جلسه دوم بازجوئی از آقای شاهپور بختیار در روز 24/9/33
تاریخ سند: 24 آذر 1333
جلسه دوم بازجوئی از آقای شاهپور بختیار در روز 24/9/33
متن سند:
س ـ با استحضار از هویت قبلی شما به طوری که مدارک مکشوفه از منزل شما نشان می دهد که شما با مقامات سلطنتی و دولت حاضر مخالف بوده و اقداماتی بر علیه آن انجام داده اید آیا به جرم خود اعتراف دارید یا خیر؟ ج ـ بنده با دولت حاضر به دلائلی که در اسفند ماه 1332 به طور اختصار گفتم (سیاست خارجی ـ موضوع نفت ـ انتخابات بسیار فرمایشی) مخالفم ـ این حق مسلم بنده می باشد و این موضوع در هشتم قانون اساسی و در اعلامیه حقوق بشر که (به تصویب ایران نمی رسید) تصریح شده است ـ اما راجع به مقام سلطنت مشروطه بنده به دلائلی عدیده طرفدار هستم و بین روزهای 25 تا 28 مرداد به شهادت ادله فعلی وزارت کار بنده نگرانم که عکس اعلیحضرت را مثل اغلب وزارت خانه ها یا یکی آورده یا توهین کند ـ اگر با مقام سلطنتی مخالفتی داشتم چه روز بهتر از آن بود؟ لذا به جرمی مرتکب شده ام و نه اثر این بتوانم در این مورد بنمایم.س ـ یک قطعه عکس که از منزل شما کشف شده مشاهده می شود که قسمتی از آن عکس که تمثال اعلیحضرت همایونی بوده از آن قطعه عکس پاره شده است علت این که از لحاظ اهانت به مقام سلطنت آن قسمت از عکس پاره شده چه بوده است.
ج ـ بنده از وجود این عکس در خانه خودم اطلاع نداشتم ـ به علاوه عکس اعلیحضرت شاه که پاره شده است ممکن است به وسیله شخصی برای استفاده از آن در روزهای 25 تا 28 مرداد بوده و همانطوری که ملاحظه فرمودید تمام عکس اعلیحضرت جدا شده و مثل این که به منظور الصاق آن به جایی دیگری بوده است در این مورد گمان نمی کنم که جای ثابت باشد ـ به علاوه جواب بالایی اینجانب قاطع است و اگر ثابت شود که در روزهای 25 تا 28 روش بنده اینطور بوده مابقی قضیه روشن می شود.
س ـ به طوری که در یکی از نوشته جات مکشوفه از منزل شما (نهضت مقاومت ملی که جز راه مصدق نمی تواند راهی در پیش گیرد پس از کودتای خائنانه 28مرداد و دستگیری وزیر قانونی در مورد مقام سلطنت...) نشان می دهد که سرکار طبق موازین قانونی به رئیس دولت که بنا به فرمان همایونی به مقام نخست وزیری رسیده است.
اهانت نموده و مخالفت می کنند علت مخالفت و اهانت شما به مقام نخست وزیری چیست بیان نمایید.
ج ـ نهضت مقاومت ملی که اینجانب یکی از افراد آن هستم طی اعلامیه 8 ماده روش...
را به فردا گفته نظر این جانب آن است که دولت نباید به منظور تضییع حقوق مسلم ملت ایران و...
گذاردن مبارزات این مردم است.
1 ـ مقام سلطنت شامخ و برای ایران لازم است.
2 ـ دولت زاهدی و افرادی که از تصفیه و اصلاحات دوره مصدق به جان آمده بودند جریان 25 مرداد واکنش آوردند.
3 ـ منظور نهضت مقاومت ملی افراد حزب توده چون مثل اکثر انگلیسی و امریکایی...
از خارج الهام می گیرد مردود نیستند.
نهضت ملی ایران نهضتی است اصیل و افراد آن محق هستند که طبق قانون انتقاد مبارزه بنمایند ـ بنده از قانون اساسی از حقوق بشر و از این که تحصیلاتی در اروپا دارند یک نیستم که در مشروطیت از 45 سال تا بحال فداکاری کرده است باید بیش از همه به استقلال و آزادی مملکت علاقه مند باشیم.
س ـ به طوری که مدارک موجهی و اظهارات صریح شما نشان می دهد که با رئیس دولت مخالف بوده و از این لحاظ متهم می باشید بنابراین برای آخرین دفاع هر اظهاری دارید به نفع خود بیان نمایید.
ج ـ بنده از دو موضوع قویا برکنارم و تمام زندگی و فعالیت بنده شاهد این مدعی می باشد.
اول ـ با اجنبی پرستی به هر اسم و به هر عنوان که باشد دوم ـ معتقدم که مقام سلطنت مشروطه در شرایط...
مفید به حال کشور است و در صورت لزوم دلایل اقتصادی ـ اجتماعی ـ سیاسی و جغرافیایی این معضل را بیان می کرد ـ و هیچگاه نسبت به مقام سلطنت اهانت نکرده و تا حدودی که مقدورم بود نگذارم دیگران بکنند ـ اما مخالفت با دولت باید عرض کنم که حق مسلم هر فردی (بخصوص اگر تحصیل کرده باشد).
انتقاد و مبارزه در حدود قانون با دولت وقت است اگر تشخیص داده شود که دولت به حال مردم مضر است.
با آقای زاهدی شخصا بنده هیچ سابقه بدی ندارم ـ اگر پدرم همین دولتی تشکیل می داد بنده به نام سعادت ملت ایران با آن مبارزه می کردم و معتقدم که بیش از نیمی توده مردم این مملکت با اینجانب هم عقیده هستند ـ این دولت و همینطور...
کردن ملت از مبارزات درخشان خود ـ جز تسلیم مطامع بیگانه بودن ـ جز دستگاه فاسدی که طبق فرمایشات اعلیحضرت همایونی در بازگشت از سفر آذربایجان به جان مردم افتاده دولت فعلی هم هدف و نقشه ندارد ـ به علاوه انتقاد و مبارزه در شأن مردم آنها در حکومت دمکراسی است ـ دولت که فریاد می زند ما پشت پرده آهنین نیستیم چگونه می تواند حق انتقاد را از مردم بگیرد ـ چگونه می توان قبول کرد که یک دکتر حقوق حقی نداشته راجع به نفت ـ انتخابات یا مسائل دیگر اظهارنظر یا انتقاد نماید ـ پس این چه دولت مشروطه است که حاضر نیست انتقاد را بشود ـ آنچه اینجانب گفته یا نوشته ام در حدود مخالفت و در شأن...
سند بوده است.
س ـ مجددا از سرکار سؤال می شود به طوری که در روزنامه ای که پیوست پرونده است نشان می دهد که سرکار جزء افراد فعال حزب منحله توده بوده و مابین دکتر مصدق نخست وزیر سابق و حزب توده رابطه بوده و به علاوه طبق ضمن رسیدگی به اتهام افسران توده ای که دستگیر شده اند و همچنین تماس شما با سروان صادقی نشان می دهد که شما با افراد حزب منحله توده تماس داشتید در این مورد نیز هر اظهاری به نفع خود دارید بیان فرمایید.
ج ـ روزنامه ـ مخصوصا در شرایط فعلی ـ هر چه می خواهد بنویسید ـ مدرک لازم است اولاً بنده عضو حزب ایران بوده و هستم و در این صورت نمی توانم عضویت حزب دیگری را داشته باشم ـ ثانیا 9 سال فرصت اینجانب در وزارت کار همیشه کارهای که تماس با فعالیت حزب توده داشت به منظور خنثی نمودن اعمال آنها تعیین می شدم ـ بنده مشهور به ضد توده بودن هستم و یک دنیا مدرک و دلیل دارم ـ به علاوه هیچ وقت جناب آقای دکتر مصدق این چنین مأموریتی به بنده مرجوع ننموده ـ مضافا این که یک ماه قبل از جلب به فرمانداری نظامی اینجانب به دست خود ده نسخه از اعلامیه حزب ایران مبنی بر عدم امکان همکاری بین حزب توده و حزب ایران به تیمسار بختیار دادم و چون اعلامیه چاپ شده است ممکن است نسخه ای از آن پیدا کرد و تقدیم نمودـ (در صورتی که سرتیپ بختیار منکر شود) ـ اما راجع به سروان صادقی ایشان نماینده...
.
کردم از اصفهان سال 1325 می شناختم ـ مشهور به درستی و کاردانی بود روزی منزل بنده آمد ـ صحبت از همه چیز شد و بنده به عنوان یک فرد ملی با ایشان صحبت کردم ـ بعدا ایشان را با بنده روبرو نمودند آنچه را که گفته یا نوشته قبول دارم ـ این آدم به طوری مشهور به حسن عمل بود چند ماه قبل تیمسار سرلشکر علوی مقدم مشارالیه را به ریاست کلانتری گارد ـ به بنده می فرمایند ایشان توده بوده به بنده چه؟ چطور بیش از 600 نفر افسر توده را فرماندهان خود گول زدند ولی بنده را یک جلسه سروان صادقی می توانست فریب دهد ـ خلاصه بنده عضو حزب ایران ـ ضد اجنبی ـ و مسلمان هستم.
لذا نمی توانم عضو حزب توده و یا رابط حزب توده باشم ـ اگر مدرکی در منزل بنده یا در خارج دال بر توده بودن بنده ارائه فرمایید خود اینجانب حکم اعدام خود را استقبال می کنم ـ راجع به سروان صادقی در مقابل بنده اقرار کرد که جز صحبت از افسران پاک و اصلاحات آقای مصدق سخنی با بنده نکرده و مدرکی که جنابعالی اشاره فرمودید به هیچ وجه دال بر رابط بودن بنده با حزب توده نیست ـ اگر مدرک دیگری وجود دارد ارائه فرمایید.
س ـ جلو تمام اظهارات خود را گواهی فرمایید.
ج ـ امضاء می کنم.