تاریخ سند: 15 شهریور 1345
متن سند:
به : 313
از : 211 شماره : 3502 /211
عطف : 3493 /211 ـ 13 /6 /45
رونوشت تلگراف واصله از آقای رائد کاردار سفارت شاهنشاهی در بغداد به
عنوان جناب آقای دکتر پیراسته1 به پیوست ارسال می گردد.
ضمنا ادارات کل هفتم و هشتم2 نیز در جریان هستند و تیمسار ریاست ساواک
مقرر فرموده اند که به دفتر
ویژه و وزارت خارجه
ارسال گردد که وسیله اداره
کل هفتم ارسال گردیده
است.
132111
سابقه ؟
17 /6/
از نظر بخش 314 اقدامی ندارد در
پرونده 132111 بایگانی شود
132111
پس از آخرین ملاقاتی که با رئیس تشریفات وزارت خارجه به عمل آمد و ایشان
صراحتا اعلام داشت که مقامات عراقی با روانامه های نوین برای سرکنسولگری
در کربلا موافقت ندارند و نیز تاریخ مراجعت ایشان را از کربلا استعلام نموده
مراتب بلافاصله جهت تعیین تکلیف به آن جناب و وزارت متبوعه گزارش گردید
ولی تاکنون جوابی نرسیده است با توجه به استناد مقامات عراقی به این اصل که
آقای نوین قبل از اعلام موافقت مقامات محلی و اعطای روانامه عملاً شروع به
کار نموده است و با تأیید این حقیقت که مورد مشابهی برای عمل متقابل از طرف
وزارت خارجه شاهنشاهی
وجود ندارد موضوع از
هرنظر حائز ظرافت و
اهمیت است.
1) در حال حاضر روانامه
آقایان آذرمی و صنیعی
مستوفی تعیین نشده و با
مخالفت صریح عراقیها با
انتخاب آقای نوین قهرا
برای شخص ثالثی نیز
درخواست روانامه خواهیم
نمود و به این ترتیب سه
درخواست جدید از طرف
وزارت خارجه شاهنشاهی
در دست مقامات عراقی
خواهد بود و این سه روانامه
در گرو روانامه داود العجم خواهد ماند مضافا به اینکه تغییر انیس ذکی و تعیین
آقای عجم را عراقیها به حساب خود دلیلی جهت اثبات حسن نیت می دادند و
اظهار داشته اند که تغییر سرکنسول عراق در خرمشهر به سبب عدم تمایل مقامات
دولت ایران ادامه خدمت او بوده است و چه بسا در صورت مخالفت با روانامه
آقای عجم...
.
[انیس] ذکی را علیرغم دولت شاهنشاهی کماکان در این شغل
نگهدارند.
2) این احتمال وجود دارد که با پافشاری دولت عراق جهت احضار آقای نوین از
کربلا و نبودن مورد مشابه برای اعمال فشار وادار کردن عراقیها به تجدید نظر در این مورد و عدم اخذ
نتیجه از اقدامات معموله به وسیله وزارت خارجه در تهران و سفارت عراق چنانچه آقای نوین بیش از این
در کربلا بماند مقامات عراقی به نحو نامطلوب و حتی با تعیین ضرب الاجل خروج وی را از کربلا خواستار
شوند و بطور کلی با این ابراز عدم اعتماد و اصرار ابقای ایشان نه تنها در کربلا بلکه در عراق در خور توجه
و تأمل است علیهذا مستدعی است نظریه عالی را در این مورد اعلام فرمایند که در قبال احضار مجدد به
وزارت خارجه و عنوان کردن موضوع آماده جوابگوئی و اقدام لازم باشد.
توضیحات سند:
1 ـ دکتر مهدی پیراسته سفیر
ایران در عراق در این مقطع بود.
مهدی پیراسته فرزند
معتمدالسادات در سال 1291
ش در اراک به دنیا آمد.
تحصیلات خود را تا دکترای
حقوق از فرانسه ادامه داد.
سمتهایی من جمله کارمند اداره
تبلیغات، دادستان تهران،
نماینده مجلس شورای ملی،
استاندار فارس، وزیر کشور
و...
را عهده دار بود.
ساواک در
گزارش ویژه مورخ
9 /4 /1342 در مورد نامبرده
چنین آورده است.
«...
دکتر
پیراسته و برادرش تحت
وصایت مرحوم محمدعلیخان
راستین ملقب به رونق علیشاه
(از دراویش گنابادی) که به
مناسبت با آشنایی شوهر
مادرشان از آنان سرپرستی
می کرده در اراک به تحصیل
می پردازند ظاهرا در اراک غیر
از یک خانه پدری که مخروبه
بوده...
و همچنین جزئی مستقل و
ملکی در خمین و سهمی از
معدن سرب حسین آباد تملکی
ندارد ـ دکتر مهدی پیراسته با
عامیون ارتباط دارد و در
سیاست طرفدار انگلستان
می باشد و همچنین مدتی با
حزب استقلال و عبدالقدیر آزاد
همکاری داشته و یکی از علل
ترقیاتش پشتیبانی دکتر متین
دفتری از نامبرده بوده است.
به علاوه شخصا نیز مردی است
جاه طلب و پرکار...
گزارشات
واصله سوءاستفاده نامبرده در
امر انتخابات دوره گذشته تأیید
می نماید و اقلام دریافتی بدین
شرح می باشد.
از آقای دکتر
معدل 250 هزار تومان، از آقای
غلامرضا ایلخانی 100 هزار
تومان (این رقم با کمک
آقای عزیزاللّه توأم اخذ شده)
ضمنا در زمان وزارت کشور از
شرکت جیپ بابت خرید 150
دستگاه خودرو مبلغ 3 میلیون
ریال پورسانت دریافت نمود.
نامبرده از اعضای جمعیت
فراماسونری لژ ستاره سحر نیز
بوده است.
اسناد ساواک، پرونده های
انفرادی
2 ـ اداره کل هفتم ساواک
(بررسی اطلاعات خارجی) و
اداره کل هشتم (ضد جاسوسی)
بود.
منبع:
کتاب
روابط ایران و عراق به روایت اسناد ساواک صفحه 207