بازجوئی از شیخ ابوتراب عاشوری
بازجوئی از شیخ ابوتراب عاشوری
متن سند:
بازجوئی از شیخ ابوتراب عاشوری تاریخ۲۲/۴/۱۳۴۶هویت کامل خود را به طور کامل بیان نمائید؟
نام: ابوتراب فرزند عباس شهرت عاشوری دارنده شناسنامه شماره ۳ صادره از حیدری دشتی و متولد ۱۳۱۴ شغل واعظ ساکن بوشهر- سنگی - متأهل هستم - دارای ۵ نفر اولاد می‌باشم - علم صرف و نحو را به پایان رسانیده‌ام مذهبم شیعه اثنی عشری می‌باشد.
س: آیا تعهد می‌کنید آنچه از شما سؤال شود پاسخ حقیقت شما در ماه‌های محرم و صفر در کجاها منبر رفته‌اید؟
ج: دو ماه فقط عصرها در مسجد فیل ۱ بوشهر و دهه عاشورا هم عصرها در مسجد بن مانع و دهه اربعین را نیز عصرها در مسجد جلالی به منبر رفته‌ام و شب‌ها در مدت پنج دهه از دو ماه محرم و صفر در مسجد احمد آباد سنگی منبر رفته‌ام و شب‌های دهه عاشورا در منزل حاج حسین پورکرم واقع در سنگی منبر رفته‌ام و شب‌های دهه عاشورا نیز در مسجد تنگک جنوبی منبر رفته‌ام و ۶ شب از دهه عاشورا در امامزاده منبر رفته‌ام و چهار دهه از اواخر ماه‌های محرم و صفر در حسینیه شکری منبر رفته‌ام و شب‌های دهه دوم محرم نیز در مسجد جفره علیباش منبر رفته‌ام و دهه آخر صفر هم در دواس منبر رفته‌ام و شب‌های دهه دوم محرم در منزل نجف فروزانی منبر رفته‌ام و چهار شب از دهه دوم محرم در تنگک وسطی منبر رفته‌ام.
س: موضوعات مورد بحث شما روی منابر بالا چه بوده است؟
ج: به طورکلی در دهه عاشورا تاریخچه قیام حضرت امام حسین (ع) و کیفیت شهادت آن بزرگوار مطرح شد و مورد بحث قرارگرفت و در دهه‌های دیگر درباره ایمان و فوائد آن و توحید و خداشناسی بحث کردم و همچنین مسائل دینی را مطرح می‌کردم.
س: شما بعد از ماه محرم و صفر در کجاها منبر رفته‌اید؟
ج: بنده در دهه اول ماه ربیع الاول به منظور دیدار حاجیان رسیده از مکه معظمه به اسامی حاج عبدالکریم شجاعی و حاج حیدر رستمی و حاج سیدمحمد محمدی و آقای آقا شیخ محمد دشتی که از نجف آمده بود به باشی و رستمی و بوالخیر رفته‌ام که در بوالخیر و گهی ۲ منبر رفته‌ام.
س: آقای آقا شیخ محمد دشتی ۳ چند سال است که در نجف اشرف هستند؟
ج: در حدود ۵۰ سال است که به نجف رفته است.
س: ایشان از چه طریقی وارد این منطقه شده‌اند؟
ج: از طریق آبادان و با پاسپورت وارد شده‌اند.
س: در ملاقات خودتان با ایشان چه موضوعاتی مورد بحث قرار گرفت؟
ج: فقط مسائل فقهی مورد بحث قرارگرفت.
س: ایشان چه دستورات و پیغام‌هائی به شما داده‌اند؟
ج: هیچ گونه دستور و پیغامی به من نداده‌اند.
س: ایشان در کجای نجف اشرف سکونت دارد؟
ج: منزل ایشان در نزدیکی صحن و در نجف قدیم سکونت دارد.
س: علت آشنائی شما با ایشان چیست؟
ج: سابق که در نجف بودیم با ایشان ملاقات کرده‌ام و گذشته از آن اهل دشتی هستند.
س: ایشان در نجف به موعظه می‌پردازند یا اینکه تدریس می‌کنند و یا شغل دیگری دارند؟
ج: ایشان اهل منبر و موعظه نیستند و در مدرسه‌ها تدریس می‌کنند.
س: شما بعد از نقاط بالا در کجاها منبر رفته‌اید؟
ج: پس از مراجعت به بوشهر از ۱۶ ربیع الاول تا ۲۵ یا ۲۶ ربیع الأول در عالی چنگی در حسینیه آن منبر رفته‌ام.
س: شما به دعوت چه کسانی به آنجا رفته‌اید؟
ج: به دعوت حیدر زائر عباس و خداکرم تنگستانی و سید غلامحسین حسینی بانی حسینیه به عالی چنگی رفته‌ام.
س: موضوعات مورد بحث شما در آنجا چه بوده است؟
ج: در بعضی از مجالس در مورد مسائل دینی و در بعضی در مورد توحید و اخلاق ائمه اطهار و امور دینی صحبت کرده‌ام.
س: از موضوعات روز چه بیان داشته‌اید؟
ج: بنده هیچ موضوع از موضوعات روز بیان نداشته‌ام.
س: نظر شما در مورد بحران منطقه عربی خاورمیانه چیست؟ ۴
ج: من فقط می‌دانم که این خبیث ناصر باعث ننگ و عار اسلام شد.
س: شما در مورد وضع ممالک عربی و اینکه بایستی دولت ایران چگونه با آنها رفتار کند چه نظری دارید؟
ج: من نمی‌توانم در این مورد قضاوت کنم چه چیز خوبست ولی همین قدر می‌دانم که همان خط و مشی و طریقی که شاهنشاه و دولت عمل می‌کنند و بنفع ملت و مملکت است خوب است.
س: شما در روی منبر در عالی چنگی در این زمینه صحبت کرده‌اید چه می‌گوئید؟
ج: بنده متعهد می‌گردم که اگر یک نفر حاضر شد و شهادت در این مورد داد حاضر به هر گونه مجازاتی هستم ولی باید بگویم که به نظر بنده این گزارش را شاید سیدمحمد روضه خوان در عالی چنگی و اهل و کسان و بستگان وی داده باشند زیرا ایشان موقعی که من درعالی چنگی رفته بودم در مجالس شرکت نمی‌کرد و علت آن هم عدم رضایت برفتن من به عالی چنگی بوده است.
س: ایشان سواد دارند؟
ج: ایشان سواد مختصری دارند.
س: تاکنون خط وی را دیده‌اید؟
ج: ایشان سواد خطی دارد ولی یادم نیست که دیده باشم.
س: از بستگان وی چه کسانی سواد دارند؟
ج: اطلاعی ندارم.
س: از بستگان وی کدام یک با شما غرض و مخالفتی داشته‌اند؟
ج: هیچ کدام با بنده غرضی نداشته‌اند.
س: پس شما فقط به دلیل اینکه شما به عالی چنگی رفته‌اید می‌گوئید ایشان بر علیه شما گزارش داده‌اند؟
ج: بله این دلیل است.
س: شما اصولاً از کجا می‌دانید که چنین گزارشی از طرف ایشان بر علیه شما رسیده و از کجا معلوم است که مأمورین ما چنین گزارشی نداده باشند؟
ج: من معتقدم که مأمور شما دروغ نمی‌نویسد.
س: پس شما می‌خواهید بگوئید که این موضوع دروغ است و عمده بر علیه شما گزارش داده‌اند؟
ج: بله همین طور است.
س: گفتار خودتان را چگونه گواهی می‌کنید؟
ج: امضاء می‌کنم.۵
بفرموده پس از تذکرات لازم به وی مرخص شود. فدائی ۲۲/۴/۴۶
توضیحات سند:
۱. مسجد فیل که اکنون مسجد امام حسن مجتبی (ع) نامیده می‌شود از مساجد قدیمی بوشهر است و آب انبار معروف قوام در نزدیکی آن است. درباره وجه تسمیه آن گفته‌اند مردی هندی هر روز بعد از ظهرها با فیل خود در حوالی این مسجد گردش می‌کرد و لذا به این مسجد نیز نام فیل اطلاق می‌شد.۲ - چهار روستای مذکور بنادر کوچکی در بخش ساحلی شهرستان تنگستان و در نزدیکی دلوار هستند که بزرگ‌ترین آنها بندر بوالخیر است.
۳- حجت‌الاسلام شیخ محمد دشتی فرزند ملاحسن در روستای کردوان دشتی متولد شد و بیش از ۵۰ سال از عمر خود را در نجف اشرف به تحصیل، تحقیق و تدریس گذراند. ایشان هم اکنون با حدود ۹۰ سال سن در شهر قم به تحقیق و تدریس مشغولند.
۴ - یکی از روش‌های مقابله با برخوردهای ساواک، انکار مخالفت با رژیم و بیان مطالب بر وفق خواسته بازجو در جهت خلاصی از دست آنها بوده است که شهید عاشوری نیز در ادامه این بازجویی و در پاسخ با چند سئوال بعدی این روش را در پیش می‌گیرد.
۵- چنانچه در متن بازجویی مشاهده می‌شود، شهید عاشوری برای حل مشکل و گمراه کردن مأمورین ساواک از اصل ماجرا که همانا سخنان ضد اسرائیلی و تحریک آمیزش بوده است، از اختلافات محلی بر سر محل منبر رفتن وی (رقابت محلات مختلف برای کشاندن شیخ ابوتراب به مسجد خودشان) و سخن می‌گوید، که همین مسئله باعث منحرف شدن بازجو از اصل موضوع و سرانجام مرخص شدن وی می‌گردد.