روز 27/7/57 آقایان پدیدار مدیرکل اطلاعات و جهانگردی. سلطانپور مدیر کل اقتصاد. مروج کارمند استانداری
تاریخ سند: 8 آبان 1357
روز 27/7/57 آقایان پدیدار مدیرکل اطلاعات و جهانگردی. سلطانپور مدیر کل اقتصاد. مروج کارمند استانداری
متن سند:
از: 9/ﻫ 1 تاریخ:8 /8 /1357به: 312 شماره: 20488 /9 ﻫ 1
گزارش خبر
روز 27 /7 /57 آقایان پدیدار مدیرکل اطلاعات و جهانگردی. سلطانپور مدیر کل اقتصاد. مروج کارمند استانداری. رجبیون مسئول شهرداری‌ها و مجید فیاض عضو اتاق بازرگانی، به عنوان صرف نهار به آبشار طرقبه می‌روند.
در این اجتماع، آقای مجید فیاض که1 سابقه فعالیت به نفع حزب منحله توده2 را داشته و از ملاکین و ثروتمندان به نام مشهد می‌باشد و املاکی نیز در خارج از کشور دارد و متأسفانه در یکی از مسافرت‌های شاهنشاه آریامهر به شوروی در التزام رکاب بوده است، مطالب موهنی علیه شاهنشاه آریامهر اظهار و می‌گوید منظور ما فقط رفتن این (کد 66) است و تا او نرود، وضع از این هم بدتر می‌شود و سلطانپور مدیرکل اقتصاد هم مطالب او را تأیید می‌کند.
نظریه چهارشنبه. با وجودی که مجید فیاض از تمکن مالی بسیار خوبی برخوردار است و علاوه بر منزلی که در خارج از کشور برای فرزندانش که تحصیل می‌کنند خریداری نموده و مستغلات زیادی هم در مشهد دارد و همه ماهه مبالغی از دانشگاه، سازمان آب و شهرداری تحت عنوان وکیل دعاوی آنان همیشه دریافت می‌دارد، نسبت به مقامات عالیه کشور به ویژه به ساواک بدبین و از گفتن مطالب توهین‌‌آمیز ابائی ندارد. نامبرده عدم انتشار روزنامه‌ای که داشته، [را] از طرف ساواک می‌داند و این مسئله را در همه جا بازگو نموده است.
توضیحات سند:
1. اصل: + دارای.2. حزب توده: پس از سقوط رضاشاه و فروپاشی استبداد بیست‌ساله رضاخانی، بار دیگر فضای باز سیاسی میهن این امکان را به وجود آورد تا مارکسیستهای بازمانده از «حزب کمونیست ایران» به همراه گروه «53 نفر» و عناصر ملی و روشنفکر بتوانند آزادانه ناشر افکار و اندیشه‌های دور و دراز خود باشند.از همین روی در مهرماه1320 در منزل (سلیمان محسن اسکندری) بیش از هفتاد تن از انقلابیون حرفه‌ای، کمونیستها، سندیکالیستها و عناصر ملی و آزادی‌خواه شرکت یافتند تا آغازگر تلاشی نو در تاریخ حزب توده باشند. «حزب توده ایران» در دهم مهرماه1320 تأسیس و «سلیمان محسن اسکندری» به عنوان رهبر حزب انتخاب می‌گردد. پس از مرگ «سلیمان محسن اسکندری» تا برگزاری اولین کنگره حزب «نورالدین‌الموتی» به مقام رهبری نائل می‌گردد ولی کسی او را به عنوان رهبر حزب قبول نداشت. در کنگره دوم، اساسنامه‌ای به تصویب رسیدکه طبق مصوبات آن مقام دبیر کلی تصریح و حدودی تعیین می‌شود.در این کنگره (رضارادمنش) به عنوان دبیر کل انتخاب و به مدت بیست سال، یعنی تا (پلنوم چهارم) در این سمت باقی می‌ماند. پس از خلع (رضارادمنش) از مقام دبیر کلی، (ایرج اسکندری) به مقام دبیر اولی حزب نائل و تا پلنوم شانزدهم حزب در این سمت باقی می‌ماند.
پس از برگزاری «شانزدهمین پلنوم»کمیته مرکزی حزب توده، سرانجام سکان کشتی به گل نشسته حزب، در اسفند ماه1357 در دستان لرزان «نورالدین کیانوری» برای مدتی در امواج پر تلاطم انقلاب اسلامی به حرکت در می‌آید. اما تمام مسیرش همانند پیشینیان کژراهه بود و پایانش سر درگمی و در هم شکستن! سر انجام به دنبال اعترافات تکان‌دهنده سران حزب توده، در سال 1362کارنامه پر اعوجاج و سیاه این حزب که مملو از خیانت و جاسوسی بود پس از 42 سال حیات سیاسی بسته و انحلال آن از زبان اعضای کمیته مرکزی حزب توده ایران اعلام گردید.
(ر.ک: سیاست و سازمان حزب توده ایران از آغاز تا فروپاشی، موسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی.)