موضوع: آیت اله کمالوند
تاریخ سند: 15 تیر 1342
موضوع: آیت اله کمالوند
متن سند:
شماره: 1641 فرستنده: ساواک لرستان گیرنده: تیمسار ریاست ساواک ( اداره کل سوم) محترماً به عرض عالی می رساند: روز گذشته یکی از نزدیکان نامبرده بالا اظهار می نمود که آیت‌اله کمالوند به داماد خود شیخ عابد صدیق پیغام فرستاده که در سه روزه 21 و 22 و 23 تیرماه که شروع اربعین است روحانیون اقدامات حاد و شدیدی در مرکز وسیله مردم علیه دولت خواهند نمود تا دولت را ساقط نمایند.به طوری که ملاحظه می فرمایند روحانی نامبرده با اینکه ظاهراً در مرکز خود را مصلح قلمداد می نماید، باطناً از هرگونه تحریکاتی فروگذار نیست.
کمااینکه در این اواخر در خرم آباد از اینجانب تقاضاهای غیرقانونی برای آزاد نمودن چند نفر طلبه و غیرطلبه نموده که جرم آنان تبلیغات مضره و پخش اعلامیه و تهیه طومارهای پارچه به نام پشتیبانی از حاج آقا روح اله خمینی و همدردی با طلاب مدرسه فیضیه و استخلاص روحانیون دستگیرشده و انزجار از اعمال دولت که بعضاً جنبه توهین هم بوده است و اینجانب در نهایت صراحت و قدرت تقاضای او را رد نموده ام و بالاخره پس از یأس از اینجانب، به فرماندهی لشگر متوسل و با خواهش مجرمین واقعی را با گرفتن کفیل که کفالت هم از طرف ماجراجویان شده است، آزاد نموده و به کسان نزدیک خود اظهار داشته است که تیمسار سرلشگر پاکروان1 در مرکز روی تقاضای من، سرهنگ قلقسه را تعویض خواهد نمود.
و از طرف آقای علی کمالوند هم که در نخست وزیری است اقدام به2 برکناری رئیس ساواک خرم آباد خواهد گردید.
با شرح مراتب بالا وضع اعمال این روحانی نما که برای برآورده شدن امیال خود که همانا تقویت ماجراجویان و قاچاقچیان تریاک و چای و سیگار همواره مشغول فعالیت است که عده ای3 اجامر اوباش را همیشه در دست داشته تا4 بتواند خود را منشأ قدرت معرفی نماید.
البته اینجانب هم کاملاً مراقب اوضاع و احوال منطقه می باشد و هرگونه تشبّثات او و عواملش را خنثی می نمایم.
رئیس ساواک لرستان .
م .
قلقسه
توضیحات سند:
1ـ سرلشکر حسن پاکروان فرزند فتح اللّه در سال 1290 شمسی در تهران به دنیا آمد.پدرش از دولتمردان عصر رضاخان بود که در زمان فاجعه قتل عام در مسجد گوهر شاد استانداری خراسان را به عهده داشت.
تحصیلات نظامی خود را در دانشکده «پواتیه» و «فونتن بلو» فرانسه به پایان رسانید و در سال 1312 به ایران بازگشت و مدتها به عنوان مربی در دانشکده افسری اشتغال داشت.
در سالهای 1320ـ 1322 افسر ستاد ارتش و در سالهای 1323 ـ 1324 فرمانده پادگان بوشهر و افسر انتظامات بنادر جنوب بود.
پاکروان در سالهای 1325ـ1327 افسر رکن دوم ستاد ارتش گردید و در سالهای 1328ـ1329 به عنوان وابسته نظامی به پاکستان رفت.
پس از بازگشت به ایران مدتی ریاست رکن دوم ستاد ارتش را به عهده داشت و مجدداً در سال های 1333ـ1334 به عنوان وابسته نظامی به هند رفت.
با تأسیس ساواک در اسفند 1335 پاکروان معاون ساواک گردید و در اسفند 1339 به دنبال عزل تیمور بختیار به ریاست ساواک رسید.
وی تا سال 1343 ریاست ساواک را بر عهده داشت و از جمله حوادث زمان او فاجعه حمله به مدرسه فیضیه، قیام 15 خرداد و دستگیری حضرت امام بود.
سپس جای خود را به نصیری داد و به عنوان وزیر اطلاعات وارد نخستین کابینه هویدا شد (1343ـ1345).
او از شهریور 1345 تا مهر 1348 سفیر ایران در پاکستان بود و در این تاریخ بعنوان سفیر به فرانسه اعزام شد و تا آبان 1352 در پاریس مستقر بود.
در بازگشت به ایران، از سال 1352 توسط ارتشبد فردوست در بازرسی شاهنشاهی به کار گرفته شد و در مهرماه 1356 به عنوان مشاور و سرپرست امور مالی وزارت دربار منصوب گردید.
پاکروان که از افراد مورد اعتماد بهائیان بود و در دیوان سالاری نظام شاهنشاهی به رتق و فتق بعضی از امور آنان می پرداخت، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران دستگیر و بعد از محاکمه، در تاریخ 22 /1 /1358 اعدام گردید.
2ـ اصل : که 3ـ اصل : عدۀ 4ـ اصل : یا