تاریخ سند: 17 شهریور 1347
موضوع: جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت و اظهارات1 دکتر جواد باهنر در مورد کمک به آسیب دیدگان
متن سند:
گزارش خبر
از: 20 21 تاریخ: 17 /6 /47
به: 316 شماره: 20560 /20ﻫ2
منبع:617
موضوع: جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت و اظهارات1 دکتر جواد باهنر در مورد کمک به آسیب دیدگان
جلسه بحث و تفسیر هفتگی مسجد هدایت واقع در خیابان استانبول روز 14 /6 /47 با حضور عدهای از افراد مختلف در حدود 250 نفر تشکیل گردید. افراد شناخته شده عبارت بودند از دکتر جواد باهنر، سید محمود طالقانی، مهندس مهدی بازرگان، دکتر یدالله سحابی، دکتر مرتضی اقتصاد، محمد صادق قاضی طباطبائی، اکبر فتوت، محمد مهدیاندوهی، یزدان پناه، مصطفی صادقی، حاج احمد صادق، امیرخانی، مهدی حمسهای، احمد فراهانی، مرتضی بیوک افشاری، محمدرضا توانا، خلیل شالچی، محسنی، شالباف. پس از نماز جماعت توسط سید محمود طالقانی و تلاوت آیاتی از قرآن دکتر جواد باهنر سخنرانی استثنائی خود را پیرامون حادثه زلزله خراسان2 و نحوه بروز حوادث و وظایف مردم در این مواقع آغاز و به تفصیل در این مورد صحبت و اظهار داشت عدهای بروز حوادث طبیعت را ناشی ازگمراهی مردم و یا غضب خداوندی تصور کردهاند ولی هم چنان که سیر تکاملی طبیعت از نظر خداوند تحت نظامی صحیح اداره میشود هیچ گاه خداوند غضبی با کسی ندارد شاید این خود نمونهای از امتحانات خداوندی است که میخواهد کمک به یکدیگر در مواقع بحرانی و ایجاد روح تعاون را بین آنان به مردم تفهیم نماید مانند این مصیبتها در کلیه جهان حادث میشود و وظیفه انسان است که به کمک و یاری هم نوعان خود بشتابند. جامعهای که روح تعاون داشت جامعهای که اتحاد و اتفاق در مراحل زندگی را مراعات نمود هیچ گاه دچار انحطاط و هرج و مرج نخواهد شد کسانی که خودخواه بوده و در غم دیگران خود را سهیم نمیدانند میتوان گفت که فاقد ایمان به خدا هستند. پس از اظهارات نامبرده در پایان جلسه محمد رضا توانا مقداری قبوض اعانه که از طرف مسجد جلیلی چاپ و به معرض فروش گذارده بودند در مسجد هدایت آورد و به کمک خلیل شالچی، محمد صادق قاضی طباطبائی، محمدمهدی اندوهی مقداری از آنها را به فروش رسانید و حاضرین از قبوض مذکور که جهت کمک به زلزله زدگان تهیه شده خریداری نمودند قبضهائی فوق الذکر به نظر سید محمود طالقانی و مهندس مهدی بازرگان نیز رسید و نامبردگان این اقدام را مورد تأیید قرار دادند طبق اظهار خلیل شالچی و محمد رضا توانا مبالغ جمع آوری شده از حاصل فروش قبضهای اعانه به مصرف ساختمان خانه برای زلزله زدگان که به نظارت خود اعضای مسجد جلیلی ساخته میشود خواهد رسید و یا در صورت کمی پول در اختیار یکی از سازمانهای مذهبی مانند حسینه ارشاد و یا مراکز دینی دیگری قرار خواهد گرفت چون با تحویل وجه فوق به سازمانهای دولتی این پول حیف و میل خواهد شد و به جیب آنها خواهد رفت. همچنین در جلسه مسجد هدایت به افراد یاد آور گردید که صبح روز جمعه 15 /6 /47 فخرالدین حجازی درحسینه ارشاد3 سخنرانی خواهد کرد و اعانههایی از مردم جمع آوری میشود. در گوشهای از مسجد مهدی حمسهای (حمسی)، مرتضی بیوک افشاری، مصطفی صادقی، احمد فراهانی تجمع ود رمورد کمکهایی که مرتب از داخل ایران و از کشورهای جهان به آسیب دیدگان میشود بحث مینمودند و اظهار عقیده میکردند که معلوم نیست اینهمه کمک به کجا میرسد به غیر از کمکهای مردم که البسه و اجناس بوده و به آسیب دیدگان داده خواهد شد نمیتوان گفت که تمام پولها به حسابهای چه افرادی واریز خواهد شد و شاید کسر بودجههای زیادی را که هر سال بهم پیوند کردهاند تأمین وخرج جشن 2500 ساله شاهنشاهی را از این کمکها تأمین مینمایند به طوری که دکتر جواد باهنر روی منبر در این مکان ضمن سخنرانی و سپاس اظهار همدردی مردم و دادن همه نوع کمک به آنها گفت با کمال تأسف باید بگویم و مردم ایران بدانند در گفتارهای رادیو و روزنامهها نام این همه ثروتمند، کمپانیها، شرکتها، کارخانجات، صاحبان کاخهای آسمان خراش، متنفذین برده نشده آیا اینها نباید احساس داشته باشند و کمک کنند؟ کسی نباید یقه اینها را بگیرد که چرا شما کمک نمیکنید؟ مصطفی صادقی سپس گفت این است که تمام مردم به صحت عمل در خرج وجوهات جمع آوری شده توسط دستگاه بدبین هستند. تعدادی تراکت مربوط به آیتالله میلانی در مسجد هدایت گذراده شده بود که افراد از آنها بر میداشتند. خلیل شالچی و قاضی طباطبائی در جواب اینکه علما و مراجعی که وجوهاتی جمع آوری کردهاند آن را تحویل مقامات میدهند یا خیر اظهار داشتند تمام وجوهات شاید به نظر چند تن از مراجع برسد و آنها همه را جمع آوری و تحت یک برنامه صحیح اقدام به خانه سازی نمایند اعانات جمع آوری شده در تهران و قم به مرعشی نجفی، شریعتمداری، گلپایگانی تحویل داده خواهد شد که تحت نظارت خود آنها خانه ساخته خواهدشد. ملاحظات. فتوکپی اوراق مورد بحث به پیوست ایفاد میگردد.
توضیحات سند:
1. در خصوص تشکیل این جلسه نیز به جز منبع 617 سه منبع دیگر 539، 63. 143 حضور داشته به دلیل مشابهت در نقل سخنان شهید باهنر ذیلا گزارش منبع 63 از نظر میگذرد:
به: 316 شماره: 20595 /20ﻫ2
از: 20ﻫ2 تاریخ: 17 /6 /47
موضوع: جلسه بحث و تفسیر هفتگی در مسجد هدایت و اظهارات دکتر جواد باهنر در مورد کمک به آسیب دیدگان زلزله روز 14 /6 /47 جلسه بحث و تفسیر هفتگی در مسجد هدایت واقع در خیابان استانبول تشکیل گردید پس از نماز جماعت به امامت سید محمود طالقانی سخنرانی دکتر جواد باهنر آغاز و نامبرده مدت یک ساعت موضوع زلزله را از نظر علمی و دینی مورد بحث قرار داد و در پایان لزوم همدردی و کمک به آسیب دیدگان را متذکر گردید. افراد حاضر در مسجد قابل توجه نبود و افراد شناخته شده عبارت بودند از مهندس مهدی بازرگان، سید محمود طالقانی. دکتر یدالله سحابی. انتظاری، محمدرضا حمسی. جهانگیر عدالتمنش. مصطفی صادقی، یزدان پناه. خلیل شالچی، محمدرضا توانا. محمد بستهنگاری فرزند نورالدین علوی و در خاتمه مجلس حاج احمد صادق نیز به مسجد آمد. پس از پایان سخنرانی حاج احمد صادق به عدهای که در گوشهای از مسجد تجمع نموده بودند پیوست. تعدادی از این افراد عبارت بودند از مصطفی صادقی، جهانگیر عدالتمنش، اردکانی، یزدان پناه. نامبره در جواب اینکه چرا کمتر به مسجد میائید اظهار داشت مرتب به مسجد آمدن خطر دارد و شروع به شرح احضارش به ساواک و جریان بازجویی در ساواک و اینکه به حمداله چشم زخم و گزندی به وی وارد نیامده است نمود و افزود در خاتمه بازجویی کار به آنجا رسید که از من تقاضای... در این موقع حاضرین تقریباً یک صدا گفتند همکاری با ساواک حاج احمد صادق سپس ادامه داد بلی ولی تقاضایشان را رد کردم. در اینجا حاضرین اظهار عقیده کردند که همیشه در ساواک اتهامات و گرفتاریها به همین موضوع ختم میشود.
ملاحظات. 1- حاج احمد صادق از طریق ﻫ2 احضار نشده است.
2) شخص مورد بحث حسامالدین انتظاری میباشد.
2. در تاریخ 9 /6 /1347زلزله شدیدی به قدرت 8 /7 درجه ریشتری استان خراسان را به مدت چهار دقیقه لرزاند. جمعیت شیر و خورشید اعلام کرد براثر وقوع زلزله خراسان، ده هزار نفر جان خود را از دست دادهاند.
٣. پیرامون حسینیه ارشاد در حاشیه اسناد آتی توضیحاتی از نظر خواهد گذشت.
منبع:
کتاب
شهید حجۀالاسلام دکتر محمدجواد باهنر صفحه 214