تاریخ سند: 2 بهمن 1338
موضوع : دکتر فروتن
متن سند:
به : اداره کل سوم جهت اطلاع
شماره : 241 /1 /2 (ف ـ ب)
اطلاع واصله حاکیست : چندی پیش دکتر فروتن مسافرتی به وین می نماید، در
بدو ورود در منزل کاظم ثقفی1 شوهر خواهرش اقامت داشته و بعد در هتل Estate
سکنی میکند.
نامبرده فعالیت زیادی در مورد حزب و تشکیلات حزبی نداشته بلکه
سعی او در این بود که ناراضیان و افرادی را که از پشت پرده آهنین آمده بودند
امیدوار ساخته و بدین وسیله
شکافی را که بین افراد حزب
به وجود آمده از بین ببرد از
جمله این افراد خانم سرهنگ
معدوم مبشری را باید نام برد،
با وجود ملاقاتی که در چند
جلسه بین نامبرده و دکتر
فروتن به عمل آمد معهذا دکتر
فروتن نتوانست خانم مبشری
را راضی سازد، در نتیجه خانم
نامبرده به آلمان شرقی
بازگشت.
مأموریت دیگر
دکتر فروتن رفع اختلاف و دو
دستگی بین افراد حزبی مقیم
وین بود که از جمله می توان
اختلاف بین ثقفی و لنکرانی را
ذکر کرد، با وجود اینکه هر دو نفر فوق اظهار دوستی و صمیمیت نسبت به یکدیگر
می کنند معهذا کدورتی زیاد بین این دو نفر هست که دکتر فروتن با تمام کوششی که
می کرد موفق به رفع اختلاف بین دو نفر فوق الذکر نگردید.
نظریه مأمور : دکتر
فروتن نمی توانست برای بازرسی یا مأموریت حزبی وارد وین شده باشد زیرا
بستگی بین او و ثقفی مانع از این عمل می گردید.
در پرونده نامبردگان مشروحه فوق
گذارده شود در اینصورت فعلاً بایگانی شود12 /11 /38 رونوشت به سوابق دیگر ضمیمه
شد...
.
17 /7 محترما به عرض می رساند 12 /11 /37
توضیحات سند:
1ـ کاظم ثقفی فرزند محمد علی
در سال 1322 به عضویت حزب
توده درآمده و شروع به فعالیت
در بین دبیران و آموزگاران
دبیرستانهای تهران می نماید.
در سال 1325 رئیس دفتر دکتر
کشاورزی یکی از وزرای
کابینه قوام بوده است و در سال
1327 به اتهام فعالیت های
مضره مدتی بازداشت گردیده
است.
او متعاقبا در سال 1329
به عنوان مسئول کمیته فرهنگیان
توده ای فعالیت داشته و سپس به
عنوان عضو کمیته تبلیغات حزب
که تحت مسئولیت دکتر فروتن
بوده است، انتخاب می گردد.
وی
همچنین مسئولیت کمیته
اعتصابات فرهنگیان را عهده دار
بود و کلیه اعتصاباتی که در سال
30ـ31 در فرهنگ انجام
می گرفته را برنامه ریزی
می کرده است و متعاقب آن به
همین دلائل از کار برکنار
می گردد.
وی سپس در سال
1332 از طرف حزب توده با
سمت نماینده صلح به وین اعزام
گشته و از آن تاریخ در اطریش
اقامت و در بین دانشجویان آن
کشور به فعالیت می پردازد.
او
همچنین در سال 1955 در
کنفرانس استکهلم و در سال
1957 در فستیوال مسکو
شرکت می نماید.
مشارالیه
مسئول تشکیلات حزبی ایرانیان
مقیم اطریش بوده است و همواره
با مصطفی لنکرانی که او هم در
اطریش سکونت داشته اختلاف
داشته است.
همسر او به نام
مهین دخت فروتن، خواهرزاده
دکتر فروتن از اعضاء کمیته
مرکزی حزب توده و از اعضاء
فعال در تشکیلات زمان حزب
توده بوده است.
نامبرده در سال
1350 از حزب اخراج می گردد
و به دنبال مقاله ای که در شماره
7 ماهنامه مردم سال 1350 بر
علیه او نوشته شده بود، چنین
می نویسد : «بنا به دلایلی
مدتهاست که مرا با رهبران
ساختگی و مزدوران اجنبی سر و
کاری نیست.
افرادی که ایران را
ترک کرده و به عنوان پناهنده و
مهاجر بدون هیچ گونه استقلال و
آزادی در کشورهای خارجی
مقیم گشته و کمترین تأثیری در
سرنوشت مردم ندارند».
و ادامه
می دهد : «نمونه ای کوچک،
روش کار چند نفریست که در
حصار کشورهای سوسیالیستی
در امن و امان با داشتن
امتیازات فراوان به سر می برند
و از نظر پنهان کاری به نام های
مستعار توسل جسته اند و هر
چند وقت به بهانه فعالیت حزبی،
ولی در واقع برای گشت و
سیاحت و به روایتی تجارت و
گذراندن چند روزی در خلوت
به طرقی نامعلوم به کشورهای
غرب اروپا مسافرت می کنند.
»
(اسناد ساواک ـ پرونده های
انفرادی).
منبع:
کتاب
چپ در ایران - کادرهای حزب توده به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 211