صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : اطلاعیه

تاریخ سند: 26 دی 1339


موضوع : اطلاعیه


متن سند:

شماره : 8783 /60 طبق اطلاع رسیده از تهران در مجلس مهمانی که روز 25 /10 /39 به افتخار آقای معینیان سرپرست اداره تبلیغات و معاون نخست وزیری در منزل آقای حسن شهبازی1 برپا شده بود رئیس تبلیغات سفارت آمریکا ـ دکتر مهدی شریف امامی2 ـ مطیع الدوله حجازی3 ـ قبادیان ـ تیمسار فخرائی ـ صبحی و عده ای از کارمندان سفارت آمریکا حضور داشتند.
بخش 4 ـ 17970/ دفتر ـ 29 /10 /39 در پرونده نامبرده ضمیمه شود 2 /11 /39

توضیحات سند:

1ـ حسن شهبازی فرزند حسین، در سال 1299، در اصفهان بدنیا آمد.
از جمله مشاغل وی که دارای لیسانس ارتباطات بود: مشاور عالی وزارت اطلاعات، رادیو تلویزیون، ارتباطات عمومی تهران می باشد.
در اواسط سال 1328، بدنبال دعوت رئیس جمهور آمریکا (هاری ترومن) از محمدرضا پهلوی، جهت دیدار از آمریکا و اعلام نیاز سفارت آمریکا به یک خبرنگار ویژه، مشارالیه از طریق مجید موقر به دکتر گرنی معرفی شد و به استخدام این سفارتخانه درآمد.
ـ البته قبل از آن در سفارت پاکستان شاغل بود ـ وظیفه وی در این زمان ترجمه مطالب و اخبار آمریکائی و کمک به انتشار نشریات و بروشورهایی که به زبان فارسی منتشر می شدند، بود.
سفارت آمریکا که برنامه های وسیعی در ایران داشت، هر روز بر دامنه کار و مسئولیت او می افزود.
در آن زمان بسیاری از روزنامه ها با کمک مالی و هدایت سفارت آمریکا منتشر می شدند و حسن شهباز اخبار و مطالب هدایت شده ای را که مسئولین آمریکائی مشخص می کردند، ترجمه می کرد و برای چاپ در اختیار اینگونه جراید می گذاشت.
پس از چندی، اداره امور برنامه های رادیویی هم به عهده وی گذاشته شد.
حسن شهباز وظیفه داشت تا هر هفته چندین بسته نوار موسیقی روز آمریکا که ابتذال را رواج می دادند به انضمام اخبار دلخواه مقامات سفارت را به رادیو برساند و ترتیب پخش آنها را بدهد.
شهباز کم کم رشد می کرد تا جایی که به عنوان مشاور اول «ادوار ولز» مقام بعد از سفیر شد و مأموریت یافت تا این پیام را به بزرگان و دولتمردان ایرانی بدهد که آمریکا مصمم است با کمک های مالی و اعزام کارشناسان عمرانی، ایران را از شمار کشورهای عقب افتاده بیرون بیاورد.
برای اجرای این دستور، بودجه و اعتباراتی در اختیار حسن شهباز قرار گرفت و او با استفاده از همین اعتبارات سفارت هر روز یک میهمانی می داد و به مناسبت های گوناگون جشن می گرفت و به اصطلاح رجال آن روز را نمک گیر آمریکا می کرد و سفیر آمریکا مأموریت پذیرائی از مقامات آمریکائی که به ایران می آمدند را هم به او می سپارد.
این عوامل موجب می شد تا حسن شهباز در میان رجال و دولتمردان ایرانی شناخته شود و هر جا رود قدر بیند و بر صدر نشیند.
حسن شهباز که هیچ گونه التزام عملی به دین و اسلام نداشت خیلی سریع به دامان تباهی و منکرات افتاد و معتاد به مواد مخدر و الکل شد.
در سال 1333، وقتی تشکیل و سازماندهی کلوپ های روتاری در دستور کار سفارت آمریکا در تهران قرار گرفت، او مأمور همکاری با «چارلز کولاک»، جاسوس آمریکائی اعزامی از بیروت شد و تا مدتها به عنوان مسئول دفتر روابط او انجام وظیفه می کرد.
شهباز از سازمان دهندگان اصلی کلوپ های روتاری در ایران و از رؤسای طراز اول آن به حساب می آمد.
او در تمام جلسات و گردهمایی های روتاری شرکت می جست و سالی چند مرتبه برای اعضای کلوپ های مختلف روتاری در ایران سخنرانی می کرد.
شهباز از اواخر دهه 1330، سردبیری چندین برنامه رادیویی را بر عهده گرفت.
حمایت آمریکا از حسن شهباز موجب رشد او شد و موجب گردید تا رضا قطبی مدیرعامل تلویزیون ملی ایران، او را به عنوان معاون خود معرفی نماید.
دوران خدمت شهباز در تلویزیون یکی از سیاه ترین نقاط، در کارنامه شهباز است.
زیرا در ایام قدرت او بود که ابتذال در این رسانه به حداکثر خود رسید.
در جریان اوج گیری انقلاب اسلامی شهباز که دریافته بود در ایران اسلامی جایی نخواهد داشت، سریعا از ایران گریخت و به آمریکا پناه آورد.
شهباز در آمریکا به کارهای مطبوعاتی رو کرد و نشریه ای به نام «ره آورد» را با همکاری «هما سرشار» انتشار داد.
حسن شهباز افزون بر روزنامه نگاری و انتشار ره آورد به شغل دفترداری ازدواج و طلاق، در آمریکا مشغول گردید.
او مدتی نیز به کار سازماندهی کلوپ روتاری رنچو پارک پرداخت و خود برای یک دوره ریاست آن را برعهده گرفت.
2ـ دکتر مهدی شریف امامی برادر جعفر شریف امامی همچون برادرش، از اعضای مؤثر تشکیلات فراماسونری بین المللی بود که در بین ماسون ها از جایگاه بالایی برخوردار بود.
مشارالیه که از بنیانگذاران لژ هخامنش و عضو مؤسس لژهای طوس و رازی بود در جلسه ای در سال 1352 در لژ طوس، ضمن ارائه گزارش سفر خود به فرانسه از شرکت خویش در لژهای فیانس فرانسه و عطار نیشابوری که به زبان فارسی اداره می شود، سخن گفت و اضافه کرد با مسیو راسو که قبلاً سفیر فرانسه در ایران بوده و به زبان فارسی تسلط کامل دارد و عضو لژ عطار نیشابوری در فرانسه می باشد، تماس گرفته است.
3ـ محمد حجازی، معروف به مطیع الدوله، فرزند نصراللّه ، در سال 1280ش در تهران متولد شد.
پدر و مادرش در اصل از مردم تفرش بودند.
قسمتی از تحصیلات خود را در تهران انجام داد و قسمتی دیگر را در فرانسه در رشته های علوم سیاسی و الکتریسیته و بی سیم تکمیل نمود و با زبان و ادبیات فرانسه آشنائی یافت.
بعد از مراجعت به ایران، به عنوان مترجم وارد وزارت پست و تلگراف شد و مراحل ترقی را در آن وزارتخانه پیمود.
مدتی ریاست اداره کارگزینی با او بود، بعد به وزارت دارائی منتقل و ریاست دفتر علی اکبر داور را عهده دار شد.
چندی هم نمایندگی تبلیغات در فرانسه با او بود.
از مشاغل دیگرش : عضویت در فرهنگستان، ریاست انتشارات و تبلیغات، معاونت نخست وزیر در 1330، در کابینه علاء و مدت کمی هم در کابینه دکتر محمد مصدق و سناتوری تهران به مدت 18 سال.
حجازی فعالیت مطبوعاتی خود را از سال 1292 آغاز کرد.
او با نشریه «میهن ما» همکاری داشت.
در 1317 امتیاز روزنامه دولتی ایران امروز را به او سپردند.
تمام امکانات در اختیارش قرار گرفت.
نشریه هفتگی خوش ظاهری که از لحاظ کاغذ و چاپ ممتاز بود انتشار می داد.
بیشترین هدف از انتشار این نشریه، ارائه و معرفی پیشرفت های دوران پهلوی بود.
چند صفحه از این روزنامه به زبان فرانسه تنظیم می شد.
چون با سرپاس [سرتیپ] مختاری رئیس شهربانی وقت، نزدیک و حشر و نشر داشت، از تمام امکانات در کار روزنامه استفاده می کرد.
عضویت او در فرهنگستان در اثر انتشار این روزنامه و حمایت مختاری بود.
دوستی بین آن دو تا آخر عمر مختاری ادامه داشت.
حجازی بعد از کودتای 1332 به طور کامل به سیاست و حمایت از دولت های وقت روی آورد و در ارکان دولت از اجله متنفذین شد.
گذشته از این که خود بر کرسی سنا جلوس کرده بود، خیلی از افراد به وسیله او صاحب جاه وجلال شدند.
حجازی به دریافت نشان همایون و چندین نشان از کشورهای خارجی نایل آمد.
وی عضو تشکیلات فراماسونری (لژ ژاندارک)، عضو حزب ملیون و حزب ایران نوین بود.
گفته شده است وی برخی نطق های محمدرضاشاه را می نوشته و در جلسات متعدد مشورتی دستگاه،شرکت می کرده است.
از آن تاریخ به فکر مال و منال هم افتاد و مقادیری زمین از دولت گرفت.
از بین زمین های خود، خیابانی عبور داد و نام آن خیابان را با اعمال نفوذ، حجازی گذاشت.
بعدها این زمین ها را با قیمت گزافی فروخت.
خود او گفته است سود هر متر زمین از فروش 50 جلد تألیفات من بیشتر بوده است.
مطیع الدوله حجازی نیز، از جمله افرادی است که در جریان قاچاق ارز در سال 1325 به همراه حسنعلی منصور و امیرعباس هویدا در فرانسه، شرکت داشته است.
او در 1352 در حالی که به کلی از صحنه ادبیات بیرون رفته و شهرت خود را به عنوان نویسنده از دست داده بود، درگذشت.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی

منبع:

کتاب نصرت‌الله معینیان به روایت اسناد ساواک صفحه 41

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.