تاریخ سند: 28 دی 1350
موضوع: اظهارات سیدجواد نیشابوری
متن سند:
از: 8 ﻫ تاریخ:28 /10 /1350
به: 312 شماره: 13885 /8 ﻫ
موضوع: اظهارات سیدجواد نیشابوری
نامبرده بالا روز بیست و هشتم دی ماه جاری هنگام تشییع جنازه محمد مجد نوابی واعظ معروف کرمانی در فرودگاه کرمان به آقای صدر معاون وزارت آموزش و پرورش و رئیس منطقه 4 اظهار میدارد این چه دستوریست که در مورد عدم حجاب خانمهای فرهنگی و محصلین دختر صادر کردهاید خوب است این موضوع آزاد باشد تا به تمایل خود خانوادهها اقدام گردد که در پاسخ وی آقای صدر اظهار میدارد دستوری است که خانم وزیر1 صادر کرده و با عصر انقلاب اینگونه مسائل مطرح نیست و به علاوه چادر دلیل نجابت طبقه نسوان نبوده و مغایرتی با اسلام ندارد و در پایان نیشابوری میافزاید در این خصوص با آقای استاندار صحبت خواهم کرد.
نظریه سه شنبه:
سیدجواد نیشابوری که در واقع سرپرست طلاب علوم دینی کرمان و نماینده آیتاله شیخ علی اصغر صالحی میباشد. عضو شورای آموزش و پرورش منطقهای ناحیه 4 میباشد که روی هم رفته فردی محتاط بوده ولی به علت عضویت فوق چون با آقای صدر آشنائی دارد بدین جهت مبادرت به اظهار مطالب بالا نموده است. رهبر
نظریه 8/ﻫ:
با توجه به اینکه وضع عمومی و اجتماعی بانوان در شهر کرمان خوب نبوده و در گذشته بر اثر بیتوجهی و بیاعتنائی مقامات مربوطه و نفوذ محافل ارتجاعی به صورتی درآمده که در اجتماع بالاخص محافل فرهنگی به این مسائل توجه نشده است. اینک با مسافرت نخستوزیر و دستور وزیر آموزش و پرورش به استان کرمان و تذکراتی که از طرف آموزش و پرورش به رؤسای دبیرستانهای دخترانه و کارمندان زن این اداره صادر شده نامبرده چنین اظهاراتی را بیان داشته است. برای اینکه این موضوع دستاویز مخالفین قرار نگیرد تذکرات لازم داده شد و مراقبتهای لازم به عمل خواهد آمد.
دایره بررسی ـ در گزارش روزانه درج و بهرهبرداری شود. 2 /11
161125 بایگانی شود. در گزارش روزانه درج شد.
توضیحات سند:
1. منظور فرخرو پارسای وزیر بهایی آموزش و پرورش است. فرخ رو پارسای، فرزند فرخدین، در سال 1301 ﻫ ش در خانوادهای بهایی در تهران یا قم به دنیا آمد. پارسای تحصیلات خود را تا درجه دکترای پزشکی ادامه داد و سمتهایی از جمله: دبیر دبیرستانهای تهران، نمایندهی مجلس شورای ملی و معاون پارلمانی وزارت آموزش و پرورش را عهده دار بود. در سند زندگینامه ساواکِ وی چنین آمده است: «نامبرده فاقد سابقه مضره سیاسی بوده و طرفدار سیاست غرب و رژیم مشروطه سلطنتی و عضو حزب «ایران نوین» و کانون مترقی و رئیس جمعیت زنان دانشگاهی میباشد. مشارالیها زنی محتاط، ترسو، معرفی شده و همسر تیمسار شیرینسخن است.» گزارش خبری تاریخ 18 /11 /42 حاکی است که در محل جامعه لیسانسیههای وابسته به رضا معرفت، ناصر هیدی مدیر دبیرستان ملی مدائن اظهار داشتهاست: «خانم دکتر پارسای، مبلغ ششصد هزار تومان از وجوه دبیرستان رضاشاه کبیر سوءاستفاده نموده منتهی سعی میشود که سروصدای موضوع بلند نشود. لیکن در بخش دو فرهنگی، کلیه کارمندان از جریان باخبر شدهاند و معرفت گفتههای وی را تائید نموده است».
طبق گزارش دیگری از ساواک، مشارالیها بهایی بوده و به خاطر ترس از روحانیت و اوجگیری مخالفت با وی سعی داشته تا قضیه برملا نشود.
در یکی از گزارشهای ساواک در تاریخ 8 /9 /52 راجع به وی آمده است: «نامبرده بالا اظهار داشته وقتی خانم پارسای وزیر آموزش و پرورش از سفر خارج از کشور برگشته، هفت چمدان پر از اجناس مختلف با خود آورده و مأموران گمرک با ترخیص آنها مخالفت نمودند، لذا راننده مذکور با مراجعه به رئیس گمرک چمدانها را گرفته و تحویل خانم وزیر داده و مشارالیه در مقابل این خدمت به رئیس ناحیه 11 آموزش و پرورش تلفن زده و از طریق رئیس اداره مزبور یک گواهینامه ششم ابتدایی با معدل 25 /13 به وی داده است.» ساواک تهران در گزارشهای بعدی مدرک تحصیلی نامبردهی فوق و وضعیت روحی و رفتاریاش را مورد بررسی و تائید قرار داده است. ضمناً جامعهی زنان ایرانی در نامهای به فرح، خواستار برکناری و عدم شرکت رسمی مشارالیها در مراسم جمعیت جامعهی زنان شدهاند. پارسای در دوران تصدی خود در وزارت فرهنگ، مروج فساد و بیدینی بود و به دلیل مذهب بهائیت و ضدیت با اسلام، مدارس اسلامی، خصوصاً مدارس دخترانه را همواره تحت فشار و محدودیت قرار میداد. در چندین مورد با همکاری ساواک و هجوم به مدارس دخترانه، چادر و روسری دختران را برداشته و هتک حرمت کردند. وی عضو کلوپ روتاری ایران بود و پدرش اولین کسی بود که نخستین مجلهی اختصاصی زنان را نشر داد، پارسای نماینده دورهی 21 مجلس شورای ملی بود و پس از مدتی معاونت پارلمانی وزارت آموزش و پرورش در 2 /8 /47 به جای آقای هدایتی وزیر آموزش و پرورش شد و تا 10 /2 /53 در این پست باقی ماند. او قبل از وزارت مالک یک آموزشگاه دخترانه بود. فرخرو پارسای در کارهای زیر مشارکت داشته و با سازمانها و مؤسسات و جمعیتهای متعددی همکاری میکرد: ایجاد و تأسیس انجمن بانوان فرهنگی، رئیس جمعیت زنان دانشگاهی ایران، رئیس سازمان همکاری جمعیتهای زنان، نایب رئیس هیأت مدیرهی شرکت تعاونی فرهنگیان، عضو شورای ورزشی بانوان و رئیس کمیسیون فرهنگی شورای عالی جمعیتهای زنان. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی دستگیر و پس از محاکمه توسط دادگاه انقلاب اسلامی در اردیبهشت 1359 به مرگ محکوم شد.
ر.ک: زنان دربار به روایت اسناد ساواک، فرخرو پارسای، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1382
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان کرمان، کتاب 2 صفحه 304