گزارش درباره : تقاضای آزادی حسین علی منتظری ـ عبدالرحیم ربانی [محمد ]علی منتظری
تاریخ سند: 13 مهر 1345
گزارش درباره : تقاضای آزادی حسین علی منتظری ـ عبدالرحیم ربانی [محمد ]علی منتظری
متن سند:
از : 316 منظور : محترما آیت الله سید احمد خوانساری اخیرا طی نامه ای بعنوان تیمسار ریاست ساواک استدعای آزادی نامبردگان بالا را نموده است.خلاصه پیشینه : نامبردگان بالا در ایام عید نوروز سال جاری باتهام اقدام علیه امنیت داخلی (تشریک مساعی در تهیه و پخش اعلامیه مضره ـ تهیه اساسنامه جمعیتی که مغایر با مصالح عمومی مملکت تشخیص داده شده) دستگیر و تا کنون بازداشت میباشند و طی این مدت از طریق مراجع مختلف مذهبی فعالیتهائی بمنظور آزادی آنان بعمل آمده که مثمرثمر واقع نشده و همچنین نامبردگان کرارا طی نامه هائی که جهت مراجع ذیصلاح نوشته اند اعلام کرده اند که چنانچه بوضع آنان رسیدگی نشود اعتصاب غذا مینمایند.
نظریه : با توجه بسوابق امر و محتویات پرونده بدلائل مشروحه زیر بمصلحت است که نامبردگان با قید تعهدی مبنی بر اینکه مدتی در قم نباشند آزاد و پرونده آنان مفتوح بماند.
1ـ چنانچه پرونده بدادگاه برود مدت محکومیت آنان بیش از این نخواهد بود (نامبردگان قریب هفت ماه است که در زندان بسر میبرند)1 2ـ آزادی آنان با تعهدی که مراجع مختلف نموده اند از یک رشته سمپاشی و تبلیغات مضره عناصر مخالف و افراطی علیه دستگاه میکاهد.
3ـ با توجه باینکه پرونده مفتوح و نامبردگان آزادی خود را مرهون مراحم تیمسار ریاست ساواک و مراجع مختلف مذهبی که برای آزادی آنان تلاش کرده اند میدانند سعی مینمایند که از ادامه روش گذشته خودداری نمایند.
4ـ چنانچه پرونده در دادرسی ارتش مختومه گردد و نامبردگان در همین حدود که فعلاً بازداشت بوده اند محکوم شوند جری تر شده و احتمالاً پس از آزادی از زندان نه تنها تعهدی در قبال ساواک و سایر مراجع ندارند بلکه احتمالاً بفعالیتهای مخرب خود ادامه خواهند داد.
با توجه بمراتب معروضه بالا چنانچه تصویب فرمایند ضمن اینکه منتی به آیت الله خوانساری1 و سایر مراجع گذارده میشود ترتیبی داده شود قبل از اختتام پرونده قرار بازداشت آنان تبدیل و نامبردگان ازاد گردند.
در پرونده عبدالرحیم ربانی شیرازی بایگانی شود.
16 /7
توضیحات سند:
1ـ این قسمت از نظریه اداره کل سوم ساواک در پاسخ به پی نوشت نصیری ریاست ساواک می باشد.در انتهای سند قبل نصیری دستور داده است : «پرونده [ربانی و منتظری] به دادگاه احاله شود.
» 1ـ آیت الله حاج سید احمد خوانساری فرزند حاج سید یوسف در 18 محرم 1309 قمری در شهر خوانسار متولد شد.
مقداری از ریاضیات و علوم مقدماتی و سطح را در زادگاهش فرا گرفت و سپس برای ادامه تحصیل به اصفهان مهاجرت نمود.
در آن شهر از درس آیات عظام حاج میر محمد صادق مدرس اصفهانی و آخوند ملا عبدالکریم گزی و میرزا محمدعلی تویسرکانی، خارج فقه و اصول خوانده و بعد از طی این مراحل برای تکمیل معلومات خود به نجف عزیمت نمود و در آنجا دو سال در درس مرحوم آخوند خراسانی و چندین سال هم در درس مرحوم حاج سید محمد کاظم یزدی و آیت الله نائینی و استادان دیگر شرکت جست، تا به مدارج عالیه رسید.
در سال 1335 هجری قمری به ایران مراجعت کرد و با اقامت در اراک از محضر آیت الله عبدالکریم حائری استفاده های علمی فراوانی برد.
بعد از انتقال حوزه علمیه از اراک به قم بعد از مدتی وی نیز به قم آمد و نماز جماعت فیضیه به ایشان واگذار شد.
وی در مدتی که در قم بود از مدرسین و فضلای حوزه علمیه به شمار می رفت و در درس خارج فقه وی شاگرد مبرزی چون امام موسی صدر شرکت می کرد.
وی از مدرسین فلسفه و ریاضیات نیز شمرده می شد.
در محرم 1370 قمری که حاج آقا یحیی سجادی وفات کرد، اهالی تهران از آیت الله بروجردی خواستند شخص با کفایتی را به تهران اعزام دارند تا در مسجد حاج شیخ عزیزاللّه اقامه نماز کرده و به امورات دینی مردم بپردازد و ایشان آیت الله خوانساری را به تهران فرستادند.
بعد از وفات آیت الله بروجردی جمع زیادی از مردم ایران و سایر کشورها به ایشان رجوع کرده و از ایشان تقلید می کردند.
سرانجام وی در سن 96 سالگی در اولین ساعات بامداد روز شنبه 29 /10 /63 برابر با 27 ربیع الثانی 1405 وفات نمودند.
با انتشار خبر مرگ وی امام (ره) با پیامی به حوزه های علمیه تسلیت گفت و درسهای حوزه به مدت یک هفته تعطیل شد و از طرف دولت در سراسر کشور عزای عمومی اعلام شد و بازار تهران هم به مدت 3 روز تعطیل شد.
جنازه وی به قم انتقال یافت و کنار مرقد حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.