تاریخ سند: 20 بهمن 1357
متن سند:
گزارش وقایع و حوادث حوزه فرمانداری نظامی تهران و حومه
مدت : از ساعت 0800 روز 20 /11 /1357 الی ساعت 1700 روز 20 /11 /1357
1ـ برابر گزارش گارد شاهنشاهی
روز 19 /11 /1357 سرباز وظیفه عزیزاله یزدانی گماشته مرحوم سرهنگ کوثر جمعی گارد شاهنشاهی خودرو پیکان شماره 92239 تهران ع دولوکس کرم رنگ مدل 1357 افسر مذکور را ربوده و با لباس غیر نظامی به بجنورد گریخته است.
(مراتب به ژاندارمری ک ش و شهربانی ک ـ ش و دژبان مرکز اعلام گردید)
2ـ برابر گزارش فرمانداری نظامی منطقه 1
الف ـ چهار نفر غیر نظامی مشروحه زیر در مورخه 19 /11 /1357 به همافر دوم مهدی علی آبادی جمعی پایگاه یکم شکاری گردان نگهداری مراجعه و از مشارالیه میخواهند که
همبستگی خود را با روح اله خمینی اعلام و در راه پیمائی مورخه 19 /11 /1357 شرکت و از
دولت بازرگان پشتیبانی نماید که همافر مذکور از قبول پیشنهاد آنها خودداری و غیر نظامیان
مذکور با کمک اهالی محل به همافر نامبرده بالا و برادرش بنام علی علی آبادی حمله ور با چاقو آنان را مجروح مینمایند که چهار نفر افراد حمله ور دستگیر و مسئله تحت رسیدگی است.
الف ـ سید کمال مصطفوی ب ـ حسین حیدری ـ پ ـ تهرانی ـ ت ـ ولی
نظریه : بنظر میرسد عناصر اخلالگر در مرحله بعدی به منازل افسران و
درجه داران نیروی های مسلح مراجعه و چنین عملی را انجام دهند.
ب ـ اعلامیه مشروحه زیر در منطقه 1 پخش شده است.
اگر همه عزیزانمان را در خاک بغلطانند ـ اگر با پای برهنه در روی برف زمستانی
مرا برژه وا دارند ـ اگر برای تبعید مرا به ظفار فرستند و اگر در آخر بجوخه اعدام بسپارند به امام قسم که بروی برادرانم آتش نخواهم گشود.
پ ـ در ساعت 1120 روز جاری شخصی بنام عین اله دارایی که تعدادی در حدود یکصد قطعه اسکناس پنجهزار ریالی چاپ شده ملصق بعکس خمینی در خیابان فرح آباد ژاله میفروخته مقارن ساعت 1130 نیز شخص دیگری بنام محمد محمدخانی که حدود پنجاه و هشت قطعه اسکناس پنجهزار ریالی ملصق بعکس خمینی را در میدان بهارستان میفروخته بوسیله مأمورین فرمانداری نظامی دستگیر شدند پس از تشکیل پرونده به باغشاه اعزام خواهند شد.
3ـ برابر گزارش فرمانداری منطقه 2 فرمانداری نظامی در ساعت 0930 روز جاری تعدادی حدود 100 نفر مخالف قانون اساسی تظاهرات ضد ملی نموده و خودروهای طرفداران
قانون اساسی را پنچر نموده و یا شیشه های آنها را شکستند و سپس در کف خیابان بعنوان مخالفت با قانون اساسی نشستند که به مأمورین فرمانداری نظامی اعلام گردید نسبت به
متفرق کردن آنها اقدام نماید.
1
4ـ برابر گزارش فرماندارینظامی منطقه 4
الف ـ در ساعت 1025 روز جاری در دروازه دولت بین مخالفین و موافقین قانون اساسی درگیری ایجاد شد که با استعمال گاز اشک آور متفرق گردیدند.
ب ـ در ساعت 1200 اتومبیل مزدا قرمز رنگ بدون پلاک با چهار نفر سرنشین زن مسلح بطرف مأمورین پلیس تیراندازی نموده سپس از سعدی شمالی بطرف جنوب متواری گردیدند که مراتب به پلیس تهران جهت تعقیب و دستگیری متجاوزین ابلاغ گردید.
5ـ برابر گزارش افسر شناسائی هوائی
الف ـ در ساعت 1000 روز جاری تعدادی در حدود 30000 الی 40000 نفر از طرفداران قانون اساسی در ورزشگاه امجدیه اجتماع نموده بودند.
2
ب ـ در ساعت 1000 تعداد 30000 نفر در دانشگاه تهران اجتماع نموده بودند و
تعداد زیادی تاکسی در میدان 24 اسفند در حال رژه رفتن بودند.
3
6ـ برابر گزارش ضد اطلاعات
در ساعت 1017 در نزدیکی سفارت آمریکا تعدادی به طرفداری از خمینی
اجتماع نموده و شعار میدادند که گروهبانیکم مرتضی تقی زاده رسته پیاده جمعی
کرمانشاه که از مأمورین فرمانداری نظامی میباشد به مردم اظهار میدارد ما نوکر
خمینی هستیم و مردم را بطرف امجدیه هدایت می نماید که این اجتماع توسط
پرتاب گاز اشک آور از طرف مأمور دیگر فرمانداری نظامی متفرق میگردند.
7ـ برابر گزارش بخش 7 دژبان مرکز در ساعت 1030 روز جاری جمعیتی در
حدود 10000 الی 20000 هزار نفر در دانشگاه تهران اجتماع نموده و مهندس مهدی بازرگان برای نامبردگان سخنرانی مینموده است.
8ـ برابر اعلام آقای دکتر هوشیار (با نام مستعار) یکی از پزشکان که سابقا استاد دانشگاه تهران بوده و در بیمارستان پهلوی در قسمت پاتالوژی تدریس میکرده در یک مهمانی
خانوادگی اظهار داشته مقدار متنابهی اسلحه و مهمات در زیر زمینها و سردخانه بیمارستان پهلوی نگاهداری شده و با استفاده از آمبولانس های اورژانس اسلحه وارد و یا در مکان های یگر توزیع میشود حتی تعدادی افراد مسلح از این سلاحها شبانه روز نگاهداری می نماید.
(مراتب جهت تعیین صحت سقم قضیه بسازمان تهران اعلام گردید.)
معاون و رئیس ستاد فرمانداری نظامی تهران و حومه ـ سرلشگر رضا ناجی
20 /11 /1357
توضیحات سند:
1ـ پیش از ظهر امروز (20 /11 /57) «طرفداران قانون اساسی در سالن بدمینتون و چمن زمین شماره یک امجدیه اجتماع کردند.
در این مراسم سخنرانان در زمینه دفاع از قانون اساسی صحبت کردند.
گزارش حاکی است که هزاران نفر از مردم تهران گرداگرد ورزشگاه امجدیه علیه
طرفداران قانون اساسی تظاهر نمودند که با وساطت ماموران انتظامی متفرق شدند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس تعداد طرفداران قانون اساسی را در این گردهم آیی 20 هزار تن و
خبرگزاری فرانسه بین 5 تا 10 هزار نفر و خبرگزاری رویتر هزاران تن ذکر کرده اند.
» (بولتن
خبرگزاری پارس، ش 314، صص 5 و 6)
2ـ طرفداران سلطنت شاه به اسم حمایت از قانون اساسی در امجدیه گرد هم آمدند و در پایان مراسم خود قطعنامه ای نیز خواندند.
«در قطعنامه از دولت اجرای کامل و دقیق قانون
اساسی و از بختیار حفظ سنگر خود به عنوان پاسدار قانون اساسی خواسته شد.
»
(اطلاعات، ش 15781، ص 8)
3-اجتماع دانشگاه تهران برای شنیدن سخنرانی مهندس بازرگان بود.
بازرگان در سخنان خود «برنامه دولت انقلابی را در 6 ماده اعلام داشت...
1ـ احراز و انتقال قدرت 2ـ ارائه و اثبات
قانونیت (رفراندوم) 3ـ احیا و اداره و اصلاح مملکت 4ـ انتخابات مجلس مؤسسان و
ارجاع به آراء عمومی برای تدوین و تصویب قانون اساسی جدید 5ـ انتخابات مجلس
شورای ملی 6ـ استعفا و تحویل کار به رئیس جمهوری و به دولت رسمی بعدی.
» این مراسم
یک ساعت و نیم طول کشید.
(اطلاعات، ش 15781، ص 7)
البته یک اجتماع دیگر نیز امروز (20 /11 /57) در دانشگاه تهران بر پا شد که از طرف سازمان چریکهای فدایی خلق بود اما ظاهرا جای شان را به مهندس بازرگان دادند تا با مردم سخن بگوید.
(از سید ضیاء تا بختیار، ص 919)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 25 صفحه 374