تاریخ سند: 17 اسفند 1345
موضوع: جلسه منزل آیتاله قمی
متن سند:
از: 9 / ﻫ تاریخ: 17 /12 /1345
به: 316 شماره: 11240/ ﻫ 1
موضوع: جلسه منزل آیتاله قمی
ساعت 2200 روز 15 /12 /45 جلسهای با حضور شیخ عباس طبسی واعظ [و] سیدعبدالکریم هاشمینژاد و سید مهدی طباطبائی واعظ در منزل آیتاله قمی تشکیل و درباره لایحه حقوق خانواده که اخیراً برای تصویب به مجلسین دادهاند، مذاکره و گفتگو مینمایند.
قمی با نظر سه نفر نامبرده فوق یک نامه به قم برای آیتاله مرعشی نجفی1 نوشته و از وی در این باره نظر خواسته که چنانچه قانون مزبور تصویب و به مرحله اجرا در آمد چه باید بکنند؟ و یک نامه هم به عراق برای آیتاله ملایری2 (داماد آیتاله قمی) نوشته مبنی براینکه ملایری در این مورد با خمینی و شاهرودی3 تماس گرفته و متن قانون مزبور را به آنها گوشزد نماید تا شاید آنها بتوانند در عراق کاری انجام دهند. در خاتمه جلسه قمی اظهار مینماید: آقایان ملاحظه کنید که این دستگاه جابر چه اعمالی را انجام میدهد؟ عیناً مثل زمان علی و معاویه شده و هر روز به یک راهی مردم را فریب میدهند، یک روز قرآن چاپ4 میکنند و یک روز لامپ برای قتلگاه سیدالشهداء میفرستند؛ با این اعمال، قرآن را پامال مینمایند و از این راهها میخواهند مردم را فریب دهند.
ملاحظات . ندارد.
اصل در پرونده ط- ب – 190 ، در پرونده شیخ عباس طبسی بایگانی شود. 28 /12
توضیحات سند:
1. آیتالله العظمى سید شهابالدین مرعشى نجفى، فرزند سید محمود، در سال 1276 ش. در نجف اشرف متولد گردید. نسب شریف او با 29 واسطه به حضرت امام سجاد (علیهالسلام) مىرسد. تحصیلات ابتدایى و مقدمات علوم را نزد پدر فراگرفت و پس از ادامه تحصیل در محضر اساتید بزرگ آن زمان، در علوم گوناگون از جمله رجال، فقه، کلام، ادیان، انساب، حدیث و علم حروف سرآمد شد. وى در ادبیات، علم طب و هیئت نیز صاحب نظر بود.
آیت الله مرعشى در جوانى به مقام اجتهاد نائل آمد و مدرسان مشهوری همچون آیات عظام: ضیاءالدین عراقى، فشارکى، یثربى کاشانى، شیخ عبدالکریم حائرى یزدى و میرزا محمدحسین نائینى به وى اجازه روایت و اجتهاد دادند. ایشان پس از فوت آیتاللهالعظمى بروجردى به عنوان یکى از مراجع مطرح شد. از جمله اقدامات فرهنگى و علمى مهم وى، تأسیس یک کتابخانه با بیش از 90000 جلد کتاب است که 25000 جلد آن به صورت خطى و بعضاً کمیاب مىباشد و به عنوان یکى از گنجینههاى کمنظیر و ارزنده اسلامى به حساب مىآید. از آیتالله مرعشى 70 اثر نفیس علمى در زمینههاى مختلف به جاى مانده و از دیگر خدمات ایشان بناى مساجد، حسینیهها و مراکز درمانى در داخل و خارج کشور مىباشد. فعالیت سیاسى ایشان از سال 1341 آغاز شد. وى مانند بیشتر علماى مشهور قم با لایحه انجمنهاى ایالتى و ولایتى مخالفت کرد. در ماجراى قیام 15 خرداد و حوادث پس از آن از طریق انتشار اعلامیه رژیم را نسبت به اقدامات ضداسلامى و خشونت بار مورد انتقاد قرار مىداد. با اوجگیرى انقلاب اسلامى در سالهاى 1356 و 1357 ایشان با اعلامیههاى متعدد به رفتار دولت اعتراض مىکرد. پس از پیروزى انقلاب اسلامى نیز همواره از نظام اسلامى حمایت مىنمود.
آیتالله مرعشى نجفى در روز 8 شهریور 1369 بر اثر سکته قلبى در سن 96 سالگى به رحمت ایزدى پیوست و در محل کتابخانه خویش به خاک سپرده شد.
2. آیتالله سید جلال الدین ملایری، در تیر 1310 ﻫ ش در مشهد مقدس متولد شد. پس از خواندن دروس جدید و مقدمات و ادبیات نزد ادیب نیشابورى، سطح فقه و اصول را در محضر مرحوم حاج میرزا احمد مدرس یزدى، حاج شیخ هاشم قزوینى خواند. سپس از محضر آیتالله العظمى میلانى استفاده کرد. در سال 1332 به نجف اشرف مهاجرت کرد و در محضر اساتید بزرگ آن حوزه آیات عظام: سید محسن حکیم، میرزا عبدالهادى شیرازى، سید محمود شاهرودى، شیخ حسین حلى، خوئى و امام خمینى(ره) فقه و اصول را گذراند. در سال 1350 که دولت عراق ایرانیان مقیم عراق را اخراج کرد، به ایران آمد و در تهران در مسجد امام جعفر صادق (ع) واقع در آریاشهر به خدمات دینى پرداخت. از آثار ایشان تعمیر و تکمیل مسجد مزبور و تأسیس کتابخانه و سالن سخنرانى و همچنین درمانگاه براى بینوایان است.
ر. ک: گنجینه دانشمندان، محمد شریف رازى، 1353، صص 173 ـ 174
3. آیتاللهالعظمی سید محمود شاهرودى، فرزند سیدعلى، در سال 1255 ﻫ ش در روستاى آقا عبدالله شاهرود دیده به جهان گشود. نسب او به زید بن على ابن الحسین (علیهالسلام) مىرسد. پس از خواندن مقدمات علوم و سطوح فقه و اصول در شاهرود و بسطام، در سن 28 سالگى به نجف اشرف رفت و تا پایان عمر در آنجا به سر برد. وى از محضر مرحوم آخوند خراسانى و محقق نائینى بهره گرفت و چندین سال در نجف به تدریس اشتغال داشت. بعد از فوت مرحوم سید ابوالحسن اصفهانى، مرجعیت بخشى از اهل تقلید ایران و عراق را به خود اختصاص داد. ایشان در عصر آیتاللّه حکیم در ردیف علما و مراجع بزرگ شیعه بود که بعد از فوت آقاى حکیم تصدى حوزه نجف و زعامت شیعیان به وى منتهى شد. به دنبال رفتار وحشیانه رژیم عراق با اتباع ایرانى و همچنین حوزههاى علمیه عراق در تاریخ 12 خرداد 1353 در نجف، تحت بازجویى مأمورین حکومت عراق قرار گرفت. مأمورین بعثى چندین مرتبه به شکل نامطلوبى به منزل آیتاللّه شاهرودى هجوم بردند و ایشان را مورد بازجویى قرار دادند. سرانجام آیتاللّه شاهرودى در 14 شهریورماه 1353 بر اثر فشارها و بدرفتاریهاى رژیم عراق، دار فانى را وداع گفت.
4. یکی از اقدامات عوامفریبانهی رژیم شاهنشاهی پهلوی، چاپ قرآنی بود که به قرآن آریامهری شهرت یافت. در صفحهی 230 کتاب دینداری درباره علت چاپ این قرآن به نقل از محمدرضا پهلوی نوشته شده است: « واضح است که وجود یک حرف زائد و یا یک اعراب بی جا، ممکن است معنای یک آیه و یا مفهوم اصلی یک سوره را تغییر دهد. به این جهت... دستور دادیم که هر کلمه و اعراب از آغاز تا انتهای کلام اله مجید با مراجعه به مرجع اصلی مطمئن خیلی دقیق قرار داده شود... محمدرضا پهلوی» در راستای این حرکت، ارسال نسخه هایی از قرآن آریامهری! با تشریفات خاص، به شهرستانها در دستور کار قرار گرفت که با عدم استقبال علماء و روحانیون و مردم متعهد و متدین ایران روبرو شد.
منبع:
کتاب
آیتالله حاج شیخ عباس واعظ طبسی به روایت اسناد ساواک صفحه 215