوزیها شعار میدادند که با زد و خورد پایان مییافت. (انقلاب اسلامی و مردم مشهد، همان، ص 99)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 16 صفحه 450