تاریخ سند: 5 اسفند 1336
موضوع: پخش اعلامیه
متن سند:
سند شماره ۲۵۰
به: ۳۲۳ تاریخ: 5 /12 /36
از: 10 ه 2 شماره: 11408
موضوع: پخش اعلامیه
روز 2 /12 /36 تعدادی اعلامیههای دستنویس در دانشگاه اصفهان پخش که در آن ذکر گردیده، به مناسبت وقایع اخیر تبریز1 از این هفته دانشگاه اصفهان تعطیل میشود و در بعضی از اعلامیهها2 نیز ذکر گردیده، روز یکشنبه آینده به مناسبت وقایع تبریز دانشگاه تعطیل میشود و اعلامیههای تحریکآمیز دیگری نیز پخش گردیده است.
نظریه شنبه: اعلامیههای مذکور بیشتر از طرف اشخاصی پخش گردیده که دارای افکار انحرافی کمونیستی هستند.
نظریه یکشنبه: مفاد خبر و نظریه شنبه مورد تأیید است. راستگو
نظریه چهارشنبه: مفاد گزارش مورد تأیید است. الهام
نظریه جمعه: نظریه چهارشنبه مورد تأیید است. پژواک
نظریه ۱۰ ه: به امنیت داخلی دستور داده شد، نسبت به شناسایی نویسنده اعلامیهها اقدام و نتیجه را گزارش نمایند. ضمناً شهربانی اصفهان در جریان امر قرار گرفت.
نیک سیرت
تابش
توضیحات سند:
1- واقعه تبریز: آفتاب سرخ یکشنبه ۲۹ بهمن تازه دمیده بود که مردم تبریز دسته دسته برای حضور در مساجد به راه افتادند. کلاسهای دانشگاه تبریز و همچنین بازار تبریز متراکم شد و در حالی که دهانه بازار به دستور سپهبد آزموده استاندار آذربایجان شرقی به وسیله مأموران، تحت فرماندهی رئیس کلانتری ۶ تبریز بسته شده بود تا از ورود مردم به مسجد جلوگیری شود، هر لحظه بر جمعیت حاضر افزوده میشد. دقایقی بیش به ساعت ۱۰ صبح نمانده بود که رئیس کلانتری ۶ ضمن توهین به مقدسات مردم مسلمان، به آنها حمله کرده اسلحه گشود و چند نفر را مجروح کرد. مردم خشمگین به سوی خیابانها هجوم آوردند و از ساعت ۱۰ صبح تا ۲ بعد از ظهر ۷۳ شعبه بانک، ۹ سینما، ۶ اتومبیل دولتی، ۲۲ مرکز فساد، تعداد زیادی از مغازههای مشروب فروشی و همچنین ساختمان حزب رستاخیز توسط تظاهر کنندگان به آتش کشیده شد. به گزارش آتشنشانی تبریز، ۱۳۴ نقطۀ شهر در آتش سوخت و دو افسر و ۹ نفر مجروح شدند، ساعت ۳ بعد از ظهر، قوای کمکی رژیم وارد صحنه شد و با استقرار آن و نیز تاریک شدن هوا مردم به خانههای خود بازگشتند. در جریان این حرکت اسلامی و بر اثر حمله مأموران به تظاهرات، تعدادی زخمی شدند. شمار مجروحین به حدی بود که در بیمارستانهای تبریز برای مداوای آنان جای کافی نبود و راهروها و راه پلههای بیمارستانها نیز انباشته از مجروحین بود که زیر نظر مأموران ساواک قرار داشتند. رژیم شاه بعدها با تناقض گویی تعداد کشته شدگان را ۶ نفر ذکر کرد اما شاهدان عینی تعداد شهدا را ۶۰۰ نفر میدانستند.
امام خمینی پس از آگاهی از فاجعه خونین ۲۹ بهمن تبریز علاوه بر نطق کوبندهای که ایراد فرمودند، پیام مهمی نیز به همین مناسبت در 8 /12 /56 خطاب به مردم آذربایجان فرستادند.
ر. ک: کوثر، جلد اول، ص ۳۴۲ - ۳۴۳
2- متن اعلامیه منتشره به شرح زیر است:
این بار نمایش با عظمت جانبازی ملت غیور ایران در صحنه تبریز اتفاق افتاد. آری، بار دیگر خلق مسلمان ایران در راه احیای قوانین آزادیبخش اسلام، فریاد کوبنده خویش را بر ضد جنایتهای وحشتناک و ضد انسانی رژیم از حلقوم مقدس خویش در شهر تبریز برآورد، تا ثابت کند که هرگز تن به پستی و بردگی نخواهد داد اما رژیم خائن با رگبارهای مسلسل که همچنان قلب کودکان و نوجوانان و زنان و مردان را سوراخ سوراخ مینمود جواب داد. آری، بار دیگر در روز شنبه ۲۹ بهمن صحنه خونین قم در تبریز تکرار گردید، اما نه مثل قم، بلکه به مراتب فجیعتر و وحشیانهتر، و صدها نفر از فرزندان راستین اسلام را در خون خود غلطاند و با اعلام سپری شدن عمر رژیم سفاک بر بوستان اسلام گلهای سرخ فراوان دیگری افزود. با نهایت تنفر وانزجار خویش را از اعمال وحشتناک رژیم اعلام داشته، و در این هفته کلاسهای درس را تعطیل اعلام میداریم.
پاینده و پیروز باد مجاهدتهای خلق انقلابی مسلمان ایران در راه احیای اسلام راستین.
سرنگون باد رژیم جبار پهلوی دانشجویان دانشگاه اصفهان
ر. ک: ضمیمه شماره 5
3- سران ساواک مرکز با تحلیلهای مختلف سعی در نشان دادن این نظریه بودند که گرداننده اصلی نهضت اسلامی ایران، کمونیستها هستند و همین امر باعث شده بود که کارمندان جزء ساواک نیز این تحلیل را باور نمایند.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان اصفهان، کتاب 1 صفحه 337