تاریخ سند: 17 آذر 1357
در تظاهرات بعدازظهر روز 17/9/57 در سبزوار تظاهرکنندگان سازمان زنان،1 بیمههای اجتماعی
متن سند:
از: مشهد تاریخ:17 /9 /1357
به: 312 شماره: 21274/ ﻫ 1
در تظاهرات بعدازظهر روز 17 /9 /57 در سبزوار تظاهرکنندگان سازمان زنان،1 بیمههای اجتماعی، یک پاسگاه پلیس، ستون یادبود ششم بهمن2 و یک سینما و دو منزل را به آتش میکشند. در شورای تأمین استان که ساعت 1830 امروز تشکیل گردید قرار شد به هر یک از شهرستانهای سبزوار . نیشابور . کاشمر، یک دسته سرباز اعزام گردد.
آقای مقدس
دفتر ویژه،3 قبلاً گرفته است . نخستوزیری، آقای قاسمی . فرماندهی، سرهنگ مستوفی
بولتن 18 /9 /57
در بولتن درج گردید. جهت بهرهبرداری به استحضار رئیس دایره عملیات میرسد. کندری 19 /9 /57
آقای مجتبوی 21 /9
توضیحات سند:
1. سازمان زنان: (تأسیس 1345) سازمانی دولتی در ایران بود که به مسایل زنان در سطح کشور میپرداخت. این سازمان نماینده رسمی ایران در کنفرانسهای بینالمللی مربوط به زنان محسوب میشد. فعالیتهای سازمان زنان بیشتر جنبه خیریهای داشت، هر چند که در دهه 1350، احتمالاً به دلیل روی کار آمدن مهناز افخمی، دبیرکل جدید و تحصیلکرده و نسل جدید همکارانش به حوزههای غیر سنتی نظیر اصلاحات قانونی و سیاسی نیز پرداخت (از جمله لابیگری برای تصویب قانون حمایت خانواده 1354 و قانون سقط جنین در سال 1356). سازمان زنان در طول فعالیتش با انتقادهای علماء و نیروهای مذهبی روبرو بود. تصمیمگیریهای سازمان با ریاست عالیه، مجمع عمومی، کمیته عالی همکاری، شورای مرکزی و دبیرکل بود.ریاست عالیه سازمان با اشرف پهلوی بود. نایب ریاست عالیه نیز فریده قطبی (مادر فرح دیبا) بود. ریاست عالیه دبیرکل سازمان و همچنین 6 نفر از 11 نفر عضو شورای مرکزی را تعیین میکرد و جلسات مجمع عمومی با اجازه یا به فرمان ریاست عالیه تشکیل میشد.اطلاعات مختلف و متضادی درباره بودجه سازمان زنان وجود دارد. بتی فریدان در بازدید از ایران در سال 1353 نوشت خزانه این سازمان 50 میلیون دلار بود. فیلیپ دوپولس ، گزارشگر نیویورک تایمز بودجه آن را 20 میلیون دلار گزارش کرد. این سازمان با این بودجه قابل توجه خدمات قابل دفاعی نداشت و مانند برخی سازمانهای دیگر در رژیم شاه محل شغل و درآمد و ریخت و پاشهای اشرف پهلوی و سایر درباریان و نهادی برای ادعاهای پیشرفت و تمدن بود.
2. رژیم شاه در ششم بهمن ماه سال 41 رفراندوم لوایح ششگانه (به اصطلاح انقلاب سفید) را برگزار کرد و به همین مناسبت در میادین شهرهای مختلف ستون یادبود بنا نمود.
3. دفتر ویژه اطلاعات در سال 1338 فعالیت خود را آغاز نمود. ریاست این دفتر از زمان تشکیل تا پیروزى انقلاب اسلامى به عهده ارتشبد حسین فردوست بود. این دفتر شامل پنج شعبه بود. شعبه یک مسئول انجام کلیه امور مالى و ادارى دفتر بود. شعبه دو، مسئول امور کشورى بود. مطالبى که از سازمانهاى مختلف کشورى به دفتر مىرسید، توسط این شعبه بررسى و تلخیص و گزارش مربوط تهیه مىشد. شعبه سه، مسئول امور سیاسى بود. بررسى و خلاصه کردن و تهیه گزارش از مسایل سیاسى که اکثرا از اداره دوم ارتش و اداره کل سوم ساواک واصل مىشد، به عهده این شعبه بود. شعبه چهار، مسئول امور نظامى و انتظامى کشور بود. بررسى و خلاصه کردن و تهیه گزارش درباره ارتش و نیروهاى انتظامى به عهده این شعبه بود. شعبه پنجم، شعبه تحقیق بود. هر گونه تحقیقى که در هر سازمان، اعم از کشورى، نظامى و انتظامى در مرکز یا خارج از مرکز، ضرورت مىیافت توسط این شعبه انجام مىشد. یکى از وظایف اصلى دفتر ویژه اطلاعات، دریافت گزارشهاى روزانه، بررسى و تلخیص آن براى اطلاع شاه بود. یکى دیگر از وظائف اصلى دفتر، تشکیل و اداره «شوراى امنیت کشور» بود که بعدا به دو شورا با نامهاى «شوراى عالى هماهنگى» و «شوراى هماهنگى رده دو» تبدیل شد. سومین وظیفه دفتر ایجاد شبکههاى پنهانى در ارتش، ساواک، نیروهاى انتظامى و جامعه بود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 19 صفحه 77