متن سند:
کشور عراق جمعیت : تقریبا 6620000 میلیون نفر در این کشور سکونت دارند که 77% آنها عرب و 17% کرد و بقیه از نژادهای مختلف از جمله ترک و ایرانی هستند.مساحت : در حدود 444442 کیلومتر مربع است اوضاع اقتصادی : عراق کشوری است کشاورزی و قریب به 80% جمعیت آن به نحوی با حرفه کشاورزی سروکار دارند.
قسمت اعظم بودجه عراق از طریق درآمد سالیانه نفت (110 میلیون پوند) تأمین می گردد.
عراق از نظر مواد اولیه معدنی تقریبا فقیر است و از این مقدار کم نیز هنوز بهره برداری مفیدی بعمل نیامده است.
اوضاع سیاسی : رژیم فعلی عراق جمهوری است ولی عملاً یک حکومت نظامی آن را اداره می کند.
مهمترین احزاب سیاسی عراق عبارتند از : استقلال، دمکرات ملی، ترقیخواه ملی، کمونیست، بعث، پارت دمکرات کردستان، جنبش ناسیونالیستهای عرب،1 وحدت طلبان سوسیالیست2 و عربی سوسیالیست.
اخیرا سه حزب (اتحاد سوسیالیستی عربی) بوجود آورده اند.
حزب پارت دمکرات نیز در قسمت کردنشین عراق فعالیت دارد.
بقیه احزاب سیاسی عراق به طور مخفی فعالیت خود را ادامه می دهند.
نظامی : عراق دارای سه لشگر پیاده و دو لشگر زرهی می باشد.
نیروی هوائی عراق مخصوصا از نظر پرسنل ضعیف است و بیشتر از هواپیماهای هوکوهنتر ـ میگ 19 ـ میگ 21 و باجر و تعدادی هلی کوپتر روسی تشکیل شده است.
این نیرو اخیرا به واسطه کمک نیروی هوائی مصر و پرسنل آن تقویت شده است.
نیروی دریائی نیز از چند فروند ناوچه، ناوچه اژدرافکن، ناوچه ضد زیردریائی و ناوچه آتش نشانی تشکیل یافته که در قسمت جنوبی (خلیج فارس) مستقر گردیده است.
در پرونده عراق بایگانی شود.
25 /6 /43 فیش در پرونده بنام اوضاع عمومی عراق تنظیم شود.
30 /6 عینا جهت اقدام به اداره 315 ـ 313 ارسال می گردد.
توضیحات سند:
1ـ بنیانگذار شاخه «جنبش ناسیونالیست های عرب» در عراق دکتر «باسل الکبیر» بود که در اواخر ماه مه 1956 از دانشگاه آمریکایی بیروت فارغ التحصیل شد و به وزارت خارجه عراق راه یافت.مدتی قبل از انجام کودتای 14 ژوئیه 1958 در دایره تشریفات این وزارتخانه فعالیت نمود و در فوریه 1959 در دوران حکومت عبدالکریم قاسم، از وزارت خارجه برکنار و به مدت یک سال زندانی شد...
او هنگام ملاقات با جورج حبش در بیروت که به دنبال شکست اعراب در فلسطین در 1948 صورت گرفت، با جنبش ناسیونالیست های عرب ارتباط برقرار کرد و از نخستین کسانی بود که به این جنبش ملحق شد.
باسل بعدها هر زمان که درگیری بین ناسیونالیست ها از یک سو و هواداران عبدالکریم قاسم و کمونیست ها از سوی دیگر را در جریان کودتای بعثی ها در 8 فوریه 1963 به خاطر می آورد، شدیدا متأثر می شد، با علم به اینکه خود وی در دومین روز کودتای بعثی نقش محرک را برای ختم درگیری کنار ساختمان وزارت دفاع ایفا کرد.
وی در ماه مه 1968 به تلاش برای براندازی نظام حکومتی بعثی متهم گردید.
پس از کودتای 18 نوامبر 1963 و سقوط دولت بعثی، پیشنهادی از جانب عبدالسلام عارف در مورد قبول مسئولیت وزارت خارجه دریافت نمود ولی او این پیشنهاد را نپذیرفت.
باسل الکبیر در ماه مه 1973 در پاریس ترور شد و شایع گردید که عوامل موساد در این ترور شرکت داشتند در 14 ژوئیه 1964 پس از خاتمه دوران اول حکومت بعثی ها، ناسیونالیست ها تشکیلات خود را منحل کرده و به «اتحادیه سوسیالیستی عرب» که توسط عبدالسلام عارف پایه ریزی شده بود ملحق شدند، ولی پس از اینکه متوجه شدند عبدالسلام عارف قصد دارد از این اتحادیه به عنوان ابزاری برای تحقق مصالح خود بهره برداری نماید، از آن کناره گیری کردند.
نگاهی به تاریخ سیاسی عراق، ع.
الجمیلی، ترجمه محمدحسین زوار کعبه، ص 49 و 50 2ـ جنبش وحدت طلبان سوسیالیست به رهبری حسن البکر و ناسیونالیست های عرب را در اساس، گروهی از تحصیل کردگان عراقی تشکیل داده بودند که از اندیشه وحدت مصر و عراق و پیشرفت کشور در راه سوسیالیسم عرب پشتیبانی می کردند.
احزاب سیاسی عراق، پایان نامه دانشکده اطلاعات وزارت اطلاعات، ص 96