موضوع: اظهار نظر سید ضیاءالدین طباطبائی در مورد وضع اقتصادی کشور
تاریخ سند: 7 آذر 1342
موضوع: اظهار نظر سید ضیاءالدین طباطبائی در مورد وضع اقتصادی کشور
متن سند:
شماره: 638/ ن – 300 تاریخ: 7 /9 /42موضوع: اظهار نظر سید ضیاءالدین طباطبائی در مورد وضع اقتصادی کشور
سید ضیاءالدین طباطبائی به یکی از دوستان نزدیک خود که در مورد خرابی وضع اقتصادی کشور مطالبی به اطلاع می‌رسانید اظهار داشته کاهش نرخ بهره در جائی که تجار محل مصرفی برای پول نداشته باشند دردی از اقتصاد خراب مملکت دوا نخواهد کرد افزوده اصولاً از روزی که امتیاز نشر اسکناس در [از] بانک شاهی سابق گرفته شد مملکت رو به ورشکستگی رفت و ارزش پول ایران در دنیا روز به روز کاهش یافت کما اینکه در زمان جنگ اول دولت انگلیس از بانک شاهی که آن موقع به وسیله انگلیسیها اداره می‌شد تقاضای مقدار زیادی اسکناس ایرانی نمود و تا موقعی که در مقابل این اسکناسها از دولت انگلیس طلا وصول نکرد به آنها اسکناس ایرانی تحویل نداد ولی از آن موقع که نشر اسکناس به دست بانک ملی افتاد با چاپ و نشر اسکناس مخارج ۵ سال توقف قوای خارجی را در ایران تحمل کرد و در اثر همین بی‌حسابیها لیره طلای انگلیس که در آن موقع ۲۰ ریال و کاغذی آن ۱۸ ریال تغییر می‌گردید به ۲۱۰ ریال رسید و حال هر چه تلاش و فعالیت می‌شود وضع اقتصادی کشور بهبودی نمی‌یابد و از طرفی یک بانک خارجی را تعطیل کردند و در مقابل ۶ الى ۷ بانک خارجی دیگر را مانند بانک اعتبارات که مربوط به دولتهای خارجی است در ایران باز کردند و به اعضای آن ماهیانه تا ۲۵ هزار تومان حقوق داده می‌شود و همین بانکهای استفاده زیادی هم می‌برند و از پول مردم فقیر مملکت به هر نحوی که ممکن باشد مزد و بهره سود خود را تأمین می‌کنند. سید ضیاءالدین طباطبائی در پاسخ سئوال دوست خود که چگونه می‌توان وضع اقتصادی را رونق داد گفته است راه جلوگیری از این ورشکستگی این است که بهای لیره انگلیسی و دلار آمریکائی را که دولتهای مذکور برای تحکیم وضع اقتصادی خود و به دست آوردن پول ایرانی بیشتر در مقابل لیره و دلار و تحکیم وضع اقتصادی خود بدون جهت و مأخذی ترقی داده‌اند دلار را به ۲۵ ریال و لیره را به ۶۰ ریال ارزیابی کند و به این ترتیب ارزش پول ایران بالا خواهد رفت و ارز زیادتری در خزانه جمع‌آوری خواهد شد و از طرفی درآمد نفتی ایران را که اکنون دلاری ۷۵ ریال منظور می‌نماید هر دلار ۲۵ ریال منظور خواهد کرد و در نتیجه سهم ایران از درآمد نفت به سه برابر خواهد رسید ولی کدام فرد از خودگذشته و وطن‌پرستی است که بتواند در مقابل سرمایه‌داران بزرگ آمریکائی قد علم کند و حق ایران را از قرار دلاری ۲۵ ریال مطالبه کند به طور قطع دهان او را خواهند دوخت.