مرکز بررسی اسناد تاریخی

صفحه قبل برو به صفحه

موضوع : سخنرانی آیت اله گلپایگانی

تاریخ سند: 3 دی 1348

موضوع : سخنرانی آیت اله گلپایگانی

متن سند:

از : 21 به : 316 شماره : 4005 /21 بسم اللّه الرحمن الرحیم ـ بعد از صلواۀ و مقدمه ـ علت حاضر نشدن به درس و نماز از جهت این بود که متأثر بودم و ناراحت بودم به طوری که حال درس گفتن نداشتم امروز هم حالم خوب نیست نظر داشتم به عنوان شخص خودم اظهار تأثر و تنفر از این پیش آمدها بنمایم چون انتظار نمی رفت که با مشهد مقدس قم اینگونه معامله بشود چنانچه این مطلب مدتها [نامفهوم ]بود و منهم به هر نحوی که ممکن بود اقدام کردم به لسان نصیحت به لسان خیرخواهی تذکراتی می دادم و به [نامفهوم] و خوب به یک نحوی تأخیر می افتاد بعضی اوقات هم طوری می شد که انسان امیدوار می شد که شاید به طور کلی از اینگونه مطالب نسبت به قم صرفنظر شود ولی از چندی قبل شاید یکی دو سال است که مأمورینی در قم پیدا شده اند که اینها یا اشتباها یا اشتباه دارند یا اشتباهکاری دارند و غالبا مطالبی که در قم واقع می شود نوعا برخلاف مصلحت مملکت و برخلاف مصلحت ملت واقع می شود و متأسفانه کسی هم نیست که در مقام بررسی برآید که ببیند منشأ این مطالب چیست که غالبا کارهایی واقع می شود که صلاح خود مملکت هم نیست از این جهت بنده روایتی که از پیغمبر اکرم وارد شده است همه آقایان می دانید که می فرماید.
جملات عربی.
چون که این مرکز فساد را که در قم افتتاح کردند مُعنون کرده اند به یک عنوان مکان مقدسی و به عنوان اینکه به تأیید خداوند سبحان محلی در قم از شده است که مرکز و مکان تربیت و تهذیب اخلاق و رشد فکری مملکت است و این معنی ممکن است اسباب اشتباه کاری بشود و بعضی مردم گول بخورند خیال بکنند که راستی این مرکز تربیت اخلاق است و مرکز تهذیب اخلاق است و مرکز رشد فکریست.
ناچار خواستم به این مقدار تأثر و تنفر تذکر بدهم مؤمنین و مسلمانان را که این نحوی که می گویند و عنوان می کنند نیست.
این مطلب معلوم است از جراید پیداست آنهایی هم که می دانند در هر شهری که این گونه مراکز زیاد بشود می دانند محصول این مراکز و نتیجه این مراکز به جز یاد دادن آدم کشی یاد دادن دزدی دیدید که بعضی نمایشاتی را که می دهند کاملاً یاد می دهند که چطور باید دزدی کرد و چطور دزدی کرده اند دزدهایی که خیلی طرّار بوده اند یاد دادن فحشا و منکرات منافیات عفت فاسد کردن جوان ها فاسد کردن دخترهای بیگناه فاسد کردن خانواده ها که بالاخره منجر می شود به خودکشی هایی که دخترهای جوان پسرهای جوان اینها خودکشی می کنند عشق و عشق بازی درست می شود آبروی خانواده ها ریخته می شود این محصول مراکز آنچه دیده شده است اینها بوده آیا تاکنون کسی شنیده است که یکی از مخترعین و نابغه ها از این مراکز بیرون آمده باشند کسی شنیده است که عابد زاهدی از این مراکز بیرون آمده باشد کسی شنیده است افراد فاسد زنهای همه جائی در این مراکز رفته باشند و توبه کرده باشند هیچ کس همچه چیزی شنیده است.
پس این واضح است که این اماکن، اماکن فساد است نه اماکن تهذیب اخلاق و محکم کردن اخلاق اگر رشد فکری را عبارت بدانیم از اینکه فکر انسان بشود مثل فکر حیوانات در شهوترانی یعنی همین طوری که حیوانات در شهوترانی خودشان پابند به جائی نیستند و هر جا متمکن باشند شهوت خود را اعمال می کنند اگر معنی اخلاق مهذب اینست محکم می شود این اخلاق اینجا خوب جائی است که هر کس دلش بخواهد علائق این را از خودش سلب کند و قیود انسانیت را از خودش سلب کند و متوسل به اخلاق و رفتار حیوانیت بشود محکم می شود اینجا اخلاق رشد پیدا می کند خیلی رشد فکری پیدا می شود لذا بنده غرض نداشتم که در این اظهار تنفرم یک مسئله اجتماعی را عنوان کنم غرضم این بود که شخصا اداء وظیفه کرده باشم و تکفیر که ـ جمله عربی ـ تکلیف خودم را اداء کرده باشم و لذا از هیچ یک از آقایان هم خواهش نکردم که در اینکار با من موافقت کنند.
نهایت بعضی از آقایان هم اکثر آقایان هم به واسطه علاقه مندی شخصی وقتی متوجه شدند آنها هم موافقت فرمودند و آنها هم تعطیل کردند و نماز را هم تعطیل کردند و درس را هم تعطیل کردند اشخاصی هم که ملاحظاتی داشتند که صلاح نمی دانستند موافقت بکنند به آنها هیچ اعتراضی نیست و از آقایان هم خواهش می کنم که به کسی اعتراضی نکنند چون من قصد اظهار تنفر شخصی داشتم نه اینکه غیر از خودم را هم مایل بودم! نه همه گونه غرضم بود شخص خودم بود و خواستم اظهار بکنم وظیفه خودم را حالا آقایان دیگری هم که همین وظیفه را برای خودشان احساس کردند آنها هم موافقت فرمودند و از آنها هم کمال تشکر و امتنان دارم و البته امید است که تا این مقدار ابراز تنفر از منکر منظور نظر امام زمان باشد و خداوند تعالی به آنها جزای خیر عنایت فرماید و آنهایی هم که صلاح نمی دانستند به هیچ وجه مورد اعتراض نیستند و از آقایان هم جدا خواهش می کنم که به کسی اعتراض نکنند چون من که غرض شخصی داشتم نه غرض نوعی.
این را نیز به این جهت است که نظر من نظر شخصی بود مطلب دیگر اینکه در این مدتی که عرض کردم یکی دو سال است خیلی در قم تشویق می کرد از برای بعضی مطالب که برخلاف مصلحت مملکت است، وقتی اصرار می کردیم که این مرکز فساد در قم نباشد دو جواب به ما می دادند که به خیال خودشان این جواب قانع کننده بود حالا من عرض می کنم و جوابش را هم عرض می کنم یک جوابشان این بود که می گفتند قم از مشهد محترم تر نیست، این مرکز فساد را در مشهد درست کردیم قم هم مثل مشهد.
آیا بینی و بین اله این جواب قانع کننده است.
مثلاً اگر در روز قیامت پیغمبر اکرم صلی اله و علیه و آله و سلّم از قاتلان حضرت سیدالشهدا سلام اله علیه مؤاخذه کند که چرا حسین را شهید کردید آنها جواب بدهند حسین که از علی محترم تر نبود، علی را شهید کردیم حسین هم مثل علی آیا پیغمبر قانع می شود با این جواب و خداوند تعالی قبول می فرماید.
این جواب را حالا آیا درست کردن این گونه مراکز فساد در مشهد مقدس خوبست که بگوئید چون آنجا درست شده اینجا هم می کنیم آیا این گونه مراکز فساد و اشباه او توهین به مقام مقدس حضرت ثامن الائمه نیست؟ اگر نیست و احترام آنجاست البته اینجا هم احترام دختر موسی ابن جعفر است این جواب که معلوم است قانع کننده نیست.
جواب دومشان این بود که شما چرا به ما می گوئید مرکز فساد درست نکنید شما مسلمانها را موعظه کنید تا نروند در مرکز فساد آیا می گذارند موعظه کنیم؟ اگر می گذارند موعظه کنیم موعظه می کنیم اما اگر یک واعظی اسم این مرکز فساد را ببرد یا یک مبلغی اسم این مرکز فساد را ببرد در معرض شکنجه و اذیت و ترس واقع بشود چه باید کرد فعلاً من آن مقداری که وظیفه شرعی خودم بود هم قبلاً با لسان نصیحت و بعد هم یک مقداری تشدد و بعد هم با این مقدار اظهار تنفر پیش خودم خیال می کنم وظیفه خودم را اداء کرده باشم حالا اگر تأثیر نکند خداوند عالم می فرماید ـ جمله عربی ـ اگر شما وظیفه را گفتید آنها عمل نکردند باید دیگر به خدا سپرد چیزی که بشود و مشغول وظیفه خود باشند و آن مقداری که متمکن می شوند چون خدا می فرمایند ـ جمله عربی ـ آن کسانی را که خدا می فرماید از کفار مستثنا شده اند کسانی هستند که عمل صالح به جا می آورند و به همدیگر وصیت به حق می کنند از آقایان خواهش دارم هر کس با هر کس معاشر هست سفارش کند که از این مرکز فساد اجتناب بکند خودش، زنش، دخترش فساد را در این شهر مقدس رواج ندهد و از مردمان شهر قم هم عرضی که دارم نسبت به آنها این است که از چند قرن پیش از این شاید از زمان ائمه سلام اله علیهم اجمعین این ارض مقدس قم و این اهل قم معروف بودند با اینکه دارای ولایت و مقام تشیع هستند و وضعی بود که امام علیه السلام به آنها پیغام می دادند و می فرمودند سلام اله علی اهل قم ـ جمله عربی ـ روایت مفصل است آقایان خودتان ملاحظه می فرمائید از این شهر مقدس خواهش دارم که همچنانی که از قرنهای پیش این شهر مفتخر بودند به خادمی محمد و آل محمد و مفتخر بودند به تشیع و مطلب طوری بود که هر یک از اولاد ائمه در شکنجه و عذاب بنی امیه و بنی عباس واقع می شدند پناه می آورند به این ارض مقدس و لذا می بینید که چقدر در قم امامزاده هست برای همین است که اهل قم همیشه اخلاص داشتند به ائمه سلام اله علیهم اجمعین و از آنها قدردانی می کردند و وفادار بودند نسبت به آنها و بعد هم تاریخ نشان می دهد که غالبا شهر قم شهر مقدسی بوده و نسبت به علماء و بزرگان اینها احترام می کردند و می بیند که چقدر از روات1 بزرگ مثل ذکریا ابن آدم مثل علی ابن ابراهیم مثل ابن بابویه و امثال اینها در این شهر مقدس مدفون هستند برای همین است که همیشه این شهر مقدس نسبت به ائمه سلام اله علیهم اجمعین و احادیث ائمه و حلال و حرام پیغمبر اکرم سلام اله علیه و آله اهمیت می دادند و احترام می گذاشتند تا مقداری هم که تاریخ نشان می دهد تا حالا اینها این افتخار را از خودشان سلب نکردند.
از 48 سال قبل هم که 49 سال قبل که بنده در خدمت مرحوم آیت اله العظمی استاد مرحوم آقای آقا شیخ عبدالکریم وارد این شهر شدیم تاکنون از اهل قم غیر وفا و غیر از خدمتگزاری و غیر از اظهار خلوص چیز دیگری ندیده ایم حالا هم از آنها توقع داریم که باز همان وفاداری را نسبت به آل محمد نگاهدارند.
همچنانی که همیشه علم تشیع در قم بلند بود علم اسلام در قم بلند بود حالا هم همین علم را نگاه بدارند بر پا اجمالاً شیعیان تمام دنیا چه مملکت ایران و چه خارج ایران همه نظرشان به اهل قم است که ببینند حالا که این مرکز فساد در قم درست شده آیا اهل قم چگونه از امتحان بیرون می آیند امیدوار هستم که همانجوری که در سابق وفادار بودند باز هم وفادار باشند و خودداری کنند و طوری رفتار کنند که همه دنیا بدانند که این اخباری که ائمه سلام اله علیهم نسبت به قم فرموده اند به موقع بوده است این اخباری را که این قدر در مدح قم سفارش فرموده اند و فرموده اند قم حرم، اهل بیت است اینها بدانند که همین طور بوده است که ائمه فرموده اند و اهل قم هم همینطور وفادار هستند و سفارش کنند که زن و بچه خودشان پسرهای خودشان جوانهای خودشان که در این مرکز فساد نروند نگاه هم به او نکنند نگاه هم به او نکنند حالا که بنا شد از ما متوقع موعظه هستند ما هم از مردم قم خواهش می کنیم که کاملاً مواظبت و مراقبت کنند و در این مرکز فساد نروند و نگاه نکنند و امیدوار هستم که خدای متعال به همه جزای خیر عنایت بفرمایند.
جمعیت الهی امین ـ و امیدوار هستم که خدا همه را موفق بدارد که خوب از امتحان بیرون بیایند الهی امین و ضمنا در هر عصری خداوند عالم انسان را به یک نحوی امتحان می کنند حالا در این عصر هم یکی از امتحانها این است چنانچه باز هم از مصادر امور انتظار می رود که تجدیدنظر بفرمایند تأمل کنند ببینند صلاح هست تمام مؤمنینی که در این شهر مقدس وارد می شوند از برای عبادت و تقرب به خداوند عالم به نگاه کردن به این مرکز فساد قلوبشان جریحه دار بشود و بیایند خدمت حضرت معصومه سلام اله علیها گریه بکنند که چطور شده است که مردم اینجا را این طور کرده اند و با آن ـ نامفهوم ـ انتظار می رود باز هم تأمل کنند تجدیدنظر کنند ببینند صلاح نیست که تمام شیعیان و تمام مسلمین دنیا که در این شهری که به منزله چهارسوق ایران است و الآن هم که تمام دنیا رابطه دارند با همه آمد و شد از تمام شهرها در اینجا هست مسلمین سایر ممالک هم در قم می آیند تأمل کنند ببینند صلاح نیست این طور قلوب اینها را جریحه دار کنند یقین داشته باشند که مسلمینی که می آیند اینجا وقتی این مرکز را می بینند دعا به آنها نمی کنند خوشوقت نمی شوند که بگویند عجب مملکت مترقی که در محل عبادتگاهش این گونه مراکز ایجاد کردند یقین داشته باشند اوقاتشان تلخ می شود این به منزله این است که مثلاً در حرم امیرالمؤمنین کسی این را درست بکند قطعا تمام مردم دنیا حتی کفر وقتی می آیند می بینند مناسب نیست با این شهر پس از آنها هم باز انتظار می رود توقع داریم خواهش داریم تأمل کنند فکر کنند ببینند صلاح خودشان هست که قلوب مسلمانان را به واسطه یک همچه مرکز فسادی جریحه دار کنند و مجروح کنند.
قلوبشان را اگر صلاح نیست بردارند به جائی هم ضرر نمی خورد.
حالا بعد هم هزار کار می کنند که وقتی دیدند صلاح نیست تغییر بدهند هزار قانون جعل می کنند وقتی دیدند صلاح نیست تغییر می دهند این مسئله شکست نیست.
برای آنها بلکه فتح است برای آنها که وقتی مطلب صحیح را تأمل کردند و تعقل کردند مطابقش عمل کردند این حاکی از این است که عاقل هستند حاکی از این است که خیرخواه هستند تأمل کنند باز هم خواهش می کنیم ادامه ندهند این مرکز فساد را و برچینند مطلب دیگر اینکه به قمی ها که سفارش کردم که در مرکز فساد نروید برای این علاوه بر این معنا که این یک مرکز فسادی است اصلاً این جهتی نیست در خصوص این مکان در این زمان علاوه بر خودش که مفسده دارد این یک طریقتی دارد موضوعیت ندارد خودش در اینجا در ایران مثل این سینما زیاد است حالا همچی نبود که مملکتتان برای نداشتن این سینما ناقص باشد این یک طریقتی دارد از برای مطروح کردن مبارزه با مقدسات الهی مطروح کردن مبارزه با روحانیت و هتک روحانیت از این جهت هر کسی باید بیشتر اهمیت بدهد که در اینجا نرد و هر کس باید بیشتر اهمیت بدهد اگر می خواهد برود جاهای دیگر در این مرکز فساد قم را نرود چون اینجا خصوصیتی دارد مثل این می ماند که هر کس برود اینجا آن هم می خواهد با حضرت معصومه جنگ کند آن هم می خواهد با روحانیت جنگ کند می خواهد به چشم حضرت معصومه بنمایاند که من همانم که اعتنا به تو ندارم اعتنا به پدر تو ندارم اعتنا به جد تو ندارم آن چیزهایی را که آن ها گفته اند نباید کرد آن مفاسد را ما می خواهیم جلوتر عملی کنیم مثل اینکه مثلاً در مجلس یزید شراب را می آورد و در جلو ائمه می ریخت سر حسین ابن علی این معنایش این نبود که ما بخواهیم از شراب اجتناب نکنیم می خواست حالی کند که او که جدّت گفته حرام است من حالا می خواهم بیاورم بسر تو بریزم که بدونی اعتنا به جدّت نمی کنم این سینمای اینجا اینجوری است و اگر بخواهم باز هم تشریح کنم حکم قدح را دارد ـ نامفهوم ـ حالا از خودتان خواهش می کنم که با این خصوصیات تجدیدنظر بکنید و رفع این گونه مسائل را از قم که شهر مقدس است بفرمائید این برای آنها و از آقایان خواهش می کنم که هیچ گاه کاری که برخلاف امنیت مملکت است صورت ندهند و رویه همیشه رویه اعتدال باشد لکن همینطوری که عرض کردم منکر را آدم باید عملاً ازش اجتناب کند قلبا اجتناب کند نظرا اجتناب کند به طوری که این را یک چیز عادی حسابش نکند.
خدایا این حوزه علمیه را از همه آفات مصون نگهدار.
جمعیت : الهی امین.
خدایا به محمد و آل محمد این [سربازان] امام زمان را توفیق عطا بفرما جمعیت : الهی امین ـ به حدی من امسال خوشوقت شدم از این گزارشاتی که می آید از اطراف که آقایان تشریف می برند بعضیها در یک مکانهایی تشریف برده اند که اصلاً به خدا اعتقاد نداشته اند به پیغمبر اعتقاد نداشته اند مسجدها را برداشته بودند مراکز دیگر کرده بودند بعد می گفتند نعوذ باللّه در مدت این یک ماه اینها را مسلمان کردند به خدا و پیغمبر معتقد کردند گزارشاتی می رسد که اگر فرصت باشد این گزارشات به چشم آقایان بخورد می بینید که اینها چقدر در این زمان سخت تبلیغات صحیح می کنند خدایا به محمد و آل محمد نظر امام زمان را از ما برنگردان جمعیت : الهی امین.
خدایا توفیق بده همچنان که پیغمبر فرمود به آن اشخاصی که از جهاد برگشته بودند فرمود شما از جهاد اصغر برگشتید حالا علیکم به جهاد اکبر.
عرض کردند یا رسول اله جهاد اکبر کدام است [؟ ]فرمود جهاد با نفس متوقعم از آقایان که حالا که از جهاد برگشتند حقیقتا این مسافرتها در این زمان حکم جهاد را دارد حالا که از این جهاد اصغر برگشتید علیکم به جهاد اکبر ـ نامفهوم ـ با خواهش نفسانی باید مبارزه کرد و در مقام تکمیل نفس هم برآئید که انشاءاله این زحماتی را که می کشید به نتیجه کامل برسد.
خداوند همه شما را از یاوران آن حضرت قرار دهد.
جمعیت : الهی امین والسلام علیکم.
2 نظریه رهبر عملیات : مفاد گزارش صحت دارد.
ارم نظریه امنیت داخلی : مفاد گزارش صحیح و مورد تأیید است.
آیت اله گلپایگانی جز اظهار وجود و بهره برداری کردن هدف دیگری ندارد.
زیرا این نوع سخنرانیها بایستی قبل از تأسیس سینما می شد و از طرفی هدف گلپایگانی مبارزه شدید با شریعتمداری است و در حال حاضر این اختلافات فزونی گرفته و با اینکه از مفاد بیانات گلپایگانی تحریک ـ مخالفت و تخریب و مشوب نمودن اذهان عمومی و نقاضت کاملاً پیدا و تضعیف و اهانت به مأمورین نیز مشهود است هیچ گونه عکس العملی به مصلحت نمی باشد و تردیدی نیست که در مواقع ضروری اقدامات و فعالیتهای وی در نطفه خفه و خنثی خواهد شد و در حال حاضر بایستی از وجود این اختلافات بین آیات بهره برداریهای لازم به عمل آید.
رئیس ساواک ـ گلپایگانی تا به حال آنچه اقدام مقتضی که برایش مقدور بوده نموده و دیگر هیچ عملی قادر نیست انجام دهد و کار سینما تمام شده و روز به روز بر تعداد تماشاچیان افزوده می شود.
آنچه قابل بررسی است اختلافات شدید که به مناسبت تعطیل درس و نماز بین این دو نفر یعنی با شریعتمداری بروز نموده و ساواک در نظر دارد حداکثر استفاده را بنماید.
مهران