تاریخ سند: 29 اردیبهشت 1348
موضوع : مجلس شورای ملی
متن سند:
به : 327
از : 20 / ه / 8 شماره : 24527 /20 ه 8
ساعت 0900 صبح روز یکشنبه 28 /2 /48
جلسه خصوصی مجلس شورای ملی بنا به
تقاضای آقای هویدا نخست وزیر تشکیل
گردید.
در این جلسه آقای نخست وزیر مشروحا
درباره مذاکرات نفت و مسافرت خود به آلمان
و پاکستان به مجلس اطلاعاتی داد و مخصوصا
تاکید کرد که باید این اطلاعات مکتوم بماند و
محرمانه تلقی شود.
آقای هویدا درباره مذاکرات نفت گفت نه تنها
ما توانستیم نظر شاهنشاه و دولت را درباره
تامین مبلغ /1000 ملیون دلار در سال 48 بابت فروش نفت به کنسرسیوم بقبولانیم بلکه آنها
قبول کرده اند که به جای 1000 ملیون دلار مبلغ 1012 ملیون دلار در سال 48 به ما بپردازند.
هویدا به طور شوخی افزود علت اینکه آنها حتی قبول کرده اند 12 ملیون دلار بیشتر بدهند
برای این بوده که حرف ما درست درنیاید.
زیرا آنها گفته بودند امکان ندارد که ما با مبلغ 1000
ملیون دلار مورد تقاضای دولت ایران موافقت کنیم.
هویدا در ضمن صحبت های خود از دکتر
اقبال و روسای شرکت ملی نفت ایران که با آماده کردن آمارهای دقیق بهانه های کنسرسیوم را
خنثی ساخته اند مشروحا تشکر و قدردانی کرد.
در مورد نتیجه ثمربخش مذاکرات نفت و علت اینکه نباید موضوع در خارج درز کند.
هویدا اظهار
نمود اگر به طور دقیق کشورهای عربی نفت خیز در خاورمیانه بفهمند که ما با کنسرسیوم
موافقت کرده ایم ممکن است آنها هم شرکت های نفتی را تحت فشار قرار دهند و در نتیجه
شرکت های مزبور نتوانند آنطور که باید سهم ما را بالا ببرند و در مورد مبلغ 1012 ملیون دلار
باید گفته شود که در حدود 900 ملیون دلار سهم واقعی یا از فروش در سال 48 است ولی برای
اینکه سهم ما برای اجرای طرحهای عمرانی به هزار ملیون برسد کنسرسیوم موافقت کرده که
بقیه مبلغ را به طور وام بدون سود در اختیار
دولت ایران بگذارد که در واقع نتیجه برای ایران
یکی خواهد بود.
آقای هویدا درباره سیاست آینده نفتی ایران
گفت این صحیح نیست که ما نفت خود را همیشه
بگذاریم خارجی ببرد و آنگاه برای ازدیاد منافع
هر سال برویم و دست به دامن آنها بشویم و روی
همین نظریه من (هویدا) به آلمان مسافرت
کردم و ضمن مذاکرات با صدراعظم آلمان از
سرمایه داران آن کشور خواستم که بیایند و در
استخراج و حمل [و]نقل و تصفیه و فروش نفت با
ما مشارکت نمایند و ما حالا فقط نفت خام
می فروشیم ولی با توافقی که با آلمان ها شده
است ما در تمام مراحل استخراج و حمل و نقل و
تصفیه و فروش نفت با آنها شریک خواهیم بود
یعنی به طور مثال متفقا در حفر چاههای نفت اقدام می کنیم و سپس نفت را در کشتی هایی که
متعلق به شرکت ملی نفت و آلمانهاست به آلمان حمل می کنیم و سپس در پالایشگاهی که متعلق به
آلمان و ایران است نفت را تصفیه می کنیم و آنگاه نفت را در پمپ بنزینی که متعلق به ایران و آلمان
است می فروشیم و در واقع در تمام جریان نفت از استخراج تا اینکه بدست مصرف کننده برسد با هم
مشارکت خواهیم داشت.
در صورتی که حالا این طور نیست و ما فقط نفت خام را در بندر تحویل
شرکت های بزرگ نفتی می دهیم و آنها تمام بقیه عملیات مربوط به نفت را انجام می دهند و منافع
سرشاری به تنهایی می برند و ایران از آن منافع محروم است.
آقای هویدا اضافه نمود البته تمام این اعتقادی که دنیا به ایران دارد مربوط به ثبات سیاست ماست
وگرنه سرمایه داران هیچ کشوری حاضر نبودند پول خود را به مخاطره بیاندازند و در همین سفر
آلمان در حدود مبلغ 200 ملیون دلار اعتبار بدون اینکه دولت ایران تقاضا کند و یا اصراری داشته
باشد به بانک مرکزی ایران از طرف آلمان داده شده و این نشانه اعتماد و اطمینان سرمایه داران
خارج به مملکت ما است.
در مورد دورنمای آینده نفتی.
آقای هویدا گفت طی مذاکراتی که با دولت ترکیه شده است مخصوصا
بعد از بسته شدن کانال سوئز و مشکلاتی که در
راه حمل سریع نفت به اروپا پیش آمده قرار شده
است که با موافقت ترکیه ما یک لوله نفت از
جنوب ایران به ترکیه بکشیم و در یکی از بنادر
ترکیه در مدیترانه نفت را برای فروش به
بازارهای اروپا عرضه کنیم و در این زمینه نیز
کارشناسان مشغول مطالعه هستند و امید است
نتیجه مطلوب حاصل شود.
در مورد سفر به پاکستان آقای هویدا افزود که
مردم و دولت پاکستان به ایران و شاهنشاه ایران
علاقه زیادی دارند و این علاقه را در مسافرت
اخیر و بخصوص احترامات زیادی که نسبت به
ایشان شده به خوبی مشاهده کرده است و در
یکی از جلسات ژنرال یحیی خان حتی اظهار
نموده که ایرانی و قزلباش است و همسرش نیز
بختیاری است و متعاقب آن اغلب رجال حاضر در جلسه به نحوی از انحا می خواسته اند ثابت کنند
که رگ و ریشه ایرانی دارند و تمام این موفقیت های دولت و ملت ایران مرهون راهنمائیهای حکیمانه
شاهنشاه می باشد.
بعد از بیانات آقای هویدا رامبد لیدر فراکسیون پارلمانی حزب مردم طی بیاناتی از موفقیت های
دولت تقدیر و تمجید کرد و به دولت درباره مذاکرات نفت و پیشرفتهایی که شده است تبریک گفت و
اظهار داشت که در این گونه موارد تمام احزاب از اقلیت و اکثریت و تمام ملت ایران پشتیبان دولت
هستند.
رامبد در مورد نحوه اجرای برنامه های عمرانی و هزینه ها گفت که دولت نباید بگذارد اسراف
و تبذیر شود و وجوهی که از نفت بدست می آید حیف و میل شود.
رامبد همچنین در مورد سیاست
تبلیغات دولت در برابر روش عراق از دولت انتقاد کرد و گفت از اینکه ما جواب آنها را در مطبوعات و
رادیو نمی دهیم ولی مظالم آنها را منعکس می کنیم دولت اشتباه می کند و ما باید به آنها بگوئیم که
مثلاً در فلان مورد حق با ما است و خلاصه نباید دستگاه تبلیغاتی.
ساکت بماند.
نظریه 20 / ه / 8 : صحت خبر درباره مذاکرات انجام شده به شرح فوق مورد تایید است.
بارز
آقای جریان بررسی ـ بهره برداری
منبع:
کتاب
امیر عباس هویدا به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 506