تاریخ سند: 31 شهریور 1336
گزارش
متن سند:
[شماره:] الف ـ 2394
از ساعت 9 صبح روز جمعه 29 /6 /36 تا ساعت 13 به تدریج در حدود
یکصد نفر از کارمندان دولت و کارگران و اشخاص متفرقه که معمولاً روزهای
جمعه هر هفته در منزل رشیدیان اجتماع می نمایند به آنجا آمد و رفت داشته اند و
رشیدیان از هر طبقه در اتاق جداگانه پذیرایی و پس از مختصر صحبت با آنها
درباره وضع وزارتخانه و امور مربوطه به دسته دیگر می پرداخته است و بین
حضار دسته ای از فرهنگیان طرفدار رضا معرفت و جمعی از کارگران
کارخانجات چیت سازی به سرپرستی جلالی دخانیات و شماره 5 ونک به
سرپرستی باباخانی مشخص بوده اند.
باباخانی از وضع بد سازمان بیمه های اجتماعی کارگران ـ ندادن داروی مؤثر به
مراجعین و سوء رفتار پزشکان سازمان با کارگران مطالبی اظهار و یک نفر از
کارگران دخانیات نیز می گفت که تیمسار سرتیپ ضرغام1 وزیر گمرکات و
انحصارات هیچ گونه توجهی به وضع کارگران دخانیات ندارند و با اینکه
مدتهاست که آب آشامیدنی کارگران دخانیات بد بو و غیرقابل شرب می باشد و
بارها در این زمینه به مقامات مسئول شکایت شده معهذا تاکنون ترتیب اثری
نداده اند.
رشیدیان در پاسخ اظهارات دو نفر مذکور گفته که تقصیر از رجال و آقایان وزراء
است که توجهی به طبقه کارگر نمی شود و او تا حال شانزده مرتبه به اروپا
مسافرت نموده و به وضع کارگران آنجا آشنایی کامل یافته و کارگر فرانسوی تا
شامپانی و شراب نباشد از خوردن غذا خودداری می کند و تا موقعی که آقایان
وزراء ـ نمایندگان مجلسین و سایر مقامات در کارهای یکدیگر دخالت و
کارشکنی کنند وضع کارگران ایرانی که نجیب ترین کارگران دنیا هستند به همین
نحو خواهد بود و در این کشور کارگران کلیه نارضایتی ها را از ناحیه اعلیحضرت
همایون شاهنشاه می دانند در صورتی که از این بابت قصوری متوجه ذات مبارک
شاهانه نمی باشد و مقام شامخ سلطنت به وضع رقت بار مردم توجه کامل دارند و
از این حیث بی نهایت ناراحت می باشند و کلیه تقصیرها متوجه رجال کشور
است.
منبع ـ موثق
ارزش خبر ـ تأیید شده
دایره 2
پرونده آقای رشیدیان 3 /7
توضیحات سند:
1ـ اکبر ضرغام فرزند نصراله به
سال 1292 ه ش در تهران زاده
شد.
تحصیلات ابتدائی را در
دبستان تربیت و متوسطه را در
دبیرستان ثروت و نظام تهران به
آخر رساند.
سپس در مهر ماه
1311 وارد دانشکده افسری
شده و بعد از دو سال به درجه
ستوان دومی نایل آمد.
خدمات
نظامی خود را در واحدهای
نظامی ارتش شروع کرد تا اینکه
در 1328 ش از دانشکده جنگ
فارغ التحصیل گردید.
وی دو
سال بعد در فرمانداری نظامی
تهران مشغول خدمت شده
در1331 ش به عنوان مأمور
خدمت به وزارت دارائی انتقال
یافت که در همان آغاز مدیریت
کل قندوشکر را به عهده گرفت.
چندی بعد آجودان مخصوص
شاه شد.
در سال 1333 ش به
مدیریت کل گمرک کشور
منصوب و بعد از یک سال
خدمت، به درجه سرتیپی نایل
گردید.
ضرغام در فروردین
1336 وزیر گمرکات و
انحصارات و در آذر 1338
وزیر دارایی کابینه اقبال، در
شهریور 1339 وزیر دارائی
شریف امامی و در سال 1341
ش مدیر بانک اصناف ایران شد
و چند سال بعد (1349 ش)
مدیریت موسسه انحصار
دخانیات ایران را به عهده
گرفت.
سرلشگر ضرغام در اوایل
سال 1340 ش به جرم فساد مالی
مدتی بازداشت سپس آزاد گردید.
از اوایل سال بعد فعالیتهای
سیاسی خود را شروع کرده و
جمعیت نیروهای ملی را بنیان نهاد
و رهبری آن را به عهده گرفت.
ضرغام را از پایه گذاران کانون
ناسیونالیستهای ترقی خواه
وابسته به جناح
آمریکایی هیأت حاکمه و عضو
شاخه نظامی حزب «آریا»
معرفی کرده اند.
منابع: «سیگارت سازی در
ایران» ضرغام، علی اکبر،
سالنامه دنیا، شماره 26، سال
1349 ش؛ چهره های آشنا،
قریشی، حسن، تهران، سازمان
چاپ و انتشار کیهان، 1344ش.
منبع:
کتاب
رشیدیانها به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 53