موضوع : اوضاع عراق
تاریخ سند: 18 مهر 1338
موضوع : اوضاع عراق
متن سند:
شماره : 38 /5357 /15 (ف ـ ب) 1ـ به علت اعدام 22 نفر1 اخیر در عراق نارضایتیهای زیادی بین اکثر طبقات عراقی از عبدالکریم قاسم ایجاد شده است.2ـ دولت عراق کلیه شیوخ را که اراضی آنان را خالصه تشخیص و به رعایا سپرده است احضار و دستور داده که 41 اراضی سابق آنان متعلق به خودشان باشد شیوخ حاضر نشدند.
3ـ طرز رفتار عشایر مرزی عراقی نسبت به عشایر مرزی ایرانی کمی بهتر شده است زیرا قبلاً افراد حزب شیوعی (عشایری) اشخاص ناشناس را که مشاهده می کردند فورا به مقامات دولتی اطلاع و آنان را دستگیر می کردند ولی چندی است که این موضوع منتفی و رفت و آمد به صورت آزاد درآمده و حزب شیوعی دیگر دخالتی یا تظاهراتی نمی کند.
4ـ همه روزه مرتبا یک دستگاه جیپ با بیسیم و افراد شرطه از نوار مرزی فکه تا سوبله عراق مقابل ابوجاموسه در حرکت و طرز رفتار افراد شرطه نسبت به ایرانیان مرزی فوق العاده خشن و زننده است.
5ـ در استان مسیب یکی از استانهای عراق زدوخوردی بین مأمورین انتظامی و اهالی مخالف عبدالکریم قاسم روی داده که بالنتیجه 34 نفر از اهالی مقتول و شش نفر سرباز مجروح گردیده است.
مربوط به بخش عراق است 872 ـ الف گیرندگان : اداره کل سوم اطلاعیه فوق به این بخش و بخش 2 گزارش شده است.
توضیحات سند:
1ـ اعدام افراد مورد نظر به علت شرکت در شورش موصل بود.در تاریخ هشتم مارس 1959 گروهی از افسران قومی و بعثی به سرکردگی سرهنگ عبدالوهاب الشواف (فرمانده منطقه موصل) دست به یک شورش در شهر موصل زدند.
به دنبال این حرکت نافرجام درگیریهای خونباری بین بعثی ها و ناسیونالیست های هوادار قیام از یک سو و کمونیست ها از سوی دیگر در چند شهر از جمله شهرهای موصل و کرکوک رخ داد و طی آن عده کثیری کشته و مجروح شدند و کمونیست ها اجساد برخی از کشته شدگان هوادار قیام، از جمله زنی به نام «حفصه العمری» را در شهر موصل از تیرهای چراغ برق آویزان کردند.
تا اینکه روز بعد نیروهای هوادار قاسم در شهر موصل و نیز هواپیماهای جنگی که از دیگر پایگاهها ـ غیر از پایگاه هوایی موصل ـ به پرواز درآمده بودند، قیام شواف را سرکوب کرده و شخص او را به قتل رساندند.
جهت اطلاع بیشتر ر.ک : نگاهی به تاریخ سیاسی عراق، سرهنگ ع.
الجمیلی، ترجمه محمدحسین زوار کعبه، ص 77 و 78