تاریخ سند: 15 آبان 1303
روزنامه تجدد شماره ۵۹
متن سند:
روزنامه تجدد شماره ۵۹
جمعه ۱۵ عقرب ۱۳۰۳ 0815
در سرمقاله مینویسد ناصرالملک در دوره نیابت خودش با نفوذ خارجیها مساعد بود و در فکر هیچ اصلاحاتی نبود و همین طور هر کس هم بعد از او زمامدار مملکت گردید همان رویه را اتخاذ میکرد و هر وقت به آنها گفته میشد- چرا در صدد اصلاحات نیستید، جواب میگفتند موانع خارجی داریم- و همینطور در موقع جنگ بینالمللی عده در فکر بستن قرارداد بودند- عده فکر گرفتن پولهای آلمان و روس و انگلیس بودند، عده برای منافع شخصی مهاجرت کردند1- لیکن دولت کوچک افغان در زمان جنگ بینالمللی کمکم وسیله ترقیات خود را فراهم داشت- سپس اشاره به نطق شریعتزاده در مجلس نموده که ایشان حق داشته است چنین نطقی را نماید. زیرا رجال سیاسی سابق ما در فکر منافع خود بوده و از روی نظریه نفع شخصی اقدام به بستن عهد قرارداد شدند- در این زمینه از سیاستمداران ایران در زمان جنگ بینالمللی تنقید کرده است که اوقات خودشان را صرف گرفتن پول نمودند و برای مملکت خدمتی ننمودهاند-
توضیحات سند:
1- منظور مهاجرت گروهی از ملیون از جمله آیتالله مدرس به کرمانشاه در هنگام جنگ اول جهانی بود. ملیون در کرمانشاه دولت مقاومت ملی را به رهبری نظامالسلطنه مافی و به هدف مقابله با اشغالگران روس و انگلیس تشکیل دادند. اما عمر این دولت کوتاه بود.
منبع:
کتاب
زنده تاریخ / شهید آیتالله سید حسن مدرس به روایت اسناد صفحه 125
