صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

ریاست محترم مجلس سنا

ریاست محترم مجلس سنا


متن سند:

رئیس ـ نامه ای است که از طرف دولت به مجلس سنا رسیده است که قرائت می شود : ریاست محترم مجلس سنا پیرو درخواست قبلی دولت مبنی بر تشکیل جلسه فوق العاده مجلس محترم سنا بمنظور رسیدگی بلایحه تسهیل وصل مالیاتها و لایحه املاحی بودجه کل کشور اینک از نظر فوریت امر خواهشمند است مقرر فرمایند پس از رسیدگی بلایحه بودجه کل کشور لایحه مربوط بتأسیس مرکز آمار ایران و همچنین ماده واحده مربوط بتصویب دو فقره یادداشت بین وزارت امور خارجه شاهنشاهی و سفارت کبرای ایالت متحده امریکا در تهران نیز در جلسه فوق العاده مجلس محترم سنا مطرح گردد ـ مزید تشکر است ـ (نخست وزیر) رئیس ـ با بررسی که خود بنده کردم لایحه مربوط بتاسیس مرکز آمار هنوز آماده برای طرح نیست و بعلاوه تصور نمیکنم که الان دولت آنطور ضرورت داشته باشد که لایحه را در اختیار داشته باشد ـ الان میتوانند شروع بتهیه مقدمات آن بکنند و در موقع تعطیل مجلس این مقدمات را فراهم بیاورند ـ در اولین فرصتیکه مجلس شروع بکار میکند آنرا مطرح میکنیم ولی بهرحال این باز بستگی دارند بنظر دولت ـ مضایقه ای نیست ولی تصور نمیکنم کاری لنگ بماند ـ اما آن دیگری گزارش حاضر است و قرائت خواهد شد ـ البته مقدور هم بود که ما فردا جلسه فوق العاده تشکیل بدهیم ولی چون کار بسیار مختصری است اجازه بفرمائید الان تمامش بکنیم بشرح زیر قرائت شد : گزارش از کمیسیون شماره یک خارجه بمجلس سنا : لایحه شماره 18 /2391 ـ 2157 مورخه 25 /11 /1342 دولت مربوط باستفاده مستشاران نظامی امریکا در ایران از مصونیت ها و معافیتهای قرارداد وین در این کمیسیون با حضور آقای دکتر انصاری معاون وزارت امور خارجه مورد شور و رسیدگی واقع و پس از بحث کافی ماده واحده با اصلاحات عبارتی بتصویب رسید و برای اظهارنظر بکمیسیون جنگ ارسال شد ـ کمیسیون مزبور لایحه را با حضور تیمسار سپهبد صنیعی وزیر جنگ و آقای میرفندرسکی معاون وزارت خارجه مورد شور قرار داده و ضمن تایید نظر کمیسیون خارجه آنرا تصویب نمود که اینک گزارش آن بشرح زیر برای شور اول تقدیم مجلس محترم سنا میشود ـ مخبر موقت کمیسیون خارجه ـ عباس مسعودی لایحه اجازه استفاده مستشاران نظامی امریکا در ایران از مصونیت و معافیتهای قرارداد وین «ماده واحده ـ با توجه بلایحه شماره 18 ـ 2391 ـ 2157 ـ 25 ـ 11 ـ 1342 دولت و ضمائم آن که در تاریخ 21 /11 /42 بمجلس تقدیم شده بدولت اجازه داده میشود که رئیس و اعضای هیئت های مستشاران نظامی ایالات متحده را در ایران که بموجب موافقتنامه های مربوطه در استخدام دولت شاهنشاهی میباشد از مصونیت ها و معافیتهائی که شامل کارمندان اداری و فنی موصوف در بند ـ و ـ ماده اول قرارداد وین که در تاریخ 18 آوریل 1961 مطابق 29 فروردین ماه 1340 بامضاء رسیده است میباشد برخوردار نماید ـ» رئیس ـ آقای نخست وزیر بفرمائید.
نخست وزیر ـ بنده نسبت به فرمایش جنابعالی از لحاظ سازمان مرکزی آمار موافقت میکنم که ببعد از تعطیلات مجلس موکول بشود با وجود اینک این در برنامه دولت ذکر شد و ضمنا هم لایحه اش تقدیم شد ـ توجه میفرمائید که یک دستگاهیکه خودش را در آینده نزدیک منحل میداند بلاتکلیف میماند و این تقاضای تسریع در این امر باین علت بود که ضرورت داشت ولی چون مصادف با تعطیل مجلس است بنده روی احترام بفرمایش جناب آقای رئیس موکول میکنم ببعد از تعطیل مجلس سنا که در اولین فرصت این لایحه هر چه زودتر بگذرد و نسبت بلایحه دیگر استدعای فوریت میکنم برای اینکه بشود امشب چون یک مطلب کاملا ساده و عادی است تصویب بشود.
رئیس ـ رای میگیریم بفوریت لایحه ای که الان قرائت شد ـ سناتورهائیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ـ کلیات لایحه مطرح است.
نظری هست میفرمایند.
دکتر صدیق ـ خوب است آقای معاون وزارت امور خارجه راجع باین مطالبی که در آنجا قید شده است توضیحاتی بدهند راجع باین معافیتهائیکه در بنده ـ و ـ ماده اول قرارداد وین چون متبادر بذهن نیست اگر ممکن است توضیحاتی لطف کنند.
رئیس ـ آقای معاون وزارت خارجه بفرمائید.
معاون وزارت خارجه (آقای میرفندرسکی) ـ بطوریکه سناتورهای عظام اطلاع دارند قرارداد وین که از مجلس سنا گذشت ضمیمه اش یک یادداشتی بود که بین وزارت امور خارجه و سفارت امریکا در تهران مبادله شده بود یادداشت ضمیمه عبارت از این بود که مستشاران نظامی امریکائی که در خدمت دولت شاهنشاهی هستند از مزایا و مصونیتهائیکه طبق قرارداد وین بکارکنان فنی سفارتخانه ها تعلق میگیرد برخوردار شوند ـ این کارمندان بطوریکه تعریف شده اند در بند ـ و ـ از ماده اول اصلاح مامور اداری و فنی یعنی آن دسته از کارمندان ماموریت که بامور اداری و فنی ماموریت اشتغال دارند ـ این یادداشتها بین وزارت خارجه و سفارت امریکا ردوبدل شد ولی البته قوه قانونی وقتی پیدا میکنند که بتصویب مجلسین برسد (دکتر کاظمی ـ آن مصونیتها و معافیتها را بفرمائید) معاون وزارت خارجه ـ مصونیت و معافیت ها در یادداشتهائیست که مبادله شده است.
همانطور که جناب آقای نخست وزیر فرمودند خیلی از تصورات و اندیشه ها هست که آقایان سناتورهای عظام می دانند که باید در آن جرح و تعدیل کرد ـ شاید در نظر اول خیلی گران بیاید که ما برای یک عده خارجی در ایران تقاضای مصونیت و معافیت بکنیم ولی این مصونیتها و این معافیتها را ما بخاطر آن خارجی ها تقاضا نمیکنیم ـ ما برای خاطر خدمتی تقاضای میکنیم که آنها برای ما انجام میدهند ـ پس از اینکه زیاد برای این موضوع فکر کردیم و مشاوره کردیم با دستگاههای مختلف مملکت باین نتیجه رسیدیم که اعطای این مصونیتها و این مزایا ضرری برای دولت شاهنشاهی ندارد و معافیت مالیاتی است که از حقوق آنان مالیات گرفته نشود یا برای مسکن و تغذیه معافیت داشته باشند مهم نیست بعلاوه این نظر چیزی نیست که ما تنها کرده باشیم دولتهای دیگر هم کرده اند دولت ترکیه هم کرده دولت یونان هم کرده ـ این مستلزم همکاری است که ما با دولت امریکا داریم و اگر فرض بفرمائید که ما این را بدولت دیگری بدهیم این صحیح نیست برای اینکه با دولت دیگری نه قرارداد دفاعی دوجانبه داریم و نه دولت دیگری را در دفاع از مملکت خودمان در مساعی که برای دفاع از مملکت خودمان داریم اینطور شریک کرده اند ـ حالا اگر اجازه بفرمائید بنده متن یادداشتهای متبادله و مواد را خدمت آقایان تقدیم کنم.
رئیس ـ راجع بکلیات دیگری نظر هست؟ (اظهاری نشد) رای میگیریم بورود در شور ماده واحده ـ سناتورهائیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) ـ تصویب شد ـ ماده واحده مطرح است ـ آقای مسعودی بفرمائید.
ـ بنده می خواستم برای استحضار خاطر آقایانیکه یک قدری در اینکار تردید دارند عرض بکنم که این موضوع مکرر در کمیسیون خارجه با حضور تمام اعضاء مورد بحث قرار گرفت متاسفانه الان بغیر از بنده و آقای دکتر حکمت سایر آقایان اعضاء کمیسیون خارجه در جلسه حاضر نیستند که توضیح بدهند در چند ماه پیش این موضوع با حضور آقای دکتر انصاری معاون سابق وزارت خارجه مطرح شد و مورد توجه و دقت قرار گرفت و بخاطر اینکه قرارداد وین باید اول بتصویب میرسید این را ما متوقف گذاشتیم ولی مطالعات بطور کامل انجام شد و توضیحات لازم را از وزارت خارجه گرفتیم ـ در مرحله دوم با حضور آقای میرفندرسکی بار دیگر مطرح شد و در همانموقع بود که قرارداد وین بمجلسین پیشنهاد شد و بتصویب رسید بعد این گزارش رفت بکمیسیون جنگ در آنجا مطالعه شد در آنجا هم مورد تصویب قرار گرفت و برگشت بکمیسیون خارجه بار دیگر در کمیسیون خارجه مورد تایید قرار گرفت و پیشنهاد شد بمجلسین و این یادداشتهائیکه بین وزارت خارجه و سفارت کبرای امریکا مبادله شده است اگر اجازه بفرمائید بنده میخواهم ملاحظه خواهند فرمود که این یادداشتها قانع کننده است و تصور میکنم که نظر آقایان تامین باشد و رفع اشتباه از کسانیکه باین موضوع توجه دارند بشود.
رئیس ـ نسبت بماده واحده دیگر نظری نیست؟ (اظهاری نشد) ـ رای میگیریم بماده واحده ـ سناتورهائیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) تصویب شد ـ کلیات آخر مطرح است نظری هست میفرمایند (اظهار نشد) رای میگیریم بکلیه لایحه ـ سناتورهائیکه موافقند قیام فرمایند (اکثر برخاستند) ـ تصویب شد ـ برای رای نهائی بمجلس شورای ملی فرستاده میشود ـ جلسه را ختم میکنیم.

منبع:

کتاب قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 6 صفحه 228



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.