موضوع : محرکین واقعه اخیر قم1
تاریخ سند: 25 خرداد 1354
موضوع : محرکین واقعه اخیر قم1
متن سند:
وثوقی گزارش خبر شماره 26755/ ه 12 افراد نامبرده زیر احتمالاً با شیخ مهدی کروبی هم عقیده بوده و در جلسات متشکله دور هم جمع و اظهار نظرهائی کرده اند : ناطق نوری، سید عبدالمجید ایروانی، شیخ حسن لاهوتی، شیخ فضل اللّه محلاتی، مرتضی مطهری، حسن طاهری، شیخ علی اصغر جعفری، نجم اعتمادزاده، محمد امامی کاشانی، سید محمدرضا یاسینی، محمد خندق آبادی.نظریه شنبه : 1ـ چنانچه نامبردگان شرکت در جلسات را با کروبی انکار نمایند، دروغ خواهند گفت.
2ـ مهدوی خراسانی (تکه) سید جواد هشترودی و مرتضی تجریشی از آنان دفاع می کنند ضمن اینکه در صورت ظاهر خود را با دستگاه موافق نشان می دهند ولی در باطن با باند خمینی تماسهای نزدیک داشته و حتی به آنها کمک مالی می کنند.
به طوری که چندی قبل مبلغ هنگفتی به مهدوی خراسانی پول پرداخت شده است.
نظریه یکشنبه : به اظهارات شنبه اعتماد حاصل است.
نظریه چهارشنبه : نظریه یکشنبه مورد تایید است.
ضمنا نامبردگان در آن اداره کل دارای سابقه می باشند.
اصل در پرونده کلاسه 161117 است.
در پرونده کلاسه 33422 بایگانی شود.
3 /6 /54
توضیحات سند:
1ـ واقعه اخیر قم : در پانزده خرداد 1354، مراسم بزرگداشت شهدای پانزده خرداد 1342 که همه ساله از سوی طلاب حوزه علمیه قم در مدرسه فیضیه برگزار می گردید، برپا شد و به تظاهرات علیه رژیم مبدل گشت.بطوری که وقتی مأمورین رژیم قصد خارج کردن طلاب را از مدرسه داشتند، آنها با امتناع از این کار دست به تحصن زدند.
در پی این تحصن، رژیم درهای مدرسه را بست و متحصنین را در آن جا محبوس کرد؛ بطوری که حتی از رساندن مواد غذائی از خارج به آنها ممانعت می شد.
در شانزده خرداد، به طلاب متحصن در مدرسه فیضیه ـ که مأمورین رژیم از رساندن مواد غذائی به آنها خودداری می کردند ـ مقداری مواد خوراکی از سوی طلاب خارج از مدرسه رسید.
همچنین برخی توانستند از پنجره های پشت مدرسه بگریزند فردای آن روز (هفده خرداد 1354)، طلاب محبوس در مدرسه فیضیه به نشان سرخی خون شهید، پرچم سرخی را برفراز بام مدرسه افراشتند این موضوع، دستمایه ای برای جوسازی رژیم علیه آنها گردید؛ بطوری که روزنامه های وابسته نوشتند : اینها عده ای از طرفداران شوروی هستند و پرچم سرخ را که علامت کمونیستهاست، برافراشته اند.
البته به این طریق، خبر مدرسه فیضیه ـ اگر چه تحریف شده ـ در کشور منتشر شد و علاقه مندان به روحانیت بطور ضمنی در جریان خبر قرار گرفتند.
منابع تبلیغاتی رژیم ـ که ناچار به عدم سانسور خبر حرکت طلاب حوزه علمیه قم شده بودند ـ در روزهای پانزده و هفده خرداد ماه 1354 نوشتند: در لباس روحانیت، اخلالگران در قم دست به اغتشاش زدند! اخلالگران ماسک به چهره زده، شعار کمونیستی می دادند و پرچم سرخ برافراشته بودند و با چوب و چماق به مأمورین انتظامی حمله بردند.
عده ای از محرکان و اخلالگران، شناخته و بازداشت شدند و در بازرسی محل سکونت اخلالگران بمب دست ساز کشف شد.
سرانجام با حمله مأمورین رژیم به مدرسه فیضیه و ضرب و شتم طلاب متحصن عده ای از طلاب روانه زندان و گروهی دیگر به سربازخانه گسیل گشتند.
لذا برخی از طلاب از فرصت استفاده کرده و در سربازخانه ها به فراگیری فنون نظامی پرداختند.
ر.ک : هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، غلامرضا کرباسچی، ج 2، صفحات 633 ـ 632.