تاریخ سند: 30 آبان 1357
پیرو تلفنگرام روز 30/8/57
متن سند:
سند شماره (365)
مرکز ـ ساواک تاریخ: 30 /8 /57
231 انتشار بلامانع است شماره: 1073
پیرو تلفنگرام روز 30 /8 /57
روز 30 /8 /57 یک برگ اعلامیه دستنویس پلىکپى شده از سوى فدائیان اسلام که ضمیمه یک قطعه عکس از نواب صفوى1 مىباشد و مردم [را] به مبارزه با رژیم در راه اجراى دستور خمینى دعوت نموده وسیله پست [به] شهربانى استان واصل شده نمونه اعلامیه مزبور [را] بعضى از مقامات استان نیز دریافت نمودهاند.2 صحت دارد
توضیحات سند:
1. سید مجتبى میرلوحى نواب صفوى فرزند سید جواد در سال 1303 شمسى در یک خانواده روحانى در خانىآباد تهران تولد یافت. پس از تحصیلات ابتدایى و متوسطه در رشته مکانیک، در دبیرستان صنعتى آلمان، مشغول به تحصیل شد. در کنار تحصیلات دبیرستانى، علوم دینى را در مسجدى در خانىآباد فرا گرفت. در سال آخر دبیرستان در روز 17 آذرماه 1321 در مدرسه، علیه دولت قوام و هجوم اجانب و تهدید بنیادهاى مذهبى، سخنرانى کرد. در پى این سخنرانى و تهییج دانشآموزان دیگر مدارس و همراهى عدهاى از مردم ناراضى، تظاهراتى علیه قوام در مقابل مجلس شوراى ملى صورت گرفت که به درگیرى با نیروهاى دولتى و کشته شدن یکى دو نفر از مردم، انجامید. وى پس از مدتى در شرکت نفت، استخدام شد و به تشکیل جلسات شبانه براى کارگران و روشنگرى ایشان مبادرت نمود. پس از چندى به آبادان انتقال یافت. به دنبال برخورد شدیدى از سوى یکى از متخصین انگلیسى شرکت نفت با یکى از کارگران، نواب کارگران را به اعتراض و اجراى قصاص دعوت کرد. با دخالت پلیس و نیروهاى نظامى، این جریان سرکوب شد و نواب نیز فرار کرد و شبانه به وسیله قایق از آبادان به سوى بصره و سپس نجف اشرف روانه شد. او جهت امرار معاش به ساخت و فروش عطر روى آورد و مدت سه سال نزد برخى از علماى نجف همچون حاج آقا حسین قمى و شیخ محمد تهرانى به فراگیرى علوم دینى پرداخت. هنگام تحصیل در نجف اشرف، با ملاحظه یکى از کتابهاى کسروى که در آن مقدسات دین مورد حمله قرار گرفته بود، حکم ارتداد او را از مراجع آن دیار گرفت و جهت اداى تکلیف روانه وطن گردید و گروه فدائیان اسلام را تشکیل داد. از جمله اقدامات این گروه به هلاکت رساندن احمد کسروى، عبدالحسین هژیر وزیر وقت دربار و رزمآرا بود. وى در تیرماه 1330 در زمان نخستوزیرى مصدق دستگیر شد. با سرنگونى دولت مصدق، او و یارانش آزاد شدند و نواب با انتشار اعلامیهاى، حرکت مصدق را در جهت تحکیم مبانى ظلم و برخلاف مصالح عمومى قلمداد کرد. بعد از 28 مرداد 1332، نقشه تطمیع نواب صفوى توسط شاه، ناکام ماند و چند روز پس از ترور حسین علاء نخست وزیر، وى دستگیر گردید. سرانجام نواب صفوى در تاریخ 27 دیماه 1334، پس از محاکمه در دادگاه نظامى به شهادت رسید. ر. ک: سید علیرضا سید کبارى، نواب صفوى، سفیر سحر
سید حسین خوش نیت، سید مجتبى نواب صفوى، انتشارات منشور برادرى، 1360
2. این اعلامیه در پروندههاى ساواک یافت نشد.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روزشمار استان مازندران(ساری)، جلد 2 صفحه 248