درباره: سخنرانی احسان نراقی
تاریخ سند: 6 آبان 1348
درباره: سخنرانی احسان نراقی
متن سند:
شماره: 51911/ ﻫ 7 تاریخ:6 /8 /1348از: ساواک تهران
به: تیمسار ریاست ساواک. مدیریت کل اداره سوم (322)
درباره: سخنرانی احسان نراقی
عطف به 2084 /322- 3 /8 /48
نوار سخنرانی احسان نراقی نیز در این ساواک پیاده و مطالب مندرج در گزارش خبری 51273 /20 ﻫ 7 – 17 /7 /48 در موارد زیر در مفهوم کلی توسط نامبرده بیان گردیده است.
الف. در مورد بند یک مشارالیه ضمن اظهار نظر به محدودیت‌های موجود در ایران درباره پذیرفتن دانشجو به دانشگاه و نداشتن امکانات و انعکاس این امر که ایران در نداشتن امکان جهت پذیرش دانشجو دارای رکورد جهانی است اعلام نموده است که امکان ادامه تحصیلات عالیه در کشورهای درحال توسعه که محققاً از آن جمله می‌باشیم در انحصار طبقه مشخص و الیت و نخبه است.
ب. در مورد بند 2 مشارالیه اعلام نموده است که درآمد یک آموزگار در ایران در سطحی بسیار پائین و درحال حاضر حقوق معلم در ایران دارد نزدیک می‌شود به حقوق معلم در ممالکی که سطح حقوق معلمش بسیار پائین است. مشارالیه همچنین اضافه نموده است که شغل معلمی یک شغل بی‌ثبات و صرفاً جهت رسیدن به سایر هدفهاست.
پ. در مورد بحران موجود در این باره نامبرده این امر را صراحتاً در ابتدای سخنرانی خود بیان نموده است که عین سخنان مشارالیه در این مورد چنین است (مسائلی که در مورد بحران و عدم تطبیق سیستم‌های آموزشی عرض کردم از جمله مسائل نمونه‌ای است که ما در این مورد خیلی عقبیم)
نظریه. با عرض مراتب فوق و عطف توجه به نکات گزارش خبری معطوفی و استنتاجی که از استماع نوار سخنرانی نامبرده به عمل آمده است مطالب زیر مورد توجه است که عیناً به استحضار می‌رسد:
1. احسان نراقی که استاد دانشگاه و محقق علم‌الاجتماع نیز می‌باشد با زرنگی خاصی تمام موارد فوق را بیان داشته و در تمام مدت سخنرانی کشورها را به دو طبقه پیشرفته و درحال رشد تقسیم نموده و به طور واضح ایران را نیز در ردیف کشورهای درحال رشد قرار داده و در مفهوم کلی انتقاداتی که بر این دسته کشورها وارد کرده متوجه ایران نیز نموده است به طوری که در طی سخنانش جملات ما خیلی عقبیم، (سطح درآمد آموزگاران در ایران خیلی پائین است،) مملکت ما نزدیک می‌شود به ممالکی که سطح حقوق معلمش خیلی پائین است، مدیریت آموزشی در ایران از عقب مانده‌ترین سیستم‌هاست، روش آموزش و کتب درسی در ایران روی اصول صحیح نیست، هماهنگی بین نحوه آموزش و امکانات موجود نیست، در ایران برای جلب دانشجویان به رشته‌های فنی آنان را اغفال می‌کنند، ایران از نظر داشتن امکانات و عوامل جهت پذیرفتن دانشجو دارای رکورد جهانی است، شغل معلمی یک شغل بی‌ثبات و بی‌ارزش است، الگوی تعلیم و تربیت و مدل یک معلم برای تدریس متعلق به یک قرن قبل است، اساتید واقعی بازنشسته شده‌اند و اساتید جوان و مدرن روی کار آمده‌اند، معلم‌ها دلخوشی ندارند، مشکلاتشان زیاد است، ارزشی برای بالا بردن سطح معلومات معلم موجود نیست و اگر چنین شود همان گوی است همان قانون استخدام و مثال‌های دیگر که نامبرده ضمن سخنانش بیان نموده است که به طور حتم و یقین تأیید کننده گزارش خبر مورد نظر می‌باشد.
3 .[2.] در مورد گزارش خبری معطوفی در مورد سئوال بند یک تلفنگرام به استحضار می‌رساند که در گزارش فوق درج گردیده است که بجز کشورهای آمریکا و شوروی که دارای طرح‌های وسیع برای آموزش هستند تحصیلات عالی‌تر در اختیار توده مردم آن کشورهاست و در کشورهای درحال رشد تحصیلات عالیه با وضع خانواده و اقتصاد کامل بستگی دارد و 80 درصد کسانی که به دانشگاه می‌روند از طبقه مرفه می‌باشند مسئله مهم ذکر عدد 80 درصد است که محققاً 20 درصد بقیه را شامل شده و مؤید آن است که انحصار کامل نیست و توجه به آن نکته در گزارش فوق برای بررسی کننده در خور کمال اهمیت بوده است.
4. [3 .] گزارش خبری مورد نظر به استناد گزارش خطی منبع 2179 تهیه گردیده و نام رهبر عملیات مربوطه نیز ذیل گزارش خبری مندرج است.
رئیس ساواک تهران . نواب
از طرف عمید