تاریخ سند: 16 فروردین 1315
در نتیجه فشار و تضییقات نایب الحکومه سردشت در خصوص تغییر لباس زنانه اکراد، زمزمههای کوچ و طغیان تولید شده
متن سند:
13150116
کشف تلگراف کمیسر سردشت
ارکان حرب کل قشون
مرموزات
اسم کشف کننده سرگرد ارفع
نمره وارده 290
تاریخ وصول 16 /1 /1315
تاریخ کشف -ماه ۱۳۱
مرجع16 /1
تاریخ اصل 15 /1ماه 1315
تاریخ مخابره- ماه ۱۳۱
ستاد ارتش
محترماً به عرض میرساند، بنابر اطلاعات حاصله بین عشایر منطقه سردشت در نتیجه فشار و تضییقات نایب الحکومه سردشت در خصوص تغییر لباس زنانه اکراد، زمزمههای کوچ و طغیان تولید شده در این باب با پشتدریها روابطی حاصل کرده، رؤسای پشتدر اطمینان و قول دادهاند در موقع لزوم معاونت نمایند. برای جلوگیری و رفع سوء تفاهمات اقدامات لازمه به عمل آمد.
۱۵/۱/۱۵- نمره ۱۸
سرگرد ارفعی1
توضیحات سند:
١- جلیل ارفعی فرزند عبدالرزاق ارفعی یکی از بازرگانان تبریز از پسران تاجر معتمد و معروف جعفر طیار است. وی در جمادی الثانی سال ۱۳۱۲ ه ق (آذر ۱۲۷۳ ه ق ) در تبریز متولد شد. تحصیلات خود را در ترکیه در رشته مهندسی به انجام رساندد، سپس وارد ارتش عثمانی میشود. در جنگ جهانی اول در جبهه قفقاز در سپاه شانزدهم که تحت فرماندهی مصطفی کمال پاشا (آتاترک) بود، شرکت داشته است و در اواخر آن جنگ جزو مستحفظین استحکامات بسفور بود و پس از پایان جنگ به ایران باز گشت. در سال ۱۳۰۰ ش داخل ارتش ایران شده و مدت بیست سال در لشگر شمال غرب و کردستان مأمور سرکوب اکراد بود. اولین مأموریت نظامی وی، جنگ با طوایف شاهسون در سال ۱۳۰۱ ش بود که منجر به کشته شدن امیر تومان سردسته آن طایفه و دستگیری امیر نوروز و امیر فیروز میگردد. سپس به دستور امیر لشگر طهماسبی جهت سرکوبی عشایر خلخال بطرف انار مشکین حرکت کرده و پسران امیر عشایر خلخالی و عدهای دیگر را دستگیر و تحویل زندان نارین قلعه میدهد. او در سال ۱۳۰۵ ش مأمور تعلیم و تربیت پادگان تبریز میشود و سپس به فرماندهی ستون اعزامی در جنگ با اسماعیل آقا (سمیتقو) رییس طایفه گرد شکاک شرکت میکند. در سال ۱۳۰۸ ش به سمت مترجم در کمیسیون امنیت حدود ایران و ترکیه منصوب شده و سپس برای انجام مأموریتهای مختلف به کردستان میرود. در سال ۱۳۰۹ ش به سمت کمیسر سرحدات آستارا (بیله سوار) و سپس به کمیسری سرحدی جلفا منصوب میشود. جلیل ارفعی در سال ۱۳۱۱ ش کمیسر سرحدات خدا آفرین و در سال ۱۳۱۳ ش کمیسری سردشت را عهده دار بود. در سال ۱۳۱۵ به کفالت فرماندهی گردان مستقل ۵ مهندسی لشگر کردستان منصوب گردیده، به سنندج میرود. در سال ۱۳۲۰ ش به اداره آموزش مهندسی منتقل شده و عهده دار، ریاست شعبه مجله آن اداره میگردد. سپس در اداره دادرسی ارتش به خدمت میپردازد و در سال ۱۳۲۵ ش ریاست شعبه ۹ بازپرسی را عهده دار و مأمور رسیدگی به جرایم مربوط به نظامیان میشود. در سال ۱۳۳۳ رییس دادگاه عادی و سپس رییس دادگاه تجدید نظر که مأمور محاکمه افسران حزب توده بود شد. او در همین سال در دادگاه تجدید نظر دکتر محمد مصدق شرکت داشته و در محاکمات وی از اعضای دادگاه بود. سرهنگ جلیل ارفعی سپس به ریاست دادگاه تجدید نظر جنایی و جنحه منصوب و بعد طبق دستور شاه مخلوع (محمدرضا پهلوی) رییس دادگاه تجدید نظر فرمانداری نظامی میشود. در فروردین ۱۳۳۶ ش رییس دادگاه عادی فوق العاده و مأمور رسیدگی به تخلفات نظامی در تبریز و سرانجام در آذرماه سال ۱۳۳۶ ش بازنشسته میشود. او یکی از مهرههای نظام دیکتاتوری پهلوی (پدر و پسر) بود که به دست او تعداد زیادی از مخالفین رژیم پهلوی به حبس و زجر و اعدام دچار آمدند و پس از کودتای آمریکایی ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ از عوامل مهم حقوقی نظامی پهلوی در سرکوبی مردم به شمار میآمد. (ر. ک: چهرههای آشنا، انتشارات کیهان، صفحات ۴۳ و ۴۴ و زندگینامه رجال و مشاهیرایران، حسن مرسلوند، جلد اول صفحات ۱۴۳ و ۱۴۴).
منبع:
کتاب
تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد صفحه 334