تاریخ سند: 14 آذر 1357
حوادث و وضعیت شهرهای قم و کاشان و ساوه و تفرش در روز 14/9/57
متن سند:
حوادث و وضعیت شهرهای قم و کاشان و ساوه و تفرش در روز 14 /9 /57
1ـ از صبح روز 14 /9 /57 (2537 شاهنشاهی)، عده ای از عناصر آشوب طلب در
گروههای 300 الی 400 نفری ضمن دادن شعارهای مضره درپاره ای از نقاط شهر
قم به تظاهرات اخلالگرانه مبادرت نموده اند که مامورین فرمانداری نظامی با
استفاده از گاز اشک آور و شلیک چند تیرهوائی آشوبگران را متفرق کرده اند.
2ـ صبح روز 14 /9 /57، قریب 200 نفر از قشریون مذهبی و عناصر اخلالگر با
دادن شعارهای ضد ملی به ساختمانهای ادارات کشاورزی و دارائی در شهر کاشان
حمله کرده و ضمن پائین آوردن تمثالهای مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه
آریامهر، چند جام از شیشه های ادارات مذکور را شکسته اند که مامورین انتظامی برای متفرق کردن آنها وارد محل شده اند.
3ـ پیش از ظهر روز 14 /9 /57، عده ای از طبقات مختلف مردم در مسجد کیهان شهر کاشان
اجتماع کرده و اسحق مشکینی ـ واعظ قشری سخنرانی تحریک آمیزی برای آنها ایراد نموده است.
1
4ـ بدنبال انتشار خبری مبنی براینکه روز 14 /9 /57 به درخواست آیات و مراجع تقلید در
سطح کشور تعطیل عمومی خواهد بود، در تماسهائی که با آیات ثلاثه مقیم قم
گرفته شده، آنها از این موضوع اظهار بی اطلاعی نموده اند.
5ـ از صبح روز 14 /9 /57، بازارها و مغازه های خیابانها در شهرهای قم و کاشان
ساوه و تفرش بسته و شعب بانکها نیز در شهرهای قم و کاشان تعطیل بوده است.
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده:
مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ در گزارش شهربانی آمده است: «جمعیتی حدود 15000 نفر به علت تعطیلی کارخانجات و سایر مؤسسات در مسجد کیهان اجتماع، سپس با یک راه پیمایی در ساعت 1300 متفرق شدند.
» (پرونده 312202، ج 5) پس از گزارشهای متعددی که ساواک قم درباره آقای مشکینی، روحانی و دبیر کاشانی مبنی بر تهییج مردم این شهر داد، دستور دستگیری او از طرف مقامات ساواک تهران صادر شد.
(پرونده 243912، ج 2) در همین منبع آمده است که
صبح امروز (14 /9 /57) در کاشان «عده ای ناشناس به بعضی از ادارات دولتی برای
ارعاب و برداشتن تمثال مبارک رفته بودند که با اعزام مأمور متفرق شدند...
از قرار
اطلاع فردا قصد دارند جمعیتی اخلالگر به طرف پیکره مبارک راه پیمایی که برای خنثی کردن این موضوع اقداماتی شده است.
»
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 18 صفحه 349
