تاریخ سند: 10 فروردین 1357
وقایع و حوادث شهر قم
متن سند:
از ساعت 1400 روز 10 /1 /37 تا ظهر روز 12 /1 /37 وقایع زیر در رابطه با
اقدامات عناصر اخلالگر در قم رخ داده است:1
1 ـ ساعت 1630 تا 1940 روز 10 /1 /37 مجلس فاتحه ای برای مقتولین حوادث
شهر تبریز با حضور آیات اله سیدکاظم شریعتمداری، محمدرضا گلپایگانی و سید
شهاب الدین نجفی مرعشی و با شرکت قریب 15 هزار نفر در مسجد اعظم شهر قم
برگزار گردیده است.
(در ابتدای امر قرار نبود که آیات مورد بحث در این مجلس شرکت نمایند، ولی در بعد
از ظهر روز 10 /1 /37 پس از مذاکراتی که با یکدیگر بعمل آوردند، تصمیم گرفتند
بمنظور جلوگیری از بروز حوادث احتمالی و دادن شعارهای حاد، در مجلس مذکور
شرکت نمایند).
در این مجلس ابتدا آیاتی از کلام اله مجید قرائت شده و سپس دو نفر
از وعاظ پیرامون مسائل روز سخنرانی نموده و از جانب آیات و مدرسین حوزه
علمیه قم، مردم را به حفظ نظم و آرامش دعوت کرده اند.
2
در هنگام خروج جمعیت از مسجد، تعدادی اعلامیه مربوط به روح اله خمینی و کارت
پستال حاوی شعارهای مضره در اطراف مسجد پخش گردیده است.
2 ـ بعدازظهر روز 10 /1 /37 دو عدد مقوای بزرگ که روی آنها شعارهایی علیه
مقامات عالیه مملکتی نوشته شده بوده، از پشت بام مدرسه خان شهر قم بطرف خیابان
آویخته شده که توسط مامورین انتظامی برداشته شده است.
3 ـ روز 10 /1 /37 پارچه سفیدی که روی آن شعار «ملت ایران خواستار حکومت
اسلامی است» نوشته بوده، در مسجد اعظم شهر قم آویخته شده است.
4 ـ ساعت 2020 روز 10 /1 /37 عده ای از طلاب علوم دینی در برابر مدرسه خان
شهر قم اجتماع و بدادن شعارهای ضد میهنی مبادرت کرده اند که مامورین انتظامی با
استفاده از ماشین آبپاش و گازاشک آور و باتون، اخلالگران را متفرق کرده اند.
در حین متفرق کردن تظاهر کنندگان، یکعدد ترقه آتش زا بسوی مامورین انتظامی
پرتاب شده است.
5 ـ شب هنگام مورخ 10 /1 /37 شیشه های بانکهای عمران و صادرات در دو نقطه
شهر قم، توسط عناصر اخلالگر شکسته شده است.
6 ـ ساعت 2130 روز 10 /1 /37 یکدستگاه اتومبیل پیکان که سه نفر سرنشین داشته
در پشت شهربانی شهر قم توقف و یکی از آنها بطرف سربازی که در حال گشت و
مراقبت بوده، حمله نموده که سرباز مذکور ضمن دادن ایست دو تیر هوایی شلیک
کرده که مهاجم توجهی بآن نکرده و سرباز مذکور ناچار بسوی او تیراندازی و وی را
از ناحیه سینه مجروح کرده است.
مجروح به بیمارستان اعزام و تحت معالجه قرار گرفته و بنا باظهار نظر پزشکان حال
وی رضایتبخش است.
1
ضمنا دو نفر دیگر از سرنشینان اتومبیل دستگیر گردیده اند.
7 ـ ساعت 2330 روز 10 /1 /37 مامورین انتظامی، با استفاده از باتون عده ای از
طلاب اخلالگر که در مدرسه خان شهر قم اجتماع کرده و شعارهای مضره میداده اند،
مورد ضرب قرار داده اند.
در حین اقدام مامورین انتظامی، شاکری نماینده آیت اله
سید کاظم شریعتمداری به رئیس شهربانی مراجعه و درخواست جلوگیری از ادامه
این عمل را نموده است.
توضیحات سند:
1 ـ این بولتن شامل 17 بند
از حوادث شهر قم است.
هفت بند آن مربوط به
بعدازظهر امروز قم
(10 /1 /57) است که اینجا
می آید و بقیه مربوط
هستند به یازدهم فروردین
که در میان سندهای آن
روز خواهد آمد.
2 ـ «استقبال مردم از این
دعوت چنان بود که حتی
خیابانهای اطراف مسجد
اعظم انباشته از جمعیت
بود.
در این مجلس ابتدا
حجت الاسلام آقای عبایی
مردم را هشدار دادند که
«نظر به این که عناصر
مفسده جو در نظر دارند از
تظاهرات و شعارها
سوءاستفاه کنند از آقایان
محترم تقاضا می شود بهانه
دست دشمن ندهند و از هر
گونه تظاهرات چه در
جلسه و چه بعد از جلسه
خودداری کنند.
با این
توصیه ها هر کس به چنین
اقداماتی دست زند از ما
نیست».
و سپس حجت
الاسلام ناطق نوری چنین
گفت: «ایران، سراسر ایران
به عنوان اعتراض به این
عمل وحشیانه نظام حاکم و
به عنوان اعتراض و پیروی
از منویات پاک روحانیت و
بر اساس پیوند عمیقی که
بین ملت ایران و روحانیت
آگاه است تعطیل عمومی
کردند.
به عنوان اعتراض
مغازه ها را بستند.
» و در
قسمتی از سخنان خود
اتاق اصناف را به اعتراض
گرفته و چنین افزود: از آن
روز یعنی از شهادت
شهیدان قم تا الان که با شما
سخن می گویم در تهران که
اطلاع بیشتر دارم دهها
مغازه به جرم این که چرا به
ندای روحانیت جواب
دادند پلمپ شده و بسته
شده یا باید بسته باشند یا
باید به بهانه های دیگر
جریمه های گزاف و
کمرشکن بدهند.
این است
معنای مبارزه با گران
فروشی.
» این گزارش از
ششمین شماره خبرنامه
اتحاد نیروهای جبهه ملی
ایران نقل شد.
1 ـ مجروح این حادثه
رضا بوجار نام داشت.
مشخصات وی در سندی
که ساواک تهیه کرد آمده
است.
(ضمیمه 17)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 04 صفحه 120