صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: حاج سید[شیخ] حسن تهرانی طف به: 26868/20 ﻫ 3 ـ18/12/46 و 2252/20ﻫ 3 ـ 3/3/46 و 2398/20 ﻫ 3 ـ 16/3/46

تاریخ سند: 22 خرداد 1346


موضوع: حاج سید[شیخ] حسن تهرانی طف به: 26868/20 ﻫ 3 ـ18/12/46 و 2252/20ﻫ 3 ـ 3/3/46 و 2398/20 ﻫ 3 ـ 16/3/46


متن سند:

گیرنده: ریاست ساواک تهران 20 ﻫ 3 شماره: 312/ 20 فرستنده: ساواک جنوب شرق همان‌طوری‌که قبلاً اعلام گردید شیخ حسن شهرت سعیدی تهرانی فرزند میرزا عبداله تهرانی معروف به چهل‌ستونی تا اندازه‌ای از روحانیون افراطی و ناراحت است و با اکثر علمای طراز اول و مخالف از جمله میلانی ـ گلپایگانی ـ مرعشی‌نجفی ـ قمی ـ سیدمحمد صادق لواسانی و خمینی در تماس و مکاتبه می‌باشد.
مسافرت نامبرده به قم با اتومبیل فولکس واگن شماره 8515/ تهران 20 به منظور تشییع جنازه همسر سید محمد‌صادق لواسانی بوده و سرنشینان دیگر اتومبیل مزبور در این سفر سید محمدصادق لواسانی و سید محمدباقر خوانساری بوده‌اند.
یادشده در این مسافرت از مرعشی نجفی که در آن هنگام بیمار بوده عیادت نمود.
ضمناً‌ نامبرده از چندی قبل در مورد مخالفت با لایحه‌ حمایت خانواده با بعضی از روحانیون مکاتبه و هم‌چنین ملاقات به ‌عمل آورد و میلانی هم قبلاً در این‌مورد نامه‌ای برای او ارسال داشت که به اتفاق پدرش میرزا عبداله چهل‌ستونی به نامه میلانی پاسخ داد.
مشارالیه هم‌چنین از آقای دکتر سید حسن امامی1 امام جمعه تهران تقاضا کرده که ترتیبی اتخاذ نماید تا مواردی از لایحه حمایت خانواده که علما با آن مخالف هستند از متن لایحه حذف شود.
اعمال و رفتار وی تا حدود امکان تحت‌نظر قرار دارد.
رئیس ساواک جنوب‌ شرق تهران افضلی

توضیحات سند:

1.
سیدحسن امامی: فرزند میرابوالقاسم در سال 1282 در تهران متولد شد.
او در سال 1323 و پس از فوت پدر به لباس روحانیت ملبس و امام جمعه تهران شد.
امام جمعه یک عنوان حکومتی بود و به کسی داده می‌شد که در مساجد عمده شهرها مراسم نماز را اجرا می‌کرد.
پدرش نیز امام جمعه تهران و از خانواده سلطنتی قاجار بود.
پس از اتمام تحصیلات در زمینه علوم الهیات،‌ سمت استادی دانشگاه را پیدا کرد.
او به دور از جنجال‌های سیاسی به امور مذهبی پرداخت، اما به دلیل حمایتش از شاه،‌ اکثر روحانیون خریدار حرفش نبودند و کسی او را یک عالم واقعی نمی‌دانست.
دکتر امامی که پسرخاله سالار سنندجی نماینده کردستان بود، پس از رسمیت یافتن دوره هفدهم مجلس و بعد از یک مبارزه شدید پنهانی به ریاست مجلس انتخاب شد.
در آن هنگام روابط حسین مکی با دکتر مصدق حسنه بود و دکتر مصدق مایل بود که دکتر معظمی یا دکتر شایگان رئیس مجلس باشند، اما چون دیدند که پشتیبانان امام جمعه تهران قوی هستند،‌ درصدد برآمدند که مرحوم آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی را نامزد ریاست مجلس نمایند؛ ولی ایشان زیر بار نرفت و در نتیجه سیدحسن امامی به ریاست مجلس شورای ملی انتخاب گردید.
وی در واقعه 30 تیر 1331 ریاست مجلس را به عهده داشت و پس از بالا گرفتن آن بلوا درحالی که به اتفاق مهندس رضوی، نائب رئیس مجلس، روانه کاخ سعدآباد بود تا با محمدرضا شاه ملاقات کند، در دروازه شمیران مورد حمله واقع شد و مردم شیشه ماشین او را شکستند.
امام جمعه تهران ناچار به مجلس برگشت و از آن‌جا تلفنی با شاه تماس گرفت و از شاه خواست تیراندازی به روی مردم بی‌دفاع قطع گردد.
سه روز بعد قوام استعفا داد و مجدداً دکتر مصدق به نخست‌وزیری رسید.
دکتر امامی که در این ماجرا نقش مؤثری داشت، ناچار دو سه روز بعد از زمامداری دکتر مصدق به عنوان معالجه به سوئیس رفت و از همان‌جا هم استعفای خود را تقدیم داشت.
وی در اروپا ماند تا این‌که به عتبات رفت و از تهران دکتر غلامحسین مصدق فرزند دکتر مصدق به او ملحق شد و پسرعمه و پسردایی (امامی برادرزاده همسر دکتر مصدق بود) با هم به ایران برگشتند.
امامی بعد از ورود به ایران هم‌چنان به ارتباط با دربار ادامه داد تا این‌که در دوره دوم مجلس سنا به سناتوری انتخاب شد.
امام جمعه تهران در کابینه رزم‌آرا در مسجد شاه مورد حمله نبی‌الله اکبری قرار گرفت و با چاقو مضروب و با قطع شدن عصب، یک دست او فلج گردید.
سیدحسن امامی از فراماسونرهای سرشناس ایران بود.
«ارنست وان‌هگ» استاد اعظم لژ بزرگ ملی فرانسه که به منظور شرکت در مراسم تأسیس و تشکیل لژ بزرگ ایران در اسفند ماه سال 1347 به ایران آمده بود، پس از مراجعت به کشور خویش، ضمن تسلیم گزارشی به ورنر رومر تأسیس لژ بزرگ ایران را اعلام و پس از آن می‌گوید: «برادران بسیار محترم دکتر سعید مالک، محمد ساعد مراغه‌ای،‌ امیر عباس هویدا و دکتر حسن امامی به سمت بزرگ استادان پیشین لژ بزرگ ایران انتخاب شدند.
» (رک: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، جلد دوم، صفحه 246، 394، 409) امامی در سال 1358 در اروپا درگذشت و در کشور سوئیس به خاک سپرده شد.

منبع:

کتاب پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد جامع بازار تهران به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 42


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.