موضوع : اظهارات گلپایگانی
تاریخ سند: 25 شهریور 1348
موضوع : اظهارات گلپایگانی
متن سند:
از : 21 به : 316 شماره : 2938 /21 روز شنبه 22 /6 /48 ساعت 10 صبح گلپایگانی ضمن گفتگو با طلبه ناشناسی به عنوان درد دل کردن اظهار داشت ما شیخ علی اکبری داریم می گفت من رفتم به آباده شیراز پلیس گفت اینجا چه کار می کنی شیخ علی اکبر[ی ]در جواب پلیس می گوید مگر آمدن به این شهر ممنوع است پلیس گفته نه برای طلاب ممنوع می باشد.گلپایگانی افزود دولت تا این حد روحانیت را در فشار قرار داده است طلبه ناشناس اظهار کرد دستگاه دو مرتبه شیخ نصرت را خواسته که تا سه روز دیگر خود و یا وکیلش را معرفی کند و شیخ نصرت زیاد ترسیده طلبه ناشناس از گلپایگانی خواست که اقدامی برای شیخ نصرت بکند.
گلپایگانی در پاسخ اظهار داشت الآن وضع ما با دولت درست نیست چون بعد از آنکه حاج آقا روح اله را تبعید کردند من برای حفظ حوزه در قم ماندم و تهران نرفتم بعد دولتیها طمع کردند و خیال کردند من با آنها موافق هستم و اهل سازش می باشم و به خیال بودند از ما انتفاعی ببرند و بعد دیدند از ما آبی گرم نمی شود.
گلپایگانی افزود این دولت ایران از تمام دولتها بدتر است حتی دولتهای کافر زیرا تمام ممالک لااقل رعایت شهرهای مذهبی خود را می کنند مثلاً دولت عراق با اینکه سنی است در اماکن مقدسه سینما نساخته و سینما در بغداد و سایر شهرستانها است ولی دولت ایران در شهر مذهبی قم می خواهد سینما باز کند وی اضافه کرد کارهایی که در اینجا می کنند در هیچ یک از ممالک دنیا نکرده اند حتی کفار.
گلپایگانی اضافه کرد این دولت اصلاً تصمیم گرفته دین را عوض کند ولی با این حرفها نمی شود دین را عوض نمود زیرا آتاترک1 تصمیم گرفت در ترکیه دین را بردارد ولی نتوانست بعد به محض اینکه مردم آزاد شدند ترکیه از تمام ممالک اسلامی بیشتر حجاج داشت و معلوم می شود که مسلمان زیاد دارد.
نامبرده اضافه کرد یک نفر طلبه به ترکیه رفته و می گفت مردم تا یک اهل علم را می بینند گریه می کنند.
گلپایگانی افزود دولتیها از ما ناامید شدند و به بعضیها امیدوار شدند (مقصود آیت اله شریعتمداری است) و در جریانات گذشته مرتب به اصناف گفته از تهران برای من تلگراف می کردند که من حکم به جهاد بدهم ولی من اصلاً جواب ندادم زیرا یک رودخانه اهمیت ندارد که مسلمانها کشته شوند زیرا هر دو طرف مسلمان هستند و اگر این رودخانه را عراق بگیرد طوری نمی شود و چنین اهمیتی ندارد که ما حکم جهاد بدهیم و یک عده کشته شوند.
گلپایگانی اظهار نمود ما که مشهد رفتیم دولت دستور داد که هیچ کس به دیدن ما نیاید ولی این باعث شد که مردم بیشتر اخلاص پیدا کنند و به عکس دولت دستور داد از شریعتمداری استقبال و احترام کنند و تمام دولتیها دیدن او رفته و موقعی که حرم می آمد احترام می کردند مانند مهمانهای شاه، گلپایگانی افزود اینها در مقامی هستند که صدمه ای بما بزنند و ما را ناراحت کنند و ما هم فعلاً با آنها قهر هستیم و کمال ضدیت را با ما دارند.
گلپایگانی در دنباله اظهارات خود گفت این رئیس سازمان قم در چندی قبل آمد اینجا در همین اطاق نشست و گفت شما نگذارید در مدرسه فیضیه این کارها را بکنند و من از حرف رئیس سازمان خیلی ناراحت شدم و گفتم شما می خواهید دین را عوض کنید و با یک نفر کشتن دین عوض نمی شود شما این قوانین مخالف قرآن را به اسم دین اجرا می کنید بعد رئیس سازمان گفت شما یقین دارید که ما می خواهیم دین را عوض کنیم من گفتم به چشم خودم دارم می بینم خلاصه من ناراحت شدم و بلند شدم رفتم و رئیس سازمان هم رفت و تا به حال با او حرف نزدم و رابطه ما قطع است.
گلپایگانی به طلبه ناشناس گفت شیخ نصرت ترک است بگو برود نزد شریعتمداری و دولتیها با شریعتمداری خوب هستند و با او اخلاص دارند و شریعتمداری حاضر است با آنها سازش کند و دولتیها می خواهند او را بزرگ و ما را به زمین بزنند.
گلپایگانی افزود این رئیس سازمان آدم بدی است می خواهد ناز شصت نشان دهد لذا اگر من در مورد کسی تلفن کنم آنها بدتر می کنند ولی به حرف شریعتمداری گوش می کنند نامبرده اضافه کرد که این تولیت آستانه آمد به دیدن من ولی من نرفتم به دیدن او و حتی حاضر شدند که حاج آقا مهدی برود من قبول نکردم و آنها خیلی ناراحت شدند و گفتند تولیت نماینده شاه است و ادامه داد که من اصلاً با آمدن تولیت به منزلم موافق نبودم منتها مردم گفتند عیبی ندارد و بیاید من هم موافقت کردم.
نظریه منبع : نظری ندارد.
نظریه رهبر عملیات : مفاد گزارش صحت دارد آیت اله گلپایگانی در همه حال و نزد همه فقط مسائلی از این قبیل مطرح می نماید و منظورش از گفتن این مطالب که من با دستگاه مخالفم فقط بزرگ جلوه دادن خود در انظار و بهره برداری کردن از آن است.
مدرس نظریه امنیت داخلی : مفاد گزارش صحیح است ـ گلپایگانی حساسیت عجیبی روی سینما در قم دارد زیرا به خوبی واقف است که سینما در تنویر افکار قاطبه اهالی قم و دانش آموزان و فرهنگیان و دیگر طبقات چقدر مؤثر است و به همین نسبت در اضمحلال موقعیت آنان و عوامفریبی روحانیون در منطقه تأثیر به سزائی دارد.
گلپایگانی با دستگاه قهر باشد فعلاً مانعی ندارد ولی به طریقی بایستی تا افتتاح سینما ذهن وی را مشغول به مسائلی از قبیل اینکه قرار است نماینده ای از دربار با او ملاقات کند نمود.
و در واقع بایستی باجی به او داده شود.
روحانی نظر رئیس ساواک : چون اهمیت موضوع کاملاً روشن شده نظری نیست.
مهران آقای اوانی گزارش عرضی تهیه شود2 31 /6
توضیحات سند:
1ـ در ترکیه پس از آنکه در سال 1922 میلادی (1301 ش) مصطفی کمال پاشا که بعدا به آتاترک (یعنی پدر ترک) لقب یافت توانست سلطان ششم پادشاه عثمانی را شکست داده و رهبری ترکها را در جنگ استقلال به دست گرفته و بالاخره در سال مذکور جمهوری ترکیه را تأسیس کند، شروع به اسلام زدایی کرد.اول امر خلافت را منسوخ ساخت سپس دادگاههای شرع را منحل و قوانین غربی را جایگزین نظام شریعت کرد، پس از آن مدرسه های دینی را تعطیل و موضوعهای اسلامی را نیز از برنامه درسی دانشگاهها و دبیرستانها حذف نمود و قانون اساسی کشور را زیر و رو کرد و کشور را لامذهب معرفی کرد سپس دستور داد زنها کشف حجاب و مردان تغییر لباس و کلاه به سبک اروپایی دهند.
تعطیلی روز جمعه را لغو و یکشنبه را جایگزین آن نمود، خط ترکی را که با حروف عربی و فارسی نوشته می شد به خط لاتین تغییر داد، حتی تاریخ هجری را به میلادی تبدیل کرد (کشف حجاب و تغییر لباس به روایت اسناد، مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، صفحه 79) علاوه بر همه اینها روحانیت را سرکوب و مرعوب نموده آنها را وادار به کناره گیری از سیاست کرد و لباس رسمی روحانیت ترکیه را بالاجبار تغییر داده و آنها را هم متحدالشکل ساخت.
این سیاست اسلام زدایی ابتدا توسط رضاخان در ایران در حال اجرا بود محمدرضا نیز آن را دنبال می کرد که به خاطر پایداری روحانیت مجاهد همچو امام و عالمان بیدار و مبارز و امت مسلمان ایران هیچ گاه موفق به اجرای کامل برنامه های استعماری خود نشدند.
2ـ نصیری رئیس ساواک، در ذیل گزارش مذکور در تاریخ 10 /7 /48 دستور داده است ساواک اعلامیه یی به این مضمون تهیه نماید: «از گفته های یکی از پیشوایان مذهبی ما حضرت آقای گلپایگانی در قم در جلسه مورخه...
مردم میهن پرست ایران پیشوایان مذهبی خود را بشناسند که تا چه حد بیگانه پرست هستند» سپس دستور داده است «بررسی کنید اگر ایرادی نیست روی برگ آگهی چاپ در قم، تهران، مشهد.
چاپ و منتشر شود.
»