موضوع: سپهبد بازنشسته کیا
تاریخ سند: 7 دی 1344
موضوع: سپهبد بازنشسته کیا
متن سند:
شماره: 932 /300/الف تاریخ: 7 /10 /1344موضوع: سپهبد بازنشسته کیا
هفته گذشته با تیمسار سپهبد کیا به مدت 2 ساعت ملاقات و مذاکرات خصوصی صورت گرفت، که خلاصه اظهارات ایشان به شرح زیر به عرض می‌رسد:
1. اصولاً با اینکه ایشان در اظهارات خود از زحمات و فعالیت‌های شبانه‌روزی شاهنشاه در راه پیشرفت و ترقی کشور حق‌‌شناسی می‌کردند، مع‌الوصف ناراحتی و نارضایتی شدید باطنی ایشان کاملاً قابل احساس بود و با اینکه کاملاً با احتیاط و دقت صحبت می‌کردند، بعضی از مواقع بر اثر عقده درونی، بی‌اراده اظهار داشتند سیاست بیگانگان موفق شد فاصله و شکافی بین شاهنشاه و خدمتگزاران و شاه‌دوستان واقعی ایجاد کنند، تا شاهنشاه از حمایت و پشتیبانی کامل ملت محروم شوند و ناگزیر از انجام خواسته‌های بیگانگان شوند. در سال‌هایی که من در رأس امور اطلاعاتی و انتظامی ارتش قرار داشتم، بر اثر مراقبت و دلسوزی که همواره می‌کردم، خوشبختانه کوچکترین حادثه سوئی برای شاهنشاه رخ نداد، ولی متأسفانه با وجود اینکه اکنون اوضاع بین‌المللی آرام است، در فروردین ماه امسال در داخل کاخ سلطنتی چنان حادثه سوئی علیه شاهنشاه پیش‌آمد کرد، که علت آن نادانی و کم‌علاقگی مسئولین مربوطه است.
2. در حکومت دکتر امینی، سیاست آمریکا و کمونیست‌ها مشترکاً علیه من اقدام کردند و چند ماه غیرقانونی زندانی شدم و امور بازرگانی و تجارت من مختل شد و مبلغ 3 میلیون تومان مقروض و بدهکار شدم، که هنوز هم برای پرداخت بدهی‌های خود تحت فشار طلبکاران می‌باشم. با اینکه حکومت دکتر امینی از حمایت شخص کندی برخوردار بود و عمال کمونیست هم کاملاً در مورد محکوم کردن من با سیاست امریکا موافق بودند، ولی در اثر بی‌گناهی من و لطف خداوند، موفق نشدند به حیثیت من لطمه وارد کنند. سیاست کمونیست و امریکا بدان جهت با من دشمنی داشتند که من علاوه بر وظیفه نظامی، با تشکیل سازمان «کوک»، یک مکتب کاملاً شاهدوستی و وطن‌پرستی به وجود آورده بودم، تا در هر موقع که لازم شود، تمام ملت ایران را آماده جان‌بازی در راه حفظ تاج و تخت سلطنت و استقلال کشور نموده و یک نیروی ملی به وجود آوردم. اکنون هم به علت آنکه در شاهدوستی من خلل1 وارد نشده، باز هم سیاست امریکا و کمونیست، که اصولاً مخالف رژیم سلطنت هستند، با من دشمنی دارند.
به هر حال تأسف من از این است که با اینکه خیانت دکتر امینی و پاکدامنی من بیش از پیش ثابت شده و من علیه دکتر امینی (به علت صدور دستور بازداشت غیرقانونی خود)، اعلام جرم کرده‌ام، دکتر امینی تحت تعقیب قرار نگرفته و آزاد است.
3 . در پاسخ این سؤال که چرا ضمن شرفیابی به پیشگاه ملوکانه اینگونه مسائل را تشریح نمی‌کند، سپهبد کیا افزود در شرایط فعلی، شرفیابی و عرض مطالب حاصلی نخواهد داشت و هنوز محیط آماده نیست تا شاهنشاه نسبت به من بذل مرحمت بیشتر بفرمایند. در مورد فعالیت سیاسی هم من هرگز ساکت و بدون فعالیت نمی‌باشم، ولی فعالیت علنی اکنون مساعد نیست و اگر بخواهم در این مورد تندروی و افراط کنم، حتی نخواهند گذاشت در دفتر کارم نیز حاضر شوم و دستگاه محدودیت بیشتری ایجاد خواهد کرد.
اینجانب اظهار داشتم متأسفانه اظهار شما که می‌گویید فعالیت سیاسی هم می‌کنید، شاید فقط به خاطر دلگرمی و تشویق من و امثال من باشد و اِلاّ هیچگونه فعالیتی از ناحیه شما محسوس نیست و اگر فعالیت مستقیم را مصلحت نمی‌دانید، باید در اجتماعات و احزاب فعالیت غیرمستقیم بنمایید و افکار شاهدوستانه خودتان را به کار بیندازید. اینجانب به طور مثال گفتم در چند سال پیش، چند نفر نسبتاً جوان که هرگز صلاحیت و شاهدوستی شما را نداشتند، «کانون مترقی»2 را تشکیل دادند، پس از مدتی توانستند حکومت را در دست بگیرند و مرحوم منصور به وسیله همان کانون به مقام نخست‌وزیری رسید و اخیراً عده‌ای از جوانان تحصیلکرده سازمانی به نام (کانون پژوهشهای علمی) تشکیل داده‌اند که ریاست آن به عهده دکتر حشمتی،3 مدیرکل حقوقی وزارت کشور است. این کانون امیدوار است که به زودی بتواند حکومت را به دست بگیرد و انتخابات آینده را زیر نظر قرار دهد. تیمسار سپهبد کیا پس از آنکه از اینجانب اطمینان گرفت که موضوع فاش نخواهد شد، گفت مؤسس واقعی و باطنی کانون پژوهشهای علمی من می‌باشم و دکتر حشمتی دائماً با من محرمانه رابطه و تماس دارد. سپس تیمسار کیا از کشوی میز خودشان، نامه‌ای را بیرون آورد و ارائه کرد (نامه مزبور یک نسخه از پیشنهادات و گزارش‌های دکتر حشمتی بود که به عنوان پیشگاه مبارک شاهنشاه آریامهر نوشته شده و به امضاء رسیده بود و در آن نامه نظرات اصلاحی کانون منعکس شده بود). ایشان گفتند با این ترتیب اطمینان پیدا کردید که من ساکت ننشستم و اینگونه اجتماعات را به نام اشخاص دیگر به وجود می‌آورم و محیط سیاسی را آماده می‌کنم و در موقع مقتضی شخصاً و علناً وارد فعالیت سیاسی خواهم شد.
ضمناً اخیراً سپهبد کیا کتابی به نام (هزار و یک پند کیا) نوشته و تعدادی از آن را با دریافت (بهای هر جلد 20 ریال) به اینجانب دادند و تعداد دیگری هم در اختیار اینجانب قرار داد که به دوستان خود فروخته و بهای آن را پس از فروش به ایشان تسلیم نمایم.
سپهبد کیا یک جلد از کتاب مزبور را با جلد زیبای مخصوصی برای تقدیم به پیشگاه ملوکانه آماده کرده‌اند و گفتند به زودی تقدیم پیشگاه شاهنشاه خواهند کرد (یک جلد از کتاب مزبور را جهت استحضار به پیوست4 تقدیم می‌دارم) و نیز اظهار عقیده کردند که انتشار این کتاب موجب معروفیت بیشترشان خواهد شد و فعالیت‌های سیاسی نامبرده را در آتیه تسهیل خواهد کرد.
نظریه منبع .
خواهشمند است هرگونه اقدام درباره گزارش فوق با نظر 300 الف انجام شود.
توضیحات سند:
_1. در اصل: خلع.
2. کانون مترقی، تشکیلاتی بود که در سال‌های پایانی دهه 1330ش، در دوران گسترش حضور آمریکایی‌ها در ایران، با هدایت مستقیم گراتیان یاتسویچ، توسط حسنعلی منصور، پایه‌ریزی شد. اعضای این کانون، عموماً از مقامات عالی‌رتبه‌ی وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های مختلف حکومتی بودند، که یکی از آنها، امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر بعدی بود. حضور در انتخابات دوره‌ی 21 مجلس شورای ملی که با هماهنگی و نظر محمدرضا پهلوی صورت گرفت، تعداد قابل توجهی از اعضای کانون، از جمله حسنعلی منصور را با اکثریتی قابل توجه، راهی مجلس نمود.
3. کامبیز حشمتی، فرزند عباس میرزا، اهل خمین، در انتخابات دوره 24 کاندیدا بود که انتخاب نشد. وی که در رشته حقوق تحصیل کرده بود، دبیرکل کانون پژوهشهای علمی و اجتماعی بود، در 112 برگ نامه‌های خود و سخنرانی‌های کانون و یک نسخه پیام کانون را با هدف تقاضای تأمین بودجه، برای مجلس سنا ارسال کرد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی به اروپا رفت و رئیس انجمن وکلای دادگستری مستقل کشورهای اروپایی شد.
4. کتاب مورد اشاره به پیوست نبود.