گزارش
تاریخ سند: 4 فروردین 1352
گزارش
متن سند:
محترمأ خاطر عالی را مستحضر میدارد: از حدود ساعت 1110 صبح روز 4 /1 /52 آقای سید عبدالکریم هاشمی نژاد در میدان بار فروش(میدان نو) منبر رفتند ابتداء در پیرامون نظام سیاسی اسلام و اقصاد سخن گفت و اظهار داشت ثروت است که رؤسای جمهوری انتخاب میکند ثروت است که کندی را ترور میکند و کسی نمی گوید چرا ثروت خوب است ولی از راه حلال در این مملکت کسی را مثال نمیزنیم در کشورهای خارج اگر دانشجوی بی بضاعتی برای تدریس بکشوری برود و برای کار کردن ماشین شوئی، ماشین پاک کنی، اطوشوئی، زراعت و برای خرج روزانه از کاری دریغ نمیکند و مشغول درس است اسلام بکار کارگر احترام میگذارد ولی نه همه کاری نه ربا خواری نه غش در معامله نه هنرپیشه گی ما اگر بخواهیم هنرمانرا برخ کشورهای غرب بکنیم [بکشیم] هنر معماری و کاشی سازی را پیش میآوریم ولی در جای دیگر به رقاصه ها، هنرپیشه گان میگوئیم اینها که هنرمند نیستند اینها رقاصه هستند اگر از نظر پول اینها سر به جهنم زده این پولها و پول رباخواری و بانکداری از نظر اسلام درست نیست - الحمداله بتازگی بانکهائی که از نظ ر اسلام صحیح است تأسیس شده باید هم اینطور باشد پیغمبر بزرگ اسلام کار میکرد فاطمه زهراء علیها سلام کار میکرد و به کارگر احترام میگذاشتند حالا میگویند این روحانیون چرا کار نمی کنند من از نظر اینکه خودم عمامه بسر هستم نمی خواهم از روحانیون دفاع کنم چرا کار دانش آموزان و دانشجویان عزیز و فرهنگیان را کار میدانند آن شخصی که مقاله عشقی مینویسد و در مجله ها درج میکند کار است و آن روحانیکه چندین کتاب مفید که بدرد جامعه میخورد آن کار نیست شما اگر وضع این طلبه ها را ببینید که با چه وضعی زندگی میکنند از پدر و مادر دور هستند تا اینکه یکمرتبه می شنویم شخصیت برجسته ای از روحانیون بر خواست و حلال و حرام را بمردم فهماند و یا مثل آیت اله شیرازی1 جهت امتیاز تنباکو داد آیاتی بزرگ کارهای بزرگتری کرده اند که منع تنباکو چیز کوچکی است در برابر کارهای آنها مقام علم همیشه ارزش داشته است بکوری چشم دشمنان روحانی همیشه مورد احترام جامعه مردم است البته یک عده ای هم هستند روحانی(عوضی) که حکومتها عده ای را بعنوان روحانی برای خود نگهداری میکنند و در موقع برای لکه دار کردن روحانی از آنها استفاده میکنند از قبیل ابوحنیفه ها و غیر و در حال حاضر هم است بعد درباره مشروبات الکلی که فروش و ساختن و مصرفش در اسلام حرام است سخن گفت و ذکر مصیبت گفته شد و ضمن دعا اظهار داشت خداوندا علمای مورد نظر را از جمیع بلیات محفوظ بدار مجلس در حدود ساعت 1230 خاتمه مردم متفرق شدند مراتب جهت اطلاع گزارشا عرض شد ـ امضاء ـ رونوشت برابر با اصل است % بتوضیحات سند:
1 ـ آیت الله میرزا محمد حسن شیرازی معروف به میرزای شیرازی بزرگ (اول) مرجع اعلم عصر خود و از علمای عالیقدر امامیه بود (1230 ـ 1312 ه .ق).
وی فرمان معروفی در باره تحریم تنباکو صادر کرد.
در اوایل زندگی از شیراز به اصفهان آمد و نزد علمای آن شهر به تحصیل پرداخت و سپس به تعلیم و تدریس مشغول شد.
در زمان مرجعیت او، در سال 1309 ه .
ق کمپانی انگلیسی «رژی» قراردادی به مدت 50 سال با ناصرالدین شاه قاجار به امضا رسانید که به موجب آن، این کمپانی صاحب امتیاز دخانیات ایران شناخته شده بود.
.
«همان زمان میرزای شیرازی برای جلوگیری از نفوذ انگلیس در ایران با صدور فتوای معروف مبنی بر اینکه: «الیوم استعمال تنباکو و توتون در حکم محاربه با امام زمان است.
» ناصرالدین شاه را ناگزیر به لغو امتیاز کمپانی انگلیسی نمود (کوثر، ج 1، ص 21) از نکات جالب توجه، تبعیت همسران ناصرالدین شاه از فتوای میرزا بود.
آنها تمام قلیانها موجود در دربار را شکستند؟ و زمانی که ناصرالدین شاه از یکی از همسرانش پرسید به دستور چه کسی قلیانها را شکستید؟ پاسخ داد: به دستور آن کسی که ما را به شما حلال کرده است.
و بدین ترتیب، شاه قاجار را به انفعال کشاند.