تاریخ سند: 4 مرداد 1346
متن سند:
به : 711 از : 233 شماره : 39220 /233 طبق اطلاع مستندی که به دست آمده است : در 13 /7 /67 وزارت کشور عراق نظریات سازمان امنیت این کشور را در دفاع از خود به کاخ جمهوری هیئت دولت و وزارت دفاع به شرح زیر منعکس کرده است.در جلسه سری منعقد در شب 11 /7 /67 در حضور نخست وزیر و وزیر کشور (طاهر یحیی) و بحث درباره مسائل سیاسی جاری بعضی از مسئولین سازمان امنیت را ملامت کرده و بعضی دیگر انتقاد نمودند که نخست وزیر آخرین شخصی بود که انتقاد و توجیه نمود.
جلسه پایان یافت در حالی که به سازمان امنیت فرصتی داده نشد که رئیس سازمان ماهیت مسائل را تشریح نموده و بستگی آن را به سازمان امنیت توضیح داده و علل اتخاذ رویه های خاص را بیان نماید.
این سازمان اطمینان می دهد که حاضر است هر انتقاد صحیح را بپذیرد زیرا اینگونه انتقاد کمک خواهد کرد که اشتباهات مرتفع شد و به پیشرفت سازمان امنیت کمک خواهد کرد لذا ما از آقایانی که به منظور اصلاح و توجیه انتقاد کردند تشکر کرده و ضمنا معتقد هستیم که بهتر است فرصتی به سازمان امنیت داده شود تا نظر خود را درباره مسائلی که به امنیت کشور بستگی دارد بیان کند زیرا به وظایف آن مربوط است و پیش از اتخاذ تصمیم نظر این سازمان گرفته شود.
درباره مسائلی که در پایان جلسه مذکور از طرف مسئولین مطرح شد و از سازمان امنیت انتقاد کردند و از جمله مسائلی که بین سازمان امنیت و وزیر سابق کشور (عبدالستار عبداللطیف) وجود داشت مایلیم نسبت به این مسائلی توضیحی داده و سوءتفاهم را مرتفع نمائیم که چرا سازمان امنیت رویه های متخذه را در پیش گرفته و از طرف دیگر لازم است مسئولین از حقایق بعضی مسائل و شرایط آن مطلع گردند و این امر در هدایت و راهنمایی آنها کمک خواهد کرد.
1 ـ مسئله شمال الف ـ اصرار این سازمان درباره عدم آزادی بعضی از زندانیان و بازداشتیان سیاسی از مردم شمال برای این نبوده که با آقای مصطفی بارزانی در زمان جنگ شرکت داشته اند بلکه به خاطر علل دیگری است که اهم آن این است که زندانیان کسانی هستند که به مرام کمونیست معتقد و یا از اعضاء و طرفداران کامل حزب کمونیست می باشند.
لذا هر تصمیمی که درباره کمونیستهای عرب اتخاذ می گردد باید شامل آنها نیز بشود زیرا نگرانیهائی که از کمونیست های عرب وجود دارد از طرف کمونیستهای کرد نیز احساس می شود زیرا هر دو یک عقیده و یک سیاست را اجرا می کنند.
ب ـ مخالفتهای سازمان امنیت درباره خواسته های بارزانی درباره انتقال کارمندان ادارات دولتی به استانهای شمال به این دلیل بوده که این خواسته ها منحصر به تعداد کم یا محدودی از کارمندان نیست بلکه شامل اکثر کارمندان ادارات و شهربانی و سازمان امنیت و غیره می باشد و از آن بالاتر اینکه می خواهند انتقال بعضی از افراد را رد کرده تا مشاغل مهم و حساس این گونه افراد را اشتغال نمایند.
به این معنی که می خواهند کلیه مشاغل مهم تقریبا در دست افرادی باشد که هرچه از آنها بخواهند بدون رعایت مسئولیتهای کلی و محدود که به آنها واگذار شده اجرا نمایند.
بدین مناسبت به کوششهایی که آن وزارتخانه (کشور) برای حل این مشکل به عمل آورده یادآور می شود که لیستی از اسامی کارمندان به بارزانیها پیشنهاد شد تا هر کدام را که انتخاب می کنند به پستهای مهم در شمال گمارده شوند ولی آنها تمام افراد آن لیست را نپذیرفتند (جواب آنها این بود که این بعثی است و این مرتجع است و این کینه جو است و این دشمن اکراد و این بدون کفایت و نظایر آن).
ج ـ این سازمان اطمینان می دهد که مسئولین آن هیچ نیت خصمانه ای نسبت به برادران بارزانی و دیگر اکراد در دل ندارند و همه برادر محترم ما هستند و اما درباره امتناع سازمان امنیت درباره بعضی مسائل که به موضوع تأیید ابقاء بعضی از اوضاع استثنایی ارتباط دارد در اینجا حقایقی را یادآور می شود و مسئولین می توانند صحت یا عدم آن را قضاوت کنند.
چرا بارزانیها اصرار دارند کلیه مبادرتهای مثبت و مهم از طرف دولت اتخاذ گردد و در مقابل هریک از اقدامات یک اقدام هم نمی نمایند؟ آنان از نیت دولت ابراز شک می کنند و از دولت می خواهند که از کلیه مقاصد آنها در کلیه مسائل بدون تردید مطمئن گردد؟ چرا اصرار می ورزند اسلحه ای را که در دست دارند تاکنون به زمین نگذارند و اجرای آن را به حل کلیه مسائل معلقه از طرف دولت منوط کرده اند در حالی که می دانند که بعضی از این مسائل به وضع مالی بستگی دارد و اینک شرایط آماده نیست تا قرارداد 29 ژوئن را با سرعتی که می خواهند اجرا کرد؟ چرا سوءظن و فحاشی نسبت به هر کابینه ای که حکم را در دست می گیرد ابراز می کنند در حالی که هنوز این دولتها برنامه خود را اعلام نکرد و شروع بکار ننموده اند و از جمله کابینه فعلی که در شرایط بسیار استثنایی تشکیل شد؟ 2 ـ فعالیتهای سازمان امنیت قبلاً چه به طور رسمی و چه به طور شفاهی در مناسبات متعددی اعلام داشتیم و تأکید کردیم که سازمان امنیت قادر نیست کلیه وظایف خود را به طور کامل انجام بدهد زیرا امکانات لازم و کافی در اختیار ندارد (از جمله کمی پرسنل و کمی وسائل فنی ـ کمی وسائل نقلیه ـ کمی بودجه های مصوبه و وجود نقص بزرگ در سازمان کارمندان و مستخدمین و غیره) پس چگونه سازمان امنیت می تواند به وظایف زیاد و وسیع خود برسد در حالی که وسائل لازم را در اختیار ندارد؟ در حالی که هیچ کسی قادر نیست انکار کند که سازمان امنیت فعالیتهائی انجام داد و اکثر توطئه های مقاومت و انقلاب را خنثی کرده و شبکه های سری آنها را کشف و دست روی طرحها و اسلحه آنها گذارده است این علاوه بر دیگر مواردی است که سازمان در راه آن کوشش ها کرده است.
پس بهتر نیست به مشکلات سازمان امنیت و نواقص آن رسیدگی کرد و برای حل آن اقدام نمود و پیش از اینکه آن را به باد انتقاد گرفت مشکلات آن را مرتفع نمود در حالی که بیش از طاقت خود فعالیت می کند؟ 3 ـ نقش سازمان امنیت در روابط با الف.
ن (ایران ـ مترجم) جای بسی تأسف است که مقاصد سازمان امنیت بد فهمیده می شود و بد تفسیر می گردد مسائلی درباره موضوع بهبود روابط با دولتهای همجوار در این اواخر بد فهمیده می شود و یا بد تفسیر می گردد و همچنان این تفسیرات نزد بعضی ها ادامه دارد و نتایجی گرفته می شود که غلط و ترسناک می باشد و لازم می دانم به بعضی از آنها اشاره کرد به این امید که با توضیح حقایق موارد سوءتفاهم مرتفع گردد.
الف ـ سازمان امنیت هیچ روزی اصرار نداشته است که فکر و نظری را درباره مسئله ای بر دیگران تحمیل کند در حالی که موضوع آن مربوط به سازمان امنیت نباشد و اینک موضوع در عهده مقامات بالاتر بوده باشد ولی مسئولین سازمان امنیت در دادن نظر درباره هر مسئله که مورد بحث قرار می گیرد کوتاهی نکرده است درباره بهبود روابط با دولتهای مورد نظر نقش این سازمان از حدود دادن نظریه از طرف نمایندگان خود در جلسات سری و در سطح بالا تجاوز نکرده و همان نقش دیگر شرکت کنندگان را داشته است که نظر مشورتی می دادند و نیز نقش سازمان امنیت از حدود دادن پاسخ به نامه های رسمی که از طرف مقامات صادر می شده است تجاوز نکرده است.
پذیرفتن اصل سیاست حسن همجواری و بهبود روابط با دولتهای معینه به عنوان یک پیشنهاد یا نظر سازمان امنیت اتخاذ نشده بوده در حالی که این کار به دنبال مذاکرات و مطالعات زیاد و عمیقی از طرف کلیه مسئولین در بالاترین سطح صورت گرفت و نظر اکثریت اتخاذ این سیاست بوده و پس از قانع شدن از اینکه نفع کشور و شرایط موضوعی آن لازم می کرد که چنین سیاستی دنبال گردد.
لذا اعتقاد بعضی مبنی بر اینکه سازمان امنیت بعضی رویه هائی اتخاذ کرده تا محیط مناسبی به وجود آورد که آن اصل تحقق یابد و منافع قومی را نادیده گرفته است همچنان عقیده ای است غلط و ظالمانه .
و مخفی نماند که تصویب این سیاست به دنبال دلایل اساسی اتخاذ شد که به منافع اقتصادی و اجتماعی کشور و شرایط فعلی آن بستگی داشته و ارتباطی نیز با برنامه قومی سوسیالیستی و آزادی خواهی دولت های ما نداشت و نیز هرگز توجهی به روابط آن دولتها با دولتهای غربی و استعماری و نزدیکی پیمان های آنها نشده است.
قابل تذکر است که مسئولین در این باره با مقامات کشور برادر (م/ص) (مصر ـ مترجم) مذاکراتی انجام داده و با اجرای آن سیاست توافق شده بود.
ب ـ امتناع و مخالفت سازمان امنیت با تمایلات بعضی ها دایر بر درگیر کردن دولت ملی ما نسبت به فعالیتهای معینی به هر شکل که باشد در داخل الف ـ ن (ایران مترجم) بطور عموم و در قسمت ربوده شده (ع.
ن) (خوزستان ـ مترجم) علی الخصوص به دلایلی بوده که همچنان وجود دارد و باعث مخالفت سازمان امنیت شده است از جمله : 1 ـ وضع مالی و شرایط فعلی سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و غیره همچنان آماده کافی در ما نمی گذارد تا هزینه و وظایف لازم را که این مسئله لازم می کند انجام بدهیم.
2 ـ وضع فعلی مردم منطقه (ع.
ن) (خوزستان ـ مترجم) و اوضاع آن به موفقیت هیچ نهضتی به منظور نجات از رژیم فعلی آن کمک نمی کند.
3 ـ چون اوضاع فعلی موجود کمک نمی کند تا هیچ نهضت موفقیت آمیزی را ترتیب داد لذا اصرار در ادامه فعالیت سری مخالف رژیم آن به هر شکل که باشد به نظر ما بدون نتیجه است و شاید نتایج آن بیش از نفع ضرر داشته باشد و شاید جبهه تحریر اولین کسانی باشند که با نهضت خود آسیب ببیند ما از گذشته باید عبرت گرفته باشیم که چگونه باعث اعدام بهترین قهرمانان جبهه شد و به خود جبهه خسارت دردناکی وارد آورد.
علاوه بر آن مشارکت دولت ما در پی گیری این فعالیت خصمانه بدون شک دولت طرف را (ایران ـ مترجم) بر آن خواهد داشت که دست به عملیات متقابل بزند.
ما انکار نمی کنیم که آن دولت به بعضی از حوادث منفی که همچنان وجود دارد مانند مبارزات مذهبی و بعضی فعالیتهای معینی ارتباط دارد ولی این کار آنها تبدیل به وضع بدتری خواهد شد و هرگاه آن دولت احساس بکند که چنین فعالیتهایی وجود دارد دست به هرکاری خواهد زد.
4 ـ دولت مورد نظر با اینکه سیاستهای مخالفت آمیز با آرزوهای عرب و هدفهای آزادی خواهی ما در منطقه دارد ولی مع ذالک معتقدیم که پیروی از سیاست مقابله و مخالفت از طرف دولت ما در داخل خاک آن کشور ممکن است هیچ نتیجه ای با پیروزی برای عراق بوجود نیاورد چه برای عراق و چه برای ملت عرب مادامی که شرایط عراق نمی گذارد در برابر آن عکس العملهای در حال حاضر بایستد و بالعکس سیاست حسن همجواری و برقراری روابط حسنه عملاً نیز پیروزیها و فوائدی برای عراق و ملت عرب در برداشته که از جمله آنها بدین شرح یادآوری می شود.
الف ـ دولت مورد نظر حقوق اعراب را در فلسطین ربوده شد تأیید کرده و در اعلامیه مشترک پس از پایان مسافرت پرزیدنت به آن کشور صادر گردید ذکر شد.
ب ـ آن دولت از لحاظ دیپلماسی به نفع اعراب ایستاد و نماینده آن در سازمان ملل با دولتهای طرفدار اعراب هم صدا شد.
ج ـ بعضی از گذشت ها درباره بعضی مسائل مورد اختلاف در مرزهای مشترک و آبهای فلات قاره از آن دولت دیده شد.
د ـ عملاً نیز اقدامات مثبتی برای رفع حصاری که بر مردم خود زده بود تا از زیارت عتبات مقدس جلوگیری کند انجام داد.
ه ـ در اجرای درخواست دولت ملی درباره فروش مقداری گندم و به قیمت عادلانه تسریع نمود و حق تقدم بارگیری را به ما داده و با روح دوستی و مثبت در هرگونه کمک ممکن در این باره دریغ نکرد.
این بود سیاست های مثبتی که دور از انصاف است ما آنها را نادیده بگیریم و همین اندکی فایده به از چیزهای زیادی مضروبی فایده می باشد.
این بود نظر ما (سازمان امنیت) و اگر اشتباهی شده است معذرت می خواهیم.) محترما از نظر استحضار به عرض می رسد ضمنا پس از ملاحظه قسمتی که مربوط به بخش 314 می باشد به آن بخش منعکس خواهد شد.
313 5 /5 /46 آقای فرزانه 9 /5 /46 گیرندگان : 313 ـ 822 منبع 147 / ب ج ورود به بخش 313 ساعت 30 11 روز 5 /5 /46 ملاحظه شد 8 /5